İki asit toprağa farklı miktarlarda uygulanan kirecin bazı besin elementlerine yarayışlılığı üzerine etkileri

Abstract

İKİ ASİT TOPRAĞA FARKLI MİKTARLARDA UYGULANAN KİRECİN BAZI BESİN ELEMENTLERİNİN YARAYIŞLILIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ ÖZET Bu araştırma Çerkezköy yöresinde ayçiçeği tarımı yapılan asit toprakların farklı miktarlarda kireçlenmesi ile bazı makro ve mikro besin elementlerinin elverişliliğindeki değişikliklerin incelenmesi amacıyla sera koşullarında yapılmıştır. Bu amaçla yöredeki asit toprakları temsil edebilecek şekilde Allüviyal ve Vertisol topraklardan birer adet alınmış ve saksılarda ayçiçeği yetiştirilerek bir deneme yapılmıştır. Yörede ayçiçeğine uygulanan ortalama azotlu ve fosforlu gübre miktarı kadar saksılara azotlu ve fosforlu gübre verilmiş ve iki aylık gelişim dönemi sonunda bitkiler hasat edilerek gerekli analizler yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre kireç ihtiyacının farklı oranları şeklinde kireç uygulanması ile (% 0, % 50, % 100, % 150) ayçiçeğinin kuru madde miktarında artma görülmüştür. Kireç miktarının artışı ile birlikte bitkilerin N, P, Ca ve Mg kapsamlarında artışlar belirlenmiştir. Bu artış oranları her iki toprak için ortalama olarak ve sıra ile % 24.8, % 81.8, % 82.2 ve % 43.9'dur. Kireç miktarının artışı ile birlikte ayçiçeğinin K, Fe, Cu, Zn ve Mn içeriklerinde ise azalmalar görülmüştür. Bu azalış oranları yine sıra ile ve ortalama olarak % 17.7, % 7.9, % 12.0, % 9.7 ve % 5.0 şeklindedir. Bu araştırma yöredeki asit topraklara kireç uygulanırken ihtiyaçlarının doğru bir şekilde belirlenmesi ve uygulamanın buna göre yapılması gerektiğini ortaya koymuştur.

THE EFFECTS OF DIFFERENT LEVEL OF LIME APPLICATION ON SOME NUTRIENT ELEMENTS AVAILABILITY IN TWO ACID SOILS SUMMARY This research was done under greenhouse conditions to determine the applications of different liming levels for acid soils used for the sunflower and availability of some macro and micro nutrients in Çerkezköy region. Allüviyal and Vertisol soils samples were taken from Çerkezköy region, where acid soils were intensive. They were carried in greenhouse conditions in plastic pots each containing 2.5 kg of soil material in four levels 0, 50, 100, 150 % of the lime requiment of the soil and sunflower were grown in each pots. Nitrogen and phosphorus fertilizers recommended for the Thrace Region us an avarege, were applied to the pots. The plants were harvested after the two months growing period and the necessary analyses were done. Acording to the results of soil and plant analyses, as the lime application increased (0 %, 50 %, 100 %, 150 %), amount of dry matter of sunflower is increased. The amount of macro nutrient elements like N, P, Ca and Mg taken up by the plants increased with the liming application increased up to the value of the lime requiment. The avarage values of both soils as respectively 24.8 %, 81.8 %, 82.2 % and 43.9 %. The amount of some nutrient elements like K, Fe, Cu, Zn and Mn taken up by the plants decreased with the liming application increased up to the value of the lime requiment. The avarage values of both soils as respectively 17.7 %, 7.9 %, 12.0 % and 9.7 % and 5.0 %. As a result it is suggested that more detailed studies should be made to determine the lime requirements of the soils in this region.