Biçerdöverle ayçiçeği hasadında kayıpların saptanması üzerine bir araştırma

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi Biçerdöverle Ayçiçeği Hasadında Kayıpların Saptanması Üzerine Bir Araştırma Gürkan Güvenç AVCI Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Makinaları Anabilim Dalı Danışman : Prof. Dr. Poyraz ÜLGER 1997, Sayfa 40 Jüri Jüri Jüri Prof. Dr. Poyraz ÜLGER (Danışman) Prof. Dr Bülent EKER Doç. Dr. Birol KAYİŞOĞLUTarımsal Mekanizasyon İşlemlerinin en önemlilerinden birisi hasattır. Hasat-harman; yetişme periyodunu tamamlamış ürünlerin doğrudan kullanım yada işlenmek üzere hammadde olarak topraktan çeşitli yöntemlerle ayrılması kök, sap ve yapraklarından arındırılarak, özelliklerine göre salkımlarından, koçanlarından yada başaklarından tanelenerek temizlenmesi sınıflandırılması ve depolanması sürecindeki işlemler olarak tanımlanabilir. Buna göre hasat, ürünlerin çeşitli özelliklerine göre elle yada makina ile yapılabilir. Elle hasatta.bazı araçlardan yararlanılsa bile, el emeği yoğundur. Elle yapılan hasatta, ürün özelliklerinin gerektireceği dikkat ve özen gösterilebileceğinden; zedelenme, dökülme gibi kayıplar büyük ölçüde önlenmiş olur. Makina ile yapılan hasadın herşeyden önce zaman kazandırıcı yararı tartışma götürmez. Bununla birlikte; hasadı yapılacak ürünlerin genel özelliklerine göre bazı kriterler göz önüne alınarak hasat, harman, temizleme ve depolama şekli belirlenir. Bunun için ürünlerde oluşabilecek kırılma, dökülme, zedelenme gibi doğal sayılabilecek kayıplarında alınacak önlemle önceden belirlenmiş kayıp değerlerini aşmaması gerekir. Araştırmanın amacı hasat sırasında çeşitli nedenlerle oluşacak kayıp değerlerinin, hasadı yapılan ürünler için belirlenen değerler arasında kalması, hatta en az kayıp değerininde altına çekilmesi için gerekli yöntemler konusunda bazı önerilerde bulunmaktır. Bu araştırmada ayçiçeği bitkisi alınarak çeşitli özellikleri incelenmiştir. Ayçiçeğinin hasadı biçerdöverle yapılarak, çeşitli organların farklı hız ve devirlerdeki kırma, dökme, zedeleme ve soyma gibi kayıp oranları bulunmaya çalışılmıştır. Sonuçta CLAAS biçerdöverde en çok ayçiçek hasajj$aj^% 7J ile 3.3 km/h ilerleme hızı ve 18 mm giriş-11 mm çıkış ölçüsüne sahip batör-kontrbatör açıklığında, en az %2.7 ile 3.3 km/h ilerleme hızı ve 800 d/d batör devriyle, 6.6 km/h ilerleme hızı ve 18 mm giriş-11 mm çıkış ölçüsüne sahip batör-kontrbatör açıklığında saptanmıştır. John Deere biçerdöverde ise hasat kaybı en çok %(13)ile 3.3 km/h ilerleme hızı ve 18 mm giriş- 11 mm çıkış ölçüsüne sahip batör kontrbatör açıklığında, en az % 6.2 ile 4.9 km/h ilerleme hızı ve 24 mm giriş- 19 mm çıkış ölçüsüne sahip batör- kontrbatör açıklığında saptanmıştır.

SUMMARY Master` s Degree Thesis A Research On Determination Harvesting Losses Of Sunflower With Combine Gürkan Güvenç AVCI Trakya University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Agricultural Machinery Supervisor : Prof. Dr. Poyraz ÜLGER 1997, Page 40 Jury : Prof. Dr. Poyraz ÜLGER (Supervisor) Jury : Prof. Dr. Bülent EKER Jury : Assoc. Prof. Birol KAYİŞO?LUIV Harvesting is one of the most important procedure in Agricultural Mechanization' s operations. Harvesting-threshing can be described that operations of separation from soil with various methods for direct using or row material.separation from plant's roots.stalks and leaves.separation from bunches.stumps and sorting by means of granulating of ears according to plant's features for classification and storing procedures. According to this description; harvesting is made by hand or by machine dependent on various features of plants. Even some tools are used on harvesting by hand.manual labour is dense. Therefore care and pans that is requested by plants is showed on harvesting by hand, losses of brisling, dropping off is prevented. Doubtless, harvesting by machine has advantage from this point of view of causing to win time. In addition,some criterions are considered according to general plant's features and method of harvesting.threshing and storing is determined. For this aim.losses that is assumed natural as breaking, dropping off and bruising shouldn't be exceed values of predetermined losses by means of precautions. Aim of this research that values of losses that is created by various cautions during harvesting are remained between determined values for harvested product and moreover aim of this research to make suggestions for decreasing of losses under the least loss values by necessary methods. In this research.sunflower plants were used and its features were determined. Harvesting of sunflower were made by combine and loss rates as breaking, dropping of, bruising and peeling of various organs that were operated with different speed and different revolution were found. Sunflower max. harvesting losses of CLAAS combine was determined 7.1% under the condition of 3.3 km/h travel speed and interspace of threshing units (threshing drum and concave) were 18 mm entry and 11 mm. exit.Min harvesting losses of CLAAS combine was determined 2.7% under the condition of 3.3 km/h travel speed, 800 min'1 rotation and interspace of threshing units were 18 mm entry and 1 1 mm exit. Sunflower max. harvesting losses of John Deere was determined 1 3% under the condition of 3.3 km/h travel speed and interspace of threshing units were 18 mm entry, 1 1 mm exit. Min harvesting losses was determined 6.2% under the condition of4.9 km/h travel speed and interspace of threshing units were 24 mm entry and 19 mm exit.