Trakya Bölgesinde yetiştirilen ekmeklik buğdaylarda verim ve verim öğeleri üzerinde araştırmalar

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi TRAKYA BÖLGESİNDE YETİŞTİRİLEN EKMEKLİK BU?DAYLARDA VERİM VE VERİM Ö?ELERİ ÜZERİNDE ARAŞTİRMALAR Funda SA?LAM (TEKİN) Trakya Ünivesitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Danışman : Prof.Dr. Sezen ŞEHİRALİ 1995 Jüri : Prof.Dr. Sezen ŞEHİRALİ Prof.Dr. Temel GENÇTAN Yrd. Doç.Dr. Nezihi SA?LAM Trakya bölgesinde yetiştirilmekte olan farklı kökenli 20 ekmeklik buğday çeşitinde verimi etkileyen öğelerdeki değişimlerin incelenmesi ve bu öğelerin verime etki derecelerinin saptanması amacıyla yapılan bu araştırma; 1993-1994 ekim yılında Trakya Üniversitesi Tekirdağ Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü deneme alanında, tesadüf blokları deneme desenine uygun olarak üç tekrarlamalı kurulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre: Çeşitlerin başaklanma gün sayısı 129.00-135.33 gün; başaklanma erme süresi 38.33-47.00 gün; bayrak yaprak alanı 20.18-36 cm2' metre karede bitki sayısı 568.00-842.00 adet; bitki boyu 84.70-109.77 cm; başak boyu 7.70-12.33 cm; başakta başakcık sayısı 17.70-20.53 adet; başakta tane sayısı 32.47-51.33 adet; başakta tane ağırlığı 1.43-2.07 gr; bin tane ağırlığı 34.93-44.53 gr ve tane verimi 435.67-755.67 kg/da arasında değişmiştir.Ekmeklik buğday çeşitlerinde tane verimi ile bayrak yaprak alanı (r= 0.471**), başakta tane ağırlığı (r= 0.304*), bin tane ağırlığı (r= 0.294*), ve başaklanma erme süresi (r=0.278*) arasında olumlu ve önemli ilişkiler saptanmıştır. Bu ilişkilerin belirlenmesi için yapılan path analizleri sonucunda, tane verimi bağımlı değişken alındığında verimi doğrudan etkileyen öğelerin sırasıyla, başaklanma erme süresi (0.3889), bayrak yaprak alanı (0.3639), başakta tane sayısı (0.1689), başak boyu (0.1630) ve bin tane ağırlığı (0.1299) olduğu saptanmıştır. Bu çalışmalar dikkate alındığında Tekirdağ bölgesi için Sana ve Marina çeşitlerinin önerileceği anlaşılmaktadır.

SUMMARY Master Thesis A RESEARCH ON YIELD AND YIELD COMPONENTS OF BREAD WHEAT CULTIVARS GROWN IN TRAKYA REGION Funda SA?LAM (TEKİN) The University of Thrace Institute of Science Department of Field Crops Supervisor : Prof.Dr. Sezen ŞEHİRALİ 1995 Jüri Prof.Dr. Sezen ŞEHİRALİ Prof.Dr. Temel GENÇTAN Yrd. Doç.Dr. Nezihi SA?LAM This research, was aimed to investigate the varitions in components affecting yield of 20 different bread wheat varieties grown in Trakya Region and to determine the effect gradients of these components on that yield, was carried out appropriately to the experimental design of Randomized Blocks with three replication on experimental field of Field Crops Department of Tekirdağ Agricultural Faculty, Trakya University in 1993-94. Accoding to the results obtained; measured values have been ranged between 129-135.33 days, for earing day number; 38.33-47.00 days, for caring period; 20.18-36.00 cm2, for the flag leaf area; 568.00-842.00 numbers; for the plant number per square meter; 84.70-1 09.77 cm, for plant height; 7.70-1 2.33 cm, for ear lenght; 17.70-20.53 numbers, for spike number per ear; 32.47-51.33 numbers, for kernel number per ear; 1.43-2.07 g, for kernel weight per ear; 34.93-44.53 g, for thousand kernel weight and 475-755.67 kg/da, for grain yield per da of the varieties.Positive and significant correlations have been determined between grain yield of bread wheat cultuvars and flag leaf area (r=0.471**), kernel weight per ear (r=0.304*). thousand kernel weight (r= 0.294*) and earing maturing period (r=0.278*). In the result of the Path Analyses done to find out these relations. It has been seen when we consider grain yields as the dependant variable, that the elements, which are directly effective on yield, are respectively earing maturing period (0.3889), flag leaf area (0.3639), kernel number per ear (0.1689), ear lenght (0.1630) and thousand kernel weight (0.1299). Considering these studies, Sana and Marina cultivars can be recommended for Trakya Region.