Kuru tarımda farklı ekim nöbeti uygulama etkinliklerinin karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Doktora Tezi KURU TARIMDA FARKLI EKİM NÖBETİ UYGULAMA ETKİNLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Derya SÜREK Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Toprak Anabilim Dalı Danışman : Prof. Dr. Yener ATAMAN Bu araştırmada, Orta Anadolu Bölgesinde halen yaygın olarak uygulanan nadas-buğday, baklagil-buğday ve buğday-buğday ekim nöbetlerinde, geleneksel yöntemlere alternatif olarak sıfır toprak işleme yönteminin toprağın bazı fiziksel özellikleri ile verim ve verim bileşenleri üzerine etkileri araştırılmıştır. Deneme Ankara-Haymana karayolu üzerinde, % 0.5-1 eğimli killi bir toprakta iki yıl süreyle üç yinelemeli olarak kurulmuştur. Her üç ekim nöbetinde de farklı sistemlerin toprağın 0-10, 10-20 ve 20-30 cm derinliğindeki hacim ağırlığı, suya dayanıklı agregat miktarı toplam porozite, havalanma porozitesi, makro ve mikro por yüzdeleri üzerine etkileri istatistiksel olarak önemli bulunmamıştır. Eklemeli infıltrasyon ve infiltrasyon oranı nadas-buğday ve buğday-buğday sisteminde alternatif uygulamalar daha yüksek iken, baklagil-buğday da sonuçlar yıllara göre değişiklik göstermiştir.Farklı sistemler ürün verimleri üzerinde istatistiksel bir farklılık yaratmamıştır. Ancak ekim nöbetleri açısından en yüksek verim nadas- buğday ekim nöbetinden alınmış, bunu sırasıyla baklagil-buğday ve buğday-buğday ekim nöbetleri izlemiştir. Yapılan ekonomik analiz sonucunda her üç ekim nöbeti sisteminde de sıfır toprak işleme yöntemi en ekonomik yöntem olmuştur. Ekim nöbetleri bazında ise buğday-buğday en ekonomik sistem olarak görünmekle birlikte, ileriye yönelik bir takım sıkıntılar (hastalık etmeni, yabancı ot problemi vs.) göz önüne alındığında baklagil-buğday ekim nöbeti en ekonomik ve önerilebilecek bir sistem olarak ön plana çıkmaktadır. 2004, 96 sayfa ANAHTAR KELİMELER :Geleneksel Toprak İşleme, Sıfır Toprak İşleme, Minimum Toprak İşleme, Buğday, Nohut, Ekim Nöbeti, İnfıltrasyon, Agregat Stabilitesi ıı

ABSTRACT Ph.D.Thesis COMPARING OF THE EFFICIENCIES OF THE PRACTIS IN VARIOUS DRYLAND CROP ROTATIONS Derya SÜREK Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Soil Science Supervisor : Prof. Dr. Yener ATAMAN In this research the effects of no-tillage on some physical properties of soil and yield were examined as an alternative to traditional tillage fallow- wheat, chickpea-wheat and wheat-wheat rotation system in central Anatolia conditions. The study was carried out in a clay soil in Haymana with a slope of 0.5-1 %, for two years with three replications. No differences were found between the conventional and no-tillage system as bulk density, water stable agregates, total porosity, air porosity, macro- micro pore in each three rotation system. Differences were found only infiltration rate and cumulatif infiltration. No-tillage was investigated for two years in terms of some soil physical properties, seed yields and yield compenents and farm economy as compare to conventional tillage systemsin three common dryland cropping systems of fallow-wheat, chickpea-wheat and wheat-wheat. IllTillage induced difference was obtained in wheat-fallow where no-tillage had more infiltration rate and capacity then conventional systems. However there was no conformit in infiltration between the results of tillage systems in chickpea-wheat system. Economic analysis showed that no-tillage was superior to the conventinal systems in all crop rotations. Among the crop rotations continous wheat was the best however, it may have some potantial weed and diseasa problems. Therefor chickpea-wheat was recommendable. 2004, 96 pages Key Words : Conventional Tillage, Zero Tillage, Minimum Tillage, Wheat, Chickpea, Rotation, Infiltration, Agregats Stability IV