Bazı silajlık mısır çeşitlerinin Erzurum Ovası koşullarında yetiştirilme olanakları üzerine bir araştırma

Abstract

Bu arastırma, 2006 yılında Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Arastırma veYayım Merkezi Müdürlüğünün 4 numaralı deneme alanında Tesadüf Blokları deneme planınagöre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüstür. Arastırma Erzurum Ovası kosullarında silajlıkolarak yetistirilebilecek mısır çesitlerini belirlemek amacıyla yapılmıstır. Denemede farklıkaynaklardan temin edilen 10 adet mısır çesidi (C.955, DKC-4604, DKC-5143, DKC-5353,DKC-5783, DKC-5847, Maxima 524, OSSK-596, OSSK-602 ve OSSK-644) kullanılmıstır.Arastırmadan elde edilen sonuçlar asağıdaki gibidir;?ncelenen bütün özellikler yönünden çesitler arasında istatistiki olarak önemli farklılıklarsaptanmıstır. Çesitlerin çıkıs, tepe püskülü çıkarma, koçan püskülü çıkarma ve silaj için olumsürelerinin sırasıyla 11.0-19.0 gün, 79.3-94.7 gün ve 80.7-97.0 gün arasında olduğu tespitedilmistir. Çesitlere ait bitki boyu değerleri 205.3-245.3 cm, bitki basına yaprak sayıları 12.7-15.3 adet, bitki basına koçan sayıları 0,6-1.6 adet, yas hasıl verimleri 6100.0-7766.7 kg/da,hasıl verimi içindeki koçan oranları %12.9-41.3, kuru madde oranları %23.7-30.0, kurumadde verimleri 1642.3-2203.8 kg/da, ham protein oranları %5.6-6.8 ve ham proteinverimleri ise 100.2-132.4 kg/da arasında değisim göstermistir.Silajlık mısırda aranan birçok özellik açısından C.955 çesidi üstün performansa sahipolmasına rağmen, silaj olumuna çok geç ulasması yani erkenci olmaması bu çesidin yöreyetavsiyesini güçlestirici bir durum arzetmektedir. Arastırmaya ait ilk yıl sonuçlarına göreDKC-5783 çesidi DKC-4604 çesidi ile birlikte silajlık mısırla ilgili verim ve kalite özellikleriaçısından üstün özellik göstermistir. DKC-5783, en yüksek yas hasıl verimi (7766.7 kg/da),bitki basına koçan sayısı (1.6 adet), kuru madde verimi (2203.8 kg/da) ve ham proteinverimini sağlayarak (132.4 kg/da) üst sırada yer almıstır. Çesit tavsiyesinde bulunmak için biryıllık veriler yeterli bulunmadığından, arastırmanın bir yıl daha devam ettirilmesinde yararolduğu sonucuna varılmıstır.Anahtar Kelimeler: Mısır, çesitler, silaj, verim, kalite

This research was conducted in Agricultural Research and Extension Center of AgriculturalFaculty of Atatürk University, in 2006.The experimental design was a randomized completeblock design, with three replications. This study was conducted to determine some silagemaize cultivars who can be grown for silage production in Erzurum Plain conditions. 10maize cultivars (C.955, DKC-4604, DKC-5143, DKC-5353, DKC-5783, DKC-5847, Maxima524, OSSK-596, OSSK-602 and OSSK-644) from different sources were used in this trial. Inthe research, emergence time, days to tasseling %50; days to 50% silking; days to maturity forsilage; plant height; leaf number per plant; ear number per plant; green matter yield; leaf, earand stem ratio in green matter; dry matter content, dry matter yield, crude protein content andcrude protein yield were investigated. The results obtained are summarized below;The results of variance analyses showed statistically significant differences among cultivarsfor all characters. Number of days to emergence, days to tasseling %50; days to 50 % silkingand days to maturity for silage of cultivars varied between 11.0-19.0 days 79.3-94.7 days,80.7-97.0 days and 108.7-127.0 days, respectively. Plant height, leaf number per plant, earnumber per plant, green matter yield leaf ratio in green matter, ear ratio in green matter, stemratio in green matter, dry matter content, dry matter yield, crude protein content and crudeprotein yield of cultivars chan ged between 205.3-245.3 cm, 12.7 ? 15,3, 0.6-1.6, 6100.0-7766.7 kg/da, 15.5-27.5 %, 12.9-41.3 %, 38,5-59.6 %, 23,7-30 %,16423-2203,8 kg/d, 5,6-6,8% and 100.2-132.4 kg/da, respectively. Although cv. C.955 has superior performance basedon many characters looked for silage maize. It is difficult to recommend this cultivar for thisregion, due to not been earliness. The one year results showed that DKC-5783 and DKC-4604cultivars were superior than the other cultivars in terms of yield and quality characteristics ofsilage maize. The highest green matter yield (7766.7 kg/da), ear number per plant (1.6), drymatter yield (2203.8 kg/da) and crude protein yield (132.4 kg/da) were determined at cv.DKC-5783. In order to suggest new cultivar, should be added to get beneficial results.Keywords: Maize, cultivars, silage, yield, quality