Şeker mısır (zea mays saccharata L. ) çeşitlerinde farklı azot dozlarının verim ve verim öğelerine etkisi

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi ŞEKER MISIRDA ( Zea mays saccharata L. ) FARKLI AZOT DOZLARININ VERİM VE VERİM ÖĞELERİNE ETKİSİ Semih ALTIPARMAK Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Danışman : Prof Dr. H. Yavuz Emeklier Araştırma 1998 yılında, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Kenan Evren Araştırma ve Uygulama Çiftliği'nin (Haymana) deneme parsellerinde yürütülmüştür. Araştırmada materyal olarak `Merit` ve `Jübilee` şeker mısır çeşitleri kullanılmıştır. Araştırmada, şeker mısır çeşitlerinde, azotun altı farklı dozu (Nk, Nj, N0, Nu, Njo, N25 kg/da) kullanılarak erkek ve dişi çiçeklenme süresi, bitki boyu, bitkideki yaprak sayısı, koçan yaprağı aya genişliği, koçan yaprağı aya uzunluğu, koçan boyu, koçan çapı, koçan ağırlığı, kavuzlu koçan ağırlığı, birim alanda taze koçan verimi, taze mısır ürününde şeker oranı (%) ve olgunlaşmış tane ürününde protein oranı (%) öğelerine etkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Deneme, tesadüf bloklarında faktöriyel deneme deseninde ve dört tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Çalışmada, Nı^auroi) azot dozundan N5, Nıo, Nu, N20, N25 dozuna doğru gidildikçe erkek ve dişi çiçeklenme süresi, bitki boyu, bitkideki yaprak sayısı, koçan yaprağı aya genişliği, koçan yaprağı aya uzunluğu, koçan boyu, koçan ağırlığı, koçan çapı, birim alanda taze koçan verimi ve % protein oranı değerleri artış gösterirken, Jübilee çeşidinde artan azot dozuyla birlikte % şeker oranı azalım göstermiştir. Birim alanda taze koçan verimi 624,87- 1133.00 kg/da, protein oranı %10,62 -10,72; bitki boyu 148,03-174,31 cm arasında belirlenmiştir. Araştırmada, incelenen azot dozları bakımından N20 dozu daha iyi sonuçlar vermiştir. 2000, 50 sayfa Anahtar Kelimeler : Şeker mısır, azot dozları, verim ve verim öğeleri.

ABSTRACT MASTERS THESIS THE EFFECT NITROGEN DOSES ON THE YIELD AND YIELD COMPONENTS OF SWEET CORN (Zea mays saccharata L.) Semih ALTIPARMAK Ankara University Graduate School of Natural And Applied Sciences Department of Field Crops Supervisor : Prof. Dr. H. Yavuz EMEKLİER The research was conducted at the Department of Agronomy, Faculty of Agriculture Kenan Evren Research and Application Farm (Haymana), University of Ankara in the year 1998. Sweetcorn cultivars Merit and Jubilee were used as an experiment material at the research. In the investigation, effects of different nitrogen doses, Neonum, N5, Nw, N15, N», N23 (kg/da) on the two sweetcorn cultivars yield components as plant height, number of leaf per plant, leaf blide wideness and length on ear leaf, lenght of ear, diameter of ear, the weight of ear, the weight of ear with husk, male and female flowering period, the yield of fresh ear per unit area, sugar and protein content in fresh and matured grain were determined. The experiment was established according to factorial layout of randomized block design with four replications. In this study, while planth height, number of leaf per plant, leaf blide wideness and length on ear leaf, lengthof ear, diameter of ear, ear weight, tassaling and silking period, yield of fresh ear and protein content were increased, while sugar content in grain decreased from control dose of nitrogen to increasing nitrogen doses in Jubilee cultivar. The yield of fresh ear per unit area between 624.87- 1133.00 kg/da, protein content in grain between 10,62-10,72 %, plant height between 148.03-174.31 cm were determined. Njo dose was given better results than researhing nitrogen doses. 2000, 50 pages Keywords : Sweetcorn, nitrogen doses, yield and yield components.