Soğuk cam serada yetiştirilen melez, standart ve kiraz domates çeşitlerinde gelişme ve verimin karşılaştırılması

Abstract

Deneme soğuk cam sefada yetiştirilen standart, melez ve kiraz domates çeşitlerinde gelişme ve verimin karşılaştırılması amacıyla yapılmıştır. Deneme geç İlkbahar yetiştirme periyodunda yapılmış olup standart, melez ve kiraz domateslerinden toplam 10 çeşit kullanılmıştır. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü yapılmış ve meydana gelen 30 parselde 270 bitkiden bir deneme kurulmuştur. Denemede her çeşitten toplam 30 fide kullanılmış ve 240 bitkiden ölçüm yapılmıştır. Erkenci meyve verimi yönünden önerilebilecek en uygun çeşit Belleveu Fi olup bunu Galant fi ve Gardener's Delight izlemektedir. Toplam verim yönünden en uygun çeşit standart domateslerden 4678 gr/bitki ile Moneymaker olmuştur. Fi domateslerden ise 4552 gr/bitki ile 1361/90 Fi çeşidi en yüksek verimi vermiş, Gardener's Delight isimli kiraz domatesinde ise verim 2598 gr/bitki ile en düşük olmuştur. Genelde Fi çeşitleri erkenci, verimli, soğuğa, hastalık ve zararlılara dayanıklı olduklarından standart çeşitlere tercih edilmektedir. Fakat bu deneme sonuçlarına göre soğuk serada geç İlkbahar yetiştiriciliğinde Moneymaker Standart çeşidi en yüksek verimi vermiştir. Bu da Fi çeşitlerinin her zaman standart çeşitlerden daha verimli olacağı gibi bir kuralın olmadığının bir göstergesidir. Fi çeşitlerinin avantajı hastalık tehlikesi olduğunda, daha garantili ürün vermeleridir. Standart çeşitlerle daha yüksek verim sağlanması ve bunların kullanımı, Fi çeşitlerin tohum fiyatlarının çok yüksek olması nedeni ile olacak girdi masrafını da yok edeceğinden büyük bir kazançÎI sağlayacaktır. Özellikle topraksız kültürde, toprak kaynaklı hastalık ve zararlılar olmayacağından bu çeşitler yetiştirilebilir. Anahtar Kelimeler: Domates, Kiraz Domates, Melez Çeşit, Standart Çeşit, Yuvarlak Domates.

The experiment was made in the late Spring growing period and ten cultivars of Standart, hybrid and cherry tomatoes were used. The experiment was conducted as a randomised block design with 3 replications and there where 30 plots cdritaing in 270 plants. The most Suitable cultivar which can be recommended for the early yield Was Belleveu Fi Which was followed by Galânt Fi and Gardener's Delight. The most Suitable cultivâr for the total fruit yield was the standart cultivar Moneymaker with 4678 g/plânt. The Fi cultivar 1361/90 gave the highest yield with 4552 g/plant in the hybrid cultivars. The yield was the lowest in cherry tomato cultivar Gardener's Delight with 2598 g/plant. In general Fi cultivars are preferred to standart cultivars for being early, high yielding, cold, disaese and pests resistant. But in this experiment, Moneymaker standart cultivar gave the highest yield when it was grown in the late spring growing period in a cold glasshouse. This shows, there is no such a rule that Fi cultivars will always be more productive than standart cultivars. The advantage of fi cultivars is to give guaranteed yield in case of diseases. The use of high yielding standart cultivars, will be more economical because of the seeds of Fi cultivars are more expensive. These cultivars can be grown especially with soilles culture because there is no soil based disease and pests. Key Words: Tomatoes, Cherry Tomatoes, Hybrid Cultivar, Standart Cultivar, Globular Shaped Tomatoes.