Türkiye`de çeltikte uygulanan üretim fiyat ve pazar politikalarının değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Doktora Tezi TÜRKİYE'DE ÇELTİKTE UYGULANAN ÜRETİM, FİYAT ve PAZAR POLİTİKALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Okan GAYTANCIOĞLU Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Danışman : Prof.Dr.İ.Hakkı İNAN 1997, Sayfa : 154 Jüri : Prof Dr.Gülcan ERAKTAN Prof.Dr.LHakkı İNAN Doç.Dr.Hasan GÜNGÖR Araştırmanın amacı, pirinçte her geçen yıl artan ithalat ve döviz miktarının azaltıcı, kendine yeterlilik düzeyini arttırıcı politikaları oluşturmaktır. Buradan hareketle yerli pirinç üretiminin arttırılması için, mevcut politikaları inceleyerek yeni üretim, fiyat ve pazar politikaları geliştirmektir. Araştırmaya esas olan veriler Türkiye genelinde; - Çeltik tarımı yapan 294 çeltik üreticisinden, - Çeşitli kapasitelere sahip 32 çeltik fabrikasından, - Türkiye nüfusunun 1/8'inin yaşadığı İstanbul' dan 600 pirinç tüketicisinden, - Yurtiçi ve yurtdışı pirinç ticaretini yapan 8 adet toptancı ve imalatçıdan anket yoluyla elde edilen bilgilerden oluşturulmuştur. Türkiye'de çeltikte uygulanan mevcut taran politikaları incelenmiş, yorumlanmış ve değerlendirilmiştir. Tezde, AB, ABD ve çeltik tarımı yapan diğer dünya ülkelerindeki çeltik politikaları da incelenmiştir. Saha araştırmasından elde edilen veriler üretici, sanayici, tüketici ve toptancılar düzeyinde çeşitli kalitatif ve kantitatif analizlere tabi tutularak yorumlanmıştır. Türkiye'de hızla artan nüfus, gıda talebini de artırmaktadır. Türkiye'de üretilen pirinç miktarı kadar pirinç yurtdışından ithalat yoluyla gelmektedir. Dolayısıyla artan pirinç talebim karşılayabilmek için tutarlı tarım politikaları uygulanmalıdır. % 70'ler gibi atıl bir çeltik fabrikası kapasitesi bulunan Türkiye'de kısa vadede pirinç imalatı yerine çeltik ithalatı teşvik edilmeli, ayrıca üretim kayıplarını önleyici ve maliyeti düşürücü tedbirler alınmalıdır. Fazla gübre ve tarımsal ilaç tüketimini azaltıcı yayım çalışmaları ve üreticilerin ürünlerini daha iyi koşullarda pazarlamasını sağlamak için kooperatifçilik teşvik edilmelidir. Uzun vadede ise çeltik ve pirinç ithalatım azaltıcı, yurtiçi çeltik üretimini teşvik edici tarım politikaları uygulanmalıdır. ANAHTAR KELİMELER : Çeltik, pirinç, pirinç tüketimi, üretim politikaları, fiyat politikaları, pazar politikaları,

SUMMARY Doctoral Thesis THE EVALUATION OF PRODUCTION, PRICE AND MARKET POLICIES APPIJED ON PADDY IN TURKEY Okan GAYTANCIO?LU The University of Thrace The Faculty of Agriculture in Tekirdağ Deptof Agricultural Economics Consultant : Prof.Dr.İ.Hakkı İNAN 1997, Page : 154 Jury : Prof.Dr.Gûlcan ERAKTAN Prof.Dr.İ.Hakkı İNAN Doç.Dr.Hasan GÜNGÖR The objective of this research is to decrease the past year increased import and foreign exchanged quantity and to manipulate the policies for raising the level of rice (O.S) crop to country's requirement. From this dynamic scheme, the improvement for the exiting new production, price and marketing policies is developed for rising the local rice production. The research data was collected from entire Turkey which was based on information got on the following criteria ; - From 294 rice producers involving in rice agricultural business, - From 32 rice millers of various capacities, - From 600 rice consumers being lived in İstanbul which is 1/8 th of the total Turkish population. - From 8 whole sellers and exporters who are under taking their rice enterprise in and out of the country. The existing agricultural policies were examined, interpreted and evaluated being employed with regard to rice crop in Turkey. The rice agricultural policies being undertaken in EC and U.S.A in particular and the other countries, in general were also discussed. The data obtained from the places for research trough the rice producer, industrialists consumers and whole sellers level were analysed qualitatively and quantitatively and were interpreted. In Turkey the rapid growth of population has also raised the demand of food. The quantity of rice at par with the country's production is being imported in Turkey. It is, therefore, required that the definite agricultural policies must be employed against the possible demand of rice increase. It must be recommended to import, the paddy rice instead of consumable rice to make unfunctional into functional about 70 % of the total rice mills in short duration basis. Despite this, the lost produce must be checked and be suggested to decrease the price cost of paddy rice. To enhance the cooperation for marketing of agricultural produce under suitable conditions and also for excessive fertilizer cheek and to decrease the agricultural pesticides, the extension working activities must be provided. In long term, some agricultural policies should be employed to decrease the import of paddy and rice and to encourage the inland produce. KEY WORDS : Paddy, rice, rice consumption, production policies, price policies, marketing policies