Etlik piliçlerde erkek-dişi karışık yetiştirilen bir sürede yaşın bazı karkas özellikleri üzerine etkisi

Abstract

ÖZET Bu çalışmanın amacı, yaş ve cinsiyete bağlı olarak etlik piliçlerin kesim kayıpları ile karkas randımanı ve çeşitli kısımların oranı bakımından nasıl bir değişim gösterdiğini incelemektir. Bu amaçla 240 adet kuluçkadan yeni çıkmış civciv, 3 katlı kafes ünitesinin, her gözüne (60x80 cm) 10'ar tane olmak üzere yerleştirilmiştir. Deneme süresince günlük aydınlatma süresi 24 h idi, yem ve su kısıtlaması uygulanmamıştır. Piliçler 6., 7. ve 8. haftalarda kesime sevkedilmiştir. Gözlemler mümkün olduğunca benzer sayıda erkek ve dişi üzerinde yapılmıştır. Kesim anına dek piliçlerin yem ve su tüketmesine izin verilmiştir. Bireysel canlı ağırlıkların belirlenmesini takiben, piliçler boyun damarı kesilerek öldürülmüşlerdir. Sıcak suya daldırma ve mekanik yolmadan sonra iç organlar elle çıkarılmıştır. Bu işlemler esnasında kanama ve tüylerden ileri gelen kayıp, kafa ve yenilemez iç organların ağırlığı ile karaciğer, yürek, taşlık, karın yağı ve sıcak karkas ağırlıkları saptanmıştır. Ardından temizlenen gövdeler soğuk su içinde bekletilmiş, süzdürülmüş ve soğuk karkas ağırlığı saptandıktan sonra şu kısımlara ayrılmıştır: iki adet kanat, iki adet but, göğüs, sırt ve boyun. Kesim kayıpları, yenilebilir iç organlar, karın yağı ve karkas ağırlığı (sıcak ve soğuk) canlı ağırlığın %'si olarak ifade edilmiştir. Karkas kısımlarının ise hem ağırlığı hem de soğuk karkastaki (boyun dahil, karın yağı ve yenilebilir iç organlar hariç) oranı değerlendirilmiştir. Yaş ve cinsiyetin etkisini ortaya koymak için veriler varyans analiz tekniğine göre analiz edilmiş, F değerinin önemli çıkması halinde de ortalamalar Duncan-test ile karşılaştırılmıştır. Yaşla birlikte yenilemez kısımların oranı azalma, karkas randımanında ise artma göstermiştir. Altıncı ve 7. haftalarda sırasıyla %70.85 ve 71.47 olarak saptanan sıcak karkas randımanı, 8. haftada %73.83'e yükselmiştir (P<0.05). Söz konusu ölçüt bakımından eşeyler arasında önemli farklılık gözlenmemiştir. Altıncı ve 7. haftalarda %26. 19 ve 26.47 olarak gerçekleşen göğüs oranı, 8. haftada önemli (P<0.05) düzeyde artış göstererek % 27.33'e ulaşmıştır. Sırt ve karın yağı oranı da yaşla birlikte artmıştır (tümünde P<0.05). Diğer taraftan 6. haftada %44.29, 7. haftada %43.57 olarak benzer düzeyde saptanan butların oranı, 8. haftada %42.83'e gerilemiştir (P<0.05). Yaşla birlikte oransal olarak azalma gösteren bir diğer kısımda kanatlardır, 6. haftada % 11.49 (diğerlerinden önemli düzeyde farklı, P<0.05) olarak gerçekleşen değer, 7. ve 8. haftalarda % 10.92 ve 10.81'e gerilemiştir. Çeşitli kısımların karkastaki oran bakımından eşeyler arasındaki farklılıklar genellikle önemli bulunmamıştır.

SUMMARY EFFECT OF AGE and SEX ON SLAUGHTER LOSSES, YIELDS of CARCASS and, PARTS in BROILER CHICKENS This experiment was conducted to investigate the effect of age and sex on slaughter losses, carcass yield and parts in broilers. Total 240 day-old chicks were placed in 3 tier cages, 10 in each (60x80 cm). Feed and water were ad lib. and lighting was continuously. Chicks were slaughtered at 6, 7 and 8 weeks of age. Observation were made on similar number chicks for each sex. Feed and water were offered until the time of slaughter. After measuring body weight, chicks were killed by severing jugular vein. Following a hot water scald, feathers were mechanically removed. Carcasses were eviscerated by hand. Durring processing, weights of blood-feather, head, feet, inedible viscera, liver, gizzard, heart, fat pad and eviscerated carcass were determined. After immersing in cold water tank and draining, cold carcasses were weighed individually and portioned into commercial cuts as two wing, two legs, breast, back and neck. Slaughter losses, fat pad, edible giblets and carcass (hot and cold) weight were expressed as a percentage of body weight. On the other hand, carcass parts- were evaluated as a raw weight and as a percentage of carcass (cold and with neck, without fat pad and giblets) weight. The data were subjected to analysis of variance to determine age and sex effect, treatment means were compared by Duncan's test when significant F values were obtained. In general, the percentage of offal decreased, and the percentage of edible parts increased with age. Carcass yield (hot) for the birds slaughtered at 8 weeks of age (73.83%) was significantly (P<0.05) higher than six (70.85%) and seven (71.47%) weeks of age. Sex effects was not significant on the carcass yield. The relative weight of breast for 6 and 7 weeks was 26.19 and 26.47% significantly (P<0.05) lower, respectively, than for 8 week (27.33%). The back and fat pad weight as increased by age (P<0.05 for all). On the orher hand, the relative wreight of legg for 6 and 7 weeks was 44.29 and 43.57% significantly (P<0.05) higher, respectively, than for 8 week (42.83%). In addition, relative weight of wings decreased with age, this ration for 6, 7 and 8 weeks were respectively 11.49 (P<0.05 from the other), 10.92 and 10.81. Generally, the relative weight of different parts of carcass were not significantly affected by sex.