Renal transplantasyon hastalarında avasküler nekroz etyolojisinde vitamin D reseptör gen polimorfizminin rolü

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, renal transplantasyon hastalarında avasküler nekroz gelişiminde D vitamini reseptör gen polimorfizminin rolü araştırılmıştır. Çalışmaya, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Transplantasyon Ünitesi'nde 1987-1998 yılları arasında renal transplantasyon uygulanmış ve avasküler nekroz gelişmiş 18 hasta dahil edildi. Yaş ve cinsiyet açısından uyumlu 20 kişilik kontrol grubu oluşturuldu. Bu hastalar avasküler nekroz etyolojisinde suçlanan parametreler açısından (yaş, transplante böbreğin kaynağı, kronik böbrek yetmezliği ve diyaliz süresi, posttransplant hastanede yatış süresi, transplantasyon tarihi ile avasküler nekroz tam tarihi arasındaki sürede alınan total steroid ve siklosporin dozu) değerlendirildi. D vitamini reseptör gen polimorfizminin belirlenmesinde, polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) yöntemi kullanıldı. Çalışmamızın sonucunda; avasküler nekrozlu hastaların D vitamini reseptör genlerinde B alleli mevcudiyetinin daha yüksek oranda görüldüğünü belirledik. Ayrıca reseptörlerinde B gen alleli mevcut olmayan ancak avasküler nekroz gelişen vakalarda, total steroid dozunun daha yüksek olduğunu tespit ettik. Diğer parametreler açısından ise anlamlı farklılık saptanmadık. Bu prospektif çalışmanın sonuçlan, renal transplantasyon hastalarında avasküler nekroz gelişiminde, D vitamini reseptör gen polimorfizminin rolü olduğunu göstermektedir. Ek olarak, uygulanan kortikosteroid dozunun da etkili bir aktör olabileceği saptanmıştır. Bu nedenle, renal transplantasyona aday hastalarda, D vitamini reseptör genotipinin tespit edilmesi ve uygulanacak tedavi yaklaşımlannda bu aktörün de göz önünde bulundurulması, avasküler nekroza bağlı morbidite ve mortaütenin önlenmesinde yararlı olacaktır. 22