Çiğ sütte bacillus cereus sayılması için yöntem modifikasyonları üzerine çalışmalar

Abstract

ÖZETYüksek Lisans TeziÇİĞ SÜTTE Bacillus cereus SAYILMASI İÇİN YÖNTEMMODİFİKASYONLARI ÜZERİNE ÇALIŞMALARSelin KALKANAnkara ÜniversitesiFen Bilimleri EnstitüsüGıda Mühendisliği Anabilim DalıDanışman: Prof. Dr. A. Kadir HALKMANBu çalışma birbirini izleyen 3 aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada Ankarapiyasasından sağlanan 25 adet çiğ süt örneğine mikrobiyolojik analiz yapılmış, toplamaerobik mezofilik bakteri sayısının 6,39-8,33 log kob/mL, selektif agar katkısı olarakPolimiksin B Sülfat (PBS) kullanılan MYP Agar besiyerinde 6,13-7,60 log kob/mL,selektif agar katkısı kullanılmadan hazırlanan MY Agar besiyerinde ise 7,22-8,09 logkob/mL olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca her bir çiğ süt örneği 55 oC'de 10 dakikapastörize edilerek, pastörizasyon sonrası toplam aerobik mezofilik bakteri sayısının2,28-3,73 log kob/mL, PBS kullanılan MYP Agar besiyerinde 2,34-2,40 log kob/mL,selektif agar katkısı kullanılmadan hazırlanan MY Agar besiyerinde ise 2,78-3,40 logkob/mL olduğu tespit edilmiştir. Çiğ süt örneklerindeki hakim flora belirlenerek,refakatçi florada Bacillus türlerinin dominant flora olduğu tespit edilmiştir. İkinciaşamada belirlenen refakatçi floranın ısıl işlem ile inaktivasyonu amaçlanmış ve düşüksıcaklıkta pastörizasyon (55 oC'de 10 dakika) uygulaması ve PBS kullanımının refakatçifloraya ve B. cereus' a etkileri gözlemlenmiştir. Düşük sıcaklıkta pastörizasyon veantibiyotik kullanımı B. cereus'un MYP Agar'da koloni gelişimi göstermemesine nedenolmuştur. Son aşamada farklı selektif agar katkısı kullanımın B. cereus ve refakatçi floraüzerine etkileri gözlemlenmiştir. MYP Agar besiyeri hazırlanmasında kullanılan PBSmiktarının tam olarak refakatçi flora inhibisyonunda yeterli gelmediği tespit edilmiştir.Bu nedenle artan miktarlarda PBS kullanımının etkileri araştırılmış ve normalmiktardan (100 IU/mL) daha yüksek miktarlarda (150, 200 IU/mL) PBS kullanımının B.cereus gelişimini olumsuz etkilediği anlaşılmıştır. Bu nedenle B. cereus 'un daha az,refakatçi floranın daha fazla hassasiyet gösterdiği diğer bir antibiyotik olan Penisilin GPotasyumun (PGP) artan miktarlarda (1000, 2000, 3000 IU/mL) selektif agar katkısıolarak kullanımı denenmiş ve etkileri gözlemlenmiştir. Buna göre 1000 IU/mLmiktarlarda PGP kullanımı, PBS kullanımından daha etkin sonuç vermiştir. Buna göreB. cereus 'u en az, refakatçi florayı en fazla etkileyen antibiyotik konsantrasyonu olarak1000 IU/mL PGP olduğu belirlenmiştir. Yalnız hem düşük sıcaklıkta pastörizasyonuygulaması (55 oC'de 10 dakika) hem de antibiyotik kullanımının kombine olarakuygulandığı durumlarda B. cereus hiç gelişemediği tespit edilmiştir.2006, 59 sayfaAnahtar Kelimeler: Çiğ süt, B. cereus, MYP Agar, antibiyotik, modifikasyoni

ABSTRACTMaster ThesisSTUDY OF METHOD MODIFICATIONSFOR ENUMERATION OF Bacillus cereus IN RAW MILKSelin KALKANAnkara UniversityGraduate School of Natural and Applied SciencesDepartment of Food EngineeringSupervisor: Prof. Dr. A. Kadir HALKMANThis study was performed in 3 sequent stages. In the first stage, 25 raw milk samplescollected from Ankara market were microbiologically analised, number of total aerobicmesophilic bacteria was determined as 6,39-8,33 log cfu/mL, as 6,13-7,60 log cfu/mL inthe MYP Agar medium in which Polymyxin B Sulphate (PBS) was used as selectiveagar additive, and as 7,22-8,09 log cfu/mL in the MY Agar medium prepared withoutusing any additives. Furthermore, each the raw milk samples was pasteurized at 55şCfor 10 minutes, and the number of total aerobic mesophilic bacteria after pasteurizationwas determined as 2,28-3,73 log cfu/mL, as 2,34-2,40 log cfu/mL in PBS used MYPAgar medium, and as 2,78-3,40 log cfu/mL in MY Agar medium prepared withoutusing any selective agar additive. The dominant flora in the raw milk samples weredesignated, and it was determined that Bacillus species were dominant in the companionflora. In the second stage, inactivation of the determined companion flora by thermalprocess was aimed, and the effects of pasteurization at low temperature (10 min at 55şC) and PBS usage on companion flora and B. cereus was observed. Pasteurization atlow temperature and antibiotics usage caused B. cereus not to grow colony on MYPAgar. At the last stage the effects of use of various selective agar additives on B.cereus and companion flora was observed. It is determined that, amount of PBS used inpreparing MYP Agar medium was not adequate to inhibite the companion floraprecisely. For this reason, the effects of increasing amounts of PBS usage was searchedand it was ascertained that using PBS at higher dosages (150, 200 IU/mL) than normaldosage (100 IU/mL) effected the B. cereus growth adversely. Therefore, use of ananother antibiotics, Penicillin G Potasium (PGP)-to which B. cereus shows lesssensitivity and companion flora more-as selective agar additive in increasing amounts(1000, 2000, 3000 IU/mL ) was experimented end the effects was observed. Accordingto that, use of PGP at dosage of 1000 IU/mL gave a more effective result than use ofPBS. In respect, the antibiotics concentration to effect B. cereus the least, and thecompanion flora the most was determined as 1000 IU/mL of PGP. However, it wasdetermined that at conditions where the pasteurization at low temperature (10 min at55şC) and antibiotics usage is combined B. cereus did not grow at all.2006, 59 pagesKey Words: Raw milk, B. cereus, MYP Agar, antibiotic, modificationii