Yemeklik ve kahvaltılık bitkisel kökenli margarinlerde ağır metal miktarları ve bunların insan sağlığı patolojik etkileri

Abstract

ÖZET Bu araştırma, Trakya Bölgesindeki piyasalardan örneklenen bitkisel kökenli kahvaltılık ve yemeklik margarinlerde mevcut (emilme, sindirim ve metabolizmada metabolizmada önemli rol oynayan vücut maddelerinin tamamlayıcı parçaları olan) asal elementlerin en önemlileri ile, organizmaya son derece zararlı olan ve istenmeyen mikro veya iz elementlerin en önemlilerinin miktar tayininin incelenmesi amacı ile yapılmıştır. Deneysel çalışmalara 1991 yılı Haziran ayında başlanmıştır. Numune seçiminde titiz davranılmış olup, değişik depolanma şartlarında bulunan, farklı imalatçı firmaların, farklı tarihte ürettikleri margarinlerden seçilmiştir. Aynı tarihte üretilen margarinlerden 3 ayrı deney çalışılabilecek miktarda numune alınmıştır. Dolayısıyla, kahvaltılık margarinler üzerinde yapılan incelemeler, 16 ayrı tarihte farklı üreticiler tarafından üretilen margarinlerden 3' er adet numune alınarak yürütülmüştür. Böylece kahvaltılık margarinler üzerinde toplam 48 adet çözünürleştirme yapılmıştır. Yemeklik margarinler üzerinde ise 10 ayrı tarihte değişik üreticiler tarafından üretilen margarinlerden 3 'er adet numune alınarak yürütülmüştür. Böylece, yemeklik margarinler üzerinde toplam 30 adet çözünürleştirme yapılmıştır. Bu şekilde tüm incelemede; toplam 78 adet çözünürleştirme yapılmış tır. Margarinlerdeki mevcut elementlerin tayini için 10 değişik parametre seçilmiştir. Bu parametrelerin, insan sağlığına etkilerinin önemli olanları arasından seçilmelerine gayret edilmiştir. Seçilmiş olan parametrelerin tayini için Trakya üniversitesi Fen- Edebiyat Fakültesi, Ziraat Fakültesi ve Trakya Birlik Entegre Tesislerilaboratuvarlarından yararlanılmıştır. Alınan örnekler, literatürde ağır metaller belirleme yöntemlerine göre çözeltiye alınmıştır. Bu çözeltilerde Na, K miktarları alev fotometresi ile, Fe, Cu, Cr, Mn, Ni s pe k t ro fotometre ile, Pb atomik absorbsiyon yöntemi ile, Ca ve Mg miktarları ise hassas vol'ümetrik yöntemle tayin edilmiştir. Elde edilen deney sonuçları, istatistik açıdan değerlendirilmiş ve oluşan bulgular TSE ve Milletlerarası Standartlarla karşılaştırılmiştır. Sonuçta, Trakya Bölgesinde üretilen kahvaltılık ve yemeklik hidrojene yağlarda `ağır metal dağılımı üzerinde` deneysel bilgiler oluşturulmuştur.

SUMMARY This research has been carried out for the investigation of the distribution of some trace elements which are nuisible to the human health. Experimental works began in June 1991. Followed to this period, samples are taken from the hydrogenated oils produced in differents factories in Trakya. Samples are taken separately from breakfast and regular type hydrogenated oils. From the breakfast type oils, 16 samples were collected each of which 3 different parallel determinations were carried. This makes a total of 48 determinations for this type. From the regular type hydrogenated oils 10 samples are selected and 3 parallel determinations are made. This makes a total of 30 runs from this type. In general 78 samples are evaluated from both types. These samples are dissoluted with prescribed methods and stock solutions are produced. From these stocks, Na, K are determined by a flame photometer, Fe, Cu, Mn, Ni, Cr by a spectrophotometer Pb by atomic absorbtion, Ca and Mg by sensitive titrimetric methods. Results of determinations were evaluated by statistical analysis and obtained results are compared with different standards. The outcome of this research is to provide recent data for the trace metal levels in the hydrogenated oils produced in Trakya region.