AB ve Türkiye`de tütüne yönelik politikalar-karşılaştırmalı bir analiz

Abstract

ÖZET Yflksek Lisans Tezi AB ve Türkiye'de TOtOne Yönelik Politikalar-Karşılaştırmalı Bir Analiz YenerATASEVEN Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Danışman: Doç. Dr. Emine OLHAN TOtOn, Türkiye'nin ekolojik koşullarına ve sosyal yapısına uygun nitelikte bir üründür ve yıllardan beri Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde daha çok aile tarımı şeklinde yetiştirilmektedir. Tütünün, başta dış satım olmak Özere istihdam ve vergi gelirleri açısından Türkiye ekonomisine oldukça önemli katkıları bulunmaktadır. Tütün sektörü Türkiye ihracatı açısından da çok önemlidir. Türkiye'nin genel ihracat değeri içinde tütünün yaklaşık % 1-2.5'Iuk, tarım ürünleri ihracat değeri içinde de yaklaşık % 15-20'lik bir payı bulunmaktadır (2003). Ayrıca, Türk tütününün dünya tütün üretiminde ve dış ticaretinde de çok önemli bir yeri vardır. TOtOn AB için de çok önemli bir ürün niteliğindedir. TOtOn, Ortak Piyasa Düzeni içine 1970 yılında alınmış, hem tarım hem de endüstri ürünü olması nedeniyle Birlik içinde özel bir konuma sahip olmuştur. AB uzun yıllardan beri tütüne destekler vermektedir. Fakat son yıllarda, tütüne verilen desteklerin genel bütçeye çok fazla yük getirmesi sonucu tütün sektöründe reformlar yapılmış ve sektör yeniden yapılandırılmıştır. Bu çalışmada, Türkiye ve AB tütün sektörü incelenmiş, temel farklılıklar ve benzerlikler ortaya konularak Türkiye'nin AB tütün sektörüne uyum sağlayabilmesi için alınması gereken önlemler açıklanmaya çalışılmıştır. Bu çalışma yapılırken yöntem olarak; incelenen kanunların, yönetmeliklerin, tebliğlerin yorumlanması, kaynakların çeşitli açılardan değerlendirilmesi ve sentezlenmesi ile TOrkiye-AB arasında uygulamalar açısından ilişkiler kurulması esas alınmıştır. Çalışma neticesinde, Türkiye'de Avrupa Birliği tütün politikalarına göre bir çok konuda farklı uygulamalar olduğu ve AB'ye uyum sürecinde Türkiye'nin yapması gereken bir çok çalışma olduğu yargısına varılmıştır. Bunlar AB'de olduğu gibi tütünün kotalar çerçevesinde üretilmesi, üretimi yönlendirecek ve sınırlandıracak politikaların geliştirilmesi, tütünün yeniden destekleme kapsamına alınması, tütün sektöründe pazarlama organizasyonlarının kurulması, Türkiye tütün piyasasındaki yönetmeliklerin AB ile uyumlu hale getirilmesidir. 2005, 141 sayfa ANAHTAR KELİMELER : Türkiye, AB, TOtOn, Politika, Uyum

ABSTRACT Master Thesis Tobacco Policies in European Union and Turkey - A Comparative Analysis YenerATASEVEN University of Ankara Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Agricultural Economics Supervisor Assoc. Prof. Dr. Emine OLHAN Tobacco is an appropriate crop for Turkey's ecological condition and social structure and has been grown in various regions of Turkey for years. Tobacco is fairly contributed Turkish economy through mainly export and tax revenues. Tobacco sector is also very important for Turkish export The share of tobacco in Turkish export value is 1-2.S % and 15-20 % in Turkish agricultural product export value. Also, tobacco produced in Turkey (oriental type) is very important crop in world tobacco markets and international trade. Tobacco is also very important crop for European Union. Tobacco was included Common Market Organization in 1970 and is possess special position by reason of both agricultural and industrial crop. EU has given supports to tobacco for years. But recently, as a result of supports given to tobacco brings extra budget load, reforms were made and sector was restructured. In this study, Turkey's and EU's tobacco sector were analyzed, basic differences and similarities were introduced and it is tried to explain measures which have to be taken for Turkey's adjustment to EU tobacco sector. The main methodology followed during this study can be described as following; interpretation of the laws, regulations and announcements, evaluation of the resources with different perspectives and establishment of relationship between EU and Turkey. The applications in Turkey slightly differentiate from the European Union Tobacco Policy. As a conclusion, Turkey should focus on many new applications during the adaptation period for EU. These applications are quota for production, developing policies in order to re-direct the tobacco production, supporting tobacco production again, establishment of marketing organizations and harmonizing regulations with EU regulations. 2005, 141 pages Key Words: Turkey, EU, Tobacco, Policy, Adjustment