Toprağın azot ilavesi ve anız boyu etmenlerinin ayçiçeği ve buğday anızının topraktaki hümifikasyonu üzerine etkisi

Abstract

ÖZET Bu araştırmada Trakya bölgesi koşullarında, ayçiçeği ve buğday anızının toprağa yeniden kazandırılmasının, topraktaki hümifikasyon işlevi üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla Trakya Üniversitesi Tekirdağ Ziraat Fakültesi Deneme ve Uygulama Arazisinde bir deneme kurulmuştur. Deneme parsellerine üç değişik boyda (3-6-9 cm) anız ve üç değişik dozda azot (0-2-4 kg/da) ilavesi yapılmıştır. Deneme 20 m2 lik 54 parselde ( 2 bitki x3N dozu x 3 anız boyu x 3 tekerrür ) düzenlenmiştir. Deneme parsellerinden 20* şer gün arayla alınan toprak örneklerinde Himatomelanik asit, Fülvik asit. Hümik asit ve Hümin' bileşikleri belirlenmiştir. Bu veriler topraktaki hümifikasyon işlevinin birer bileşeni olarak irdelenmiştir. Deneme sonucunda sağlanan verilerin gerek anız çeşit ve boyları ve gerekse uygulanan azot dozları aşağıdaki şekilde özetlemek mümkündür. Deneme sonuçlarına göre toprakta ayçiçeği ve buğday anız atıklarının hümifikasyon işlevinin hızlandırılması için anız atıklarının uygulama anında toprağa parçalanarak verilmesi zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Ayçiçeği anızları göz önüne alındığında en fazla hümifikasyonun 3 cm'lik boyda kesilmiş olan atıklarla oluştuğu, en az hümifikasyonun ise en uzun boydaki anız ilavesi ile meydana geldiği anlaşılmıştır. Söz konusu boyla ilgili değerlendirme sonucunda buğday bitkisinin anız atıklarının farklı bir sonuç ortaya çıkardığı kanıtlanmıştır. Bu sonuca göre buğdayda en fazla hümifikasyon 6 cm'lik boyda oluşmuştur. Toprağa ilave edilen azot dozları ile ilintili olarak sağlanan verilere göre topraktaki hümifikasyon işlevinin hızlandırılması için toprağa azot verilmesi gerekiyor. Ayçiçeği anız durumunda en fazla hümifikasyon işlevi 2 kg/ da azot dozunda meydana gelirken eşdeğer etki buğday anızı durumunda 4 kg/da azot dozunda sağlanmıştır.

SUMMARY This research, the effect of the over again planting of sunflower and wheat stubble on the humification process of the soil In the contidions of Thrace has been studied. For this purpose, a test area has been set in the test and application Field of the Thrace Unniversity Tekirdağ Agriculture Faculty. In the experiment plots, three stubbles with different lenghts ( 3-6-9 cm) and three of nitrogen ( 0-2-4 kg/da) have been used. The experiment has been get up in 54 plots with 20 rn2 of area each. In the soil samples taken from the experiment plots on every 20 days after, himatomelanic acid, fulvic acid, huic acid and humin compounds have been absorverd. These data are examined as compenents of the humification process in the soil. It is possible to summarize tha data obtained as a result of the experiment either in regard to the kind and length of the stubbles or the doses of nitrogen applied as fallows. According to the results of the experiment, in order to speed to humification process of cast stubbles of wheat and sunflower in the soil it has been absorved that the cast stubbles must be added to the soil in pieces rather than a whole. Considering the sunflower stubbles, the most humification is obtained with stubbles cut into 3 cm. of length each and the least humification is obtained with the longest stubble added. However, the experiment have shown that the length of wheat stubbles have played on different role. The most humification with wheat stubbles has been absorved when stubbles with 6 cm are added. According to the data obtained by adding different doses of, nitrogen It is absorved that in order to speed up the humification process in the soil, nitrogen should be added. However, with sunflower stubbles, the most humification is obtained with 2 kg/da, while the same effect of humification is obtained with 4 kg/da with wheat stubbles.