Yaya bölgelerinin kent için önemi, kente katkıları ve Ankara`daki yaya bölgelerinin irdelenmesi

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi YAYA BÖLGELERİNİN KENT İÇÎN ÖNEMİ, KENTE KATKILARI ve ANKARA'DAKİ YAYA BÖLGELERİNİN İRDELENMESİ Suzan DEMİR Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı Danışman : Prof. Dr. Halim PERÇİN Jüri : Prof. Dr. Erdoğan YAŞLICA Prof. Dr. Yalçın MEMLUK Prof. Dr. Halim PERÇİN Kentlerde insanların sağlıklı ve mutlu yaşamaları, kentin sosyo-ekonomik yapısının gelişmişliğine ve buna bağlı olarak yeşil alan sisteminin insan gereksinimlerine cevap verecek düzeyde obuasına bağlıdır. Jane Jacobs'a göre modernist kent planları, insancıl mekanları yaratmayın, eski dokuları yıkarak yerine monoton, yüksek yapılaşmalar getirerek sosyal yaşamın canlılığım yok etmektedir. Ancak düzensiz-plansız kentleşme hareketleri sonucunda açık ve yeşil alan miktarı giderek azalmaktadır. Bu nedenle, kentlerimizde bazı alanların yaya bölgeleri olarak düzenlenmesi giderek önem kazanmaktadır. Yaya bölgeleri, araç ve yaya trafiğinin olduğu alışveriş, ticaret ve yönetim merkezlerinde araç trafiğini tamamen ya da belirli saatlerde kısıtlayarak, yaya hareketlerini rahatlatacak bir düzenleme biçimidir. Kent içi kullanımın giderek taşıt yönünde geliştiği ve özellikle kent merkezleri ve ticaret alanlarında yayanın yaşam olanağının daraldığı günümüzde, bu tip mekanların daha yaşanabilir olmasının bir alternatifi olarak görülen yaya bölgeleri oluşturulması fikrinin tanıtımı bu araştırmanın temel amacıdır. Ankara kentinde yaya bölgesi uygulamaları, genellikle Kızılay meydanı çevresinde yoğunluk kazanmıştır. İlk örnekler, İzmir caddesi, Sakarya caddesi ve Yüksel caddesi yaya bölgeleridir. Bunların dışında Kumrular sokak ve buna bağlı yan sokaklarda, imar planlarında yaya bölgesi olarak gösterilmiştir. Bu tez kapsamında da, yaya bölgeleri düzenlemesi ile ilgili prensipler tesbit edilmiştir. Mevcut yaya bölgelerinde yapılan anket çalışmaları dikkate alınarak, bu bölgelerin fonksiyonel, teknik ve estetik ilkelere uygunluğu, ihtiyaçları karşılayıp karşılamadığı üzerine bir çalışma yapılmıştır. 1999, 177 sayfa ANAHTAR KELİMELER : Yaya, yaya bölgesi, ulaşım, trafik, alışveriş merkezi, yaya yollan.

ABSTRACT Master Thesis THE ADVANTAGES & IMPORTANCE OF PEDESTRIAN AREAS FOR A CTTY & EXAMINATION OF THE PEDESTRIAN AREAS IN ANKARA Suzan DEMİR Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Landscape Architecture Supervisor : Prof.Dr. Halim PERÇİN Jury : Prof. Dr. Erdoğan YAŞLICA Prof. Dr. Yalçın MEMLUK Prof. Dr. Halim PERÇİN `The healthy and happy lives of people in cities` is related to the development of city's social - economical structure and according to these developments, H is directly connected to the responding level of the green area system need of human beings. According to Jane Jacobs, the modernist city plans don't create humanist areas, they demolish old tissues and replace them with high buildings and; therefore, they destroy the existance of livery social life. As a result of unsystematic - unplaned city movements, the quantity of open and green areas decreases day by day; thus, the arrangement of some places in cities as pedestrian areas gains more importance. Pedestrian areas are comforting arragement styles which restrict vehicle traffic completely or partially in some hours in shopping, trade and management states where heavy vehicle and pedestrian traffic exist Today, vehicle usage in cities is increasing rapidly and especially in city centers and trade areas, the introduction of the idea of pedestrian areas increase to make the areas worth living is the main purpose of this research. In Ankara, pedestrian area applications usually take place in Kızılay. The first examples are Izmir Avenue, Sakarya Avenue and Yüksel Avenue pedestrian areas. Apart from these; Kumrular Street and the streets combined to this are shown as pedestrian areas in development plans. In the content of this thesis, the principles about the arrangement of pedestrian areas are determined. This study is about the suitability of the pedestrian areas's functional, technical and estetical principles and the results of the polls made in the pedestrian areas about the needs of pedestrians. 1999, 177 pages Key Words: Pedestrian, pedestrian areas, transport, traffic, shopping malls, pedestrian ways.