Vitis vinifera l.cv.uslu anterlerinde mayoz bölünme kusurlarının incelenmesi

Abstract

ÖZETYüksek Lisans TeziVitis vinifera L. CV. USLU ANTERLERİNDE MAYOZBÖLÜNME KUSURLARININ İNCELENMESİMeltem TUYLUAnkara ÜniversitesiFen Bilimleri EnstitüsüBiyoloji Anabilim DalıDanışman: Yrd. Doç. Dr. H. Nurhan BÜYÜKKARTALVitis vinifera L. cv. Uslu üzüm çeşidi anterlerindeki polen ana hücrelerinin mayozbölünmesinde görülen anormallikler ile tapetum hücrelerindeki bölünme tipleri ışıkmikroskobunda incelenmiştir.Vitis vinifera L. cv. Uslu anter çeperi; epidermis, endotesyum, 1-2 sıralı ara tabaka ve 1 sıraçok çekirdekli tapetum hücrelerinden meydana gelmiştir. En içte ise 8-12 mikrospor anahücresi görülmüştür.Mikrospor ana hücrelerinin yarısına yakın bir kısmında ( % 42 ) mayoz bölünme düzenlidirfakat yarıdan çoğunda (% 58) düzensizliklere rastlanmıştır. Kromozomların eşleşmemesi,kutuplara düzenli dağılmaması ve köprü oluşumu görülen düzensizlikler arasındadır. Bu tipaksaklıkların olması bitkide muhtemelen polen veriminin düşük oranda olmasına sebepolacaktır.Mikrospor tedradları izobilateral ve tetrahedral şekilli ve sitokinez simultane tiptedir.Anter enine kesitlerinde; tapetum tabakasının; salgı tapetumu tipinde olduğu, bol sitoplazmalı,büyük çekirdekli hücrelerden oluştuğu gözlenmiştir. Bu hücrelerde bazen bir, genellikle iki,çoğunlukla da üç ile sekiz çekirdeğin bulunduğu görülmüştür. Ayrıca çekirdek boyutlarındada farklılıklar saptanmıştır. Tapetum hücrelerinde normal mitoz bölünme ile sticky bölünmeaynı zamanda gözlenmiştir.2007, 47 sayfaAnahtar Kelimeler:Vitis vinifera L., Mayoz Bölünme, Mikrosporogenez

ABSTRACTMaster ThesisEXAMINATION OF MEIOSIS ANOMALIES IN ANTHERS OF Vitis vinifera L. CV.USLUMeltem TUYLUAnkara UniversityGraduate School of Department of Natural and Applied Sciencesof BiologySupervisor: Asst. PhD. H. Nurhan BUYUKKARTALThe anomalies observed in meiosis division in polen mother cells in anthers of Vitis viniferaL. cv. Uslu and the types of division in the cells of tapetum were examined by lightmicroscopy. The anther wall of Vitis vinifera L.cv. Uslu consists of epidermis, endotesyum, 1-2 middle layers and one- layered multinucleate tapetum. 8-12 microspore mother cells insideare also observed. In almost half of the microspore mother cells (42 %) the course of meiosisis regular. However, anomalies such as chromosome bridges, irregular delivery to the polesand chromosomes which did not match were observed in more than half of them (58 %).These kinds of anomalies will probably cause poor rate of pollen production. Microsporetetrads are isobilateral and tetrahedral shaped. Cytokinesis is simultaneous. It was observedthat the anther layer is in the type of secretory tapetum and is formed by the cells includingenormous nucleate and plentiful cytoplasm. In these cells sometimes one, generally two andmostly 3- 8 nucleous were observed. The differences in the dimensions of the nucleate werealso determined. Normal mitosis division and sticky division were observed in tapetum cellsat the same time.2007, 47 pagesKey Words: Vitis vinifera L. , Meiosis, Microsporogenesis