Çelikleri zor köklenen Amerikan asma anaçları kullanılarak serada yapılan tüplü asma fidanı üretiminde değişik köklendirme ortamları ve İndol-3-Bütirik asit (IBA) uygulamalarının etkileri

Abstract

ÖZET Doktora Tezi ÇELİKLERİ ZOR KÖRLENEN AMERİKAN ASMA ANAÇLARI KULLANILARAK SERADA YAPILAN TÜPLÜ ASMA FİDANI ÜRETİMİNDE DE?İŞİK KÖRLENDİRME ORTAMLARI VE İNDOL-3-BÜTİRİK ASİT (D3A) UYGULAMALARININ ETKİLERİ Aşkın KIRAÇ Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Danışman : Prof.Dr.Hasan ÇELİK 1996, Sayfa:107 Jüri : Prof.Dr.Hasan ÇELİK Prof.Dr. Atilla ERİŞ Prof.Dr. Salih ÇELİK Bu araştırmada,Kalecik Karası ve Razakı üzüm çeşitlerinin çelikleri zor köklenen 140 Ru ve 110 R anaçtan ile oluşturduğu aşı kombinasyonlarına ait aşılı asma fidanı üretiminde, sera koşullarında 10 değişik köklendirme ortamı ve IBA uygulamalarının etkileri incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular aşağıda özet olarak verilmiştir. 1. Kalecik Karası/1 10 R aşı kombinasyonunda en yüksek I.boy fidan randımanları; Kum+Turba (1:1)(%72.1), Turba (%60.8), Perlit+Turba (1:1) (%57.6) ve Perlit+Kum (1:1) (%55.3) ortamlarından elde edilmiştir. Köklendirme ortamlarının ortalamaları olarak IBA uygulamaları arasında ise en yüksek değer Kontrol uygulamasında (%49.0) saptanırken, bunu 4000 ppm (%46.6) ve 2000 ppm (%37.2) uygulamaları izlemiştir. 2. Kalecik Karası/140 Ru aşı kombinasyonunda en yüksek I. boy fidan randımanları; Perlit+Kum (1:1) (%62.4), Perlit+Turba (1:1) (%56.2), Kum+Turba (1:1) (%46.3) ve Turba (%44.6) ortamlarında elde edilmiştir. IBA uygulamaları arasında ise en yüksek değer Kontrol uygulamasında (%55.6) saptanırken, bunu 2000 ppm (%42.2) ve 4000 ppm (%39.3) uygulamaları izlemiştir. 3. Razakı/110 R aşı kombinasyonunda en yüksek I. boy fidan randımanları; Perlit+Kum (1:1) (%48.1) ve Kum+Turba (1:1) (%47.5) ortamlarında elde edilmiştir. IBA uygulamaları arasında ise en yüksek değer 2000 ppm (%35.9) uygulamasında saptanırken, bunu 4000 ppm (%34.3) ve Kontrol (%32.0) uygulamaları izlemiştir. 4. Razakı/140 Ru aşı kombinasyonunda en yüksek I. boy fidan randımanları %36.9 ile Turba ve Perlit+Kum+Turba (1:1:1) ortamları ile Perlit+Kum (1:1) (%34.0) ortamında elde edilmiştir. IBA uygulamaları arasında ise; en yüksek değere sahip Kontrol (%37.9) uygulamasını, 2000 ppm (%23.8) ve 4000 ppm (%20.3) uygulamaları izlemiştir. 5. Üzerinde çalışılan 4 aşı kombinasyonu birlikte değerlendirildiğinde, sırasıyla Perlit+Kum (1:1), Kum+Turba (1:1) ve Turba en iyi sonuç veren ortamlar olarak belirlenmiş; çelikleri zor köklenen 1 1 0R ve 140 Ru anaçlarına ait sera koşullarındaki tüplü asma fidanı üretiminde hızlı daldırma tekniği ile 2000 ve 4000 ppm IBA uygulamalarının başarının arttırılmasında etkili olmadığı saptanmıştır. ANAHTAR Tüplü asma fidanı, köklendirme ortamları, IBA uygulamaları, I.boy fidan, KELİMELER: Kalecik Karası,Razakı, 140 Ru, 1 10 R

ABSTRACT PhD Thesis THE EFFECTS OF ROOTING SUBSTRATES AND IBA ( INDOLE-3-BUTYRIC ACID) TREATMENTS ON SUCCESS FOR GREENHOUSE FORCED GRAFTS OF DD7FICULT-TO-ROOT VINE STOCKS Aşkın KIRAÇ Ankara University Graduate School of Natural and Sciences Department of Horticulture Supervisor : Prof.Dr.Hasan ÇELİK 1996, Page: 107 Jury : Prof.Dr.Hasan ÇELİK Prof.Dr. Atilla ERİŞ Prof.Dr. Salih ÇELİK In this experiment; the effects of 10 different rooting substrates and IBA treatments on the production of greenhouse forced grafts for Kalecik Karası and Razakı grape cultivars grafted on difficult-to-root 1 10 R and 140 Ru rootstocks were examined. Data based on the first grade grafts (%) were summarized as follows; 1. In Kalecik Karası/ 1 1 0 R for rooting substrates, best results were obtained with Sand+Peat (1:1) (72.1%), Peat (60.8%), Perlite+Peat (1:1) (57.6%) and Perlite+Sand (1:1) (55.3%); and for IBA treatments, the highest rate was resulted from Control (0 ppm) (49.0%). 2. In Kalecik Karası/140 Ru for rooting substrates, best result were obtained with Perlite+Sand (1:1) (62.4%), Perlite+Peat (1:1) (56.2%), Sand+Peat (1:1) (46.3%) and Peat (44.6%); and for IBA treatments, the highest rate was resulted from Control (0 ppm) (55.6%). 3. In Razaki/1 10 R for rooting substrates, best results were obtained with Perlite+Sand (1:1) (48.5%) and Sand+Peat (1:1) (47.5%); and for IBA treatments, the highest rate were resulted from 2000 ppm (35.9%). 4. In Razakı/140 Ru for rooting substrates, best results were obtained with 36.9% in Peat, Perlite+Sand+Peat (1:1:1) and Perlite+Sand (1:1) (34.0%); and for IBA treatments, the highest rate were resulted from Control (0 ppm) (37.9%). 5. Considering the four graft combinations, best results on the production of greenhouse forced grape grafts were taken from Perlite+Sand (1:1), Sand+Peat (1:1) and Peat, respectively. 2000 and 4000 ppm IBA treatments generally did not give satisfactory results. KEY WORDS: Greenhouse forced vine grafts, rooting substrates, IBA treatments, first grade grafts, Kalecik Karası, Razakı, 140 Ru, 1 10 R