Farklı çeliklerin elektirik direnç nokta kaynağında temas dirençlerinin bağlantının dayanımı üzerine etkisi

Abstract

ÖZET Çelik seçimi dayanım, sertlik, süneklik, tokluk aşınma direnci, yorulma kısıtı, sürünme gibi mekanik ; bileşim, yenim direnci, yüzey kaplama gibi kimyasal i genleşme, ısı iletimi, elektrik direnci, mıknatıs özellikleri gibi fiziksel ; sertleşebilirlik, iç yapı kalıntı düzeyi, tane büyüklüğü, karbonsuzlaşma derinliği, sertleşme derinliği gibi metal bilimsel ;büyüklük, biçim, boyutlar ve toleranslar, yassılık, yüzey düzgünlüğü gibi boyutsal ;dövülebilirlik, talaşlı işlenebilirlik, kaynatılabilirlik, biçimlenebilirlik, kaplanabilirlik gibi yapımsal bulunabirlik ve sağlanabilirlik maliyet, ömür gibi ekonomik; koşulların bir arada düşünülmesi gereken karmaşık bir olaydır. Yukarıda kısaca belirtildiği gibi konstrüktür kendi uyguladığı herhangi bir konuda en uygun dizaynı yapabilmek için en uygun malzemeyi ve imal yöntemini seçmek durumundadır. Konumuz olan nokta direnç kaynağı yapım yöntemi, kaynaklı imalat yönteminin direnç kaynağı bölümünün saclara uygulanan bir çeşididir. Direnç nokta kaynağı yukarıda saydığımız çelik seçimi koşullarının gereken kısımları göz önünde bulundurularak otomotiv, beyaz eşya, kimya, petrokimya, uçak ve uzay endüstrisinde gittikçe yaygın bir durum almaktadır. Farklı çeliklerin elektrik direnç nokta kaynağıyla yapım yönteminin uygulanmasında en önemli neden daha sonraki bölümlerde daha detaylı belirtileceği gibi maliyet, bulunabilirlik, üretim sayısı gibi nedenlerdir, örneğin trenler de »otobüslerin ve diğer taşıtların korozyona daha fazla maruz kalan kısımlarında paslanmaz çeliklerin diğer kısımlarda karbonlu veya galvaniz kaplı çeliklerin kullanılması gibi farklı farklı çeliklerin nokta direnç kaynağı ve bu kaynak yönteminde temas dirençlerinin kaynak dayanımı üzerine etkisi ile diğer kaynak parametrelerinin kaynak bağlantısına ve bağlantıların çekme-makaslama dayanımına etkisi incelenmiştir. Birinci bölümde önce konu hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde karbonlu çelik sacların, galvanizli çelik sacların, ostenitik ve ferritik kromlu paslanmaz sacların fiziksel, metalujik özellikleri ve kaynak I Ikabiliyetleri ele alınmıştır. Üçüncü bölümde elektrik direnç nokta kaynağı prensipleri ve esasları hakkında bilgi verilmiştir. Dördüncü bölümde nokta kaynağında temas dirençlerinin ölçülmesi, temas direnci ile yüzey pürüzlülüğü arasındaki ilgi incelenmiştir. Beşinci bölümde yapılan deneysel çalışmalar anlatılmıştır. Kaynaklı bağlantıların elde edilmesinde max kA gücünde, tek kollu, pnömatik basma tertibatlı, elektronik akım ve zaman kontrollü bir kaynak makinası kullanılmıştır. Elektrik akımı 6.5 kA, 7.5 kA, 8.5 kA ve 10.5 kA seçilmiş, kaynak süresi 5,15,25 periyot olarak değiştirilmiş, elektrod basıncı 5 kN'da sabit tutulmuştur. Elde edilen bağlantılara çekme-makaslama deneyi uygulanmıştır. Altıncı bolümde deney sonuçlarının irdelenmesi yapılmıştır. Sonuç bölümünde galvanizli.karbonlu çelik, ostenitik ve ferritik paslanmaz çelik saçların elektirik direnç nokta kaynağında çeşitli koşullara uygun kaynak parametreleri önerilmiştir. İ İ İ

EFFECTS OF THE CONTACT RESISTANCE ON THE TENSILE-SHEAR STRENGTH IN THE SPOT WELDING OF DIFFERENT TYPES OF STELL SHEETS SUMMARY Choice of steel is complex matter which it is necessary to think of following conditions all together, mechanical like strength, hardness, toughness, wear resistance, fatigue limit; chemical like composition, corrosion resistance, surface covering; Physical like dilatation, heat transfer, electric resistance, magnetic characteristic; metallurgical like hardenability, grain size, depth of decarburization, depth of hardening; dimensional properties like size, formal dimension and tolerances, constructional like f orgeability, machineability, weldability, formability, coatability, economical like availability, cost and life, As defining above, constructer in applying any subject in order to make most suitable design must choose most suitable material and production way. Resistance spot welding become widespread as signing in the above conditions of choose of steel in automobile, chemical, petrochemistry, plane and space industry. In applying of resistance spot welding of different steel sheets most important reasons are like cost, to be found, number of produce that is made clear at later chapter. Example; parts of trains, buses and other vehicles at corosion resistance stainless steel other parts galvanized steel or low carbon steel is used. In resistance spot welding at different steels and at this welding method effect of contact resistance and effect of other welding parameters on tensile-shear strength of.joints in resistance spot welding are examined. In first chapter, information is given about subject. In second chapter, low carbon steel, galvanized steel and stainless-steel sheets from point of view physical and metalurgical characteristics are examined. In third chapter, information is given about resistance spot welding principles. In fourth chapter, measuring of contact resistance of resistance spot welding interested in contact resistance and surface, roughness is examined. In fifth chapter exprimental working is explained. İ VElectric current is choosen 6.5 kA, 7.5 kA, 8.5 kA and 10.5 kA, welding peryod is changed 5, 15, 25 peryod pressure of electrod is hold at 5 kN. In six chapter, results of expriments are examined. In result chapter, galvanized, low carbon steel, stainless steel sheets at electric resistance spot welding many appropriate welding parameters are suggested.