1980 sonrası dönemde Türkiye`de uygulanan destekleme alımları ve taban fiyat politikalarının değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET 1980 SONRASI DÖNEMDE TÜRKİYE'DE UYGULANAN DESTEKLEME ALIMLARI VE TABAN FİYAT POLİTİKALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ JURI Prof.Dr. İ.Hakkı İNAN (Jüri Başkanı) Doç.Dr. Hasan GÜNGÖR (Üye) Yard.Doç.Dr. Okan GAYTANCIOĞLU (Danışman) Araştırma 1980-1997 yıllan arasındaki dönemi kapsamakta olup,dokuz bölümden oluşmaktadır. Araştırmada 1980 yılının başlangıç alınmasının nedeni; 1980 yılında alınan 24 ocak kararlan ile Türkiye'nin liberal politikaları benimsemesi ve bu politikalar doğrultusunda ekonomik yapısını şekillendirmesidir. Araştırma kapsamında; 1980 sonrası dönemde (1981-1997) geçen 17 yıllık süreçte destekleme kapsamına alınan ürünler için verilen cari taban fiyatlar, 1981 yılı baz alınıp, reel fiyatlara dönüştürülerek çizelgeler hazırlanmıştır. İncelenen dönemde gerek destekleme kapsamına alman ürün sayısında, gerekse ürünlere verilen taban fiyatlarda yıllara göre önemli farklılıklar bulunduğu tespit edilmiştir. Bu farklılıkların önemli ölçüde olması tarımsal üretim ve destekleme konusunda istikrarsızlık meydana getirmekte,üreticiyi belirsizlikle karşı karşıya bırakmaktadır. 1981-1997 döneminde tespit edilen istikrarsızlığın ana nedeni olarak siyasi irade noksanlığı görülmektedir. Fiyatlardaki dalgalanmalar, üreticinin ekim desenini belirlemede karar vermesini zorlaştırmaktadır. Araştırma kapsamındaki dönemde desteklemeye alman ürünlerin fiyatlarının, oldukça yüksek değişkenlik katsayılarına sahip olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın sekizinci bölümünde siyasetin tarımsal desteklemeye etkisi incelenerek, özellikle seçim dönemlerinde taban fiyatların yüksek,diğer dönemlerde daha düşük seviyede belirlendiği anlaşılmıştır. Sonuç ve öneriler bölümünde; tarımsal fiyatların ve tarımsal destekleme politikalarının stabilize edilmesi gerekliliği belirtilerek,bunun siyasi irade ile mümkün olabileceği öngörülmektedir. ANAHTAR KELİMELER: Tarım, destekleme, istikrar, kararlılık, irade, politika, nüfus, yapı, siyaset

ABSTRACT EVALUATION OF THE SUPPORT PURCHASING AND BASE PRICE POLICIES IMPLEMENTED IN TURKEY AFTER 1980 JURY Prof. Dr. İ. Hakkı İNAN (Chairman of Jury) Assoc. Prof. Hasan GÜNGÖR (Member) Asst. Prof. Okan GAYTANCIO?LU (Advisor) The research includes the period between 1980-1997 ad has nine parts. The reason why the research starts from 1980 is that through the January 24 decisions taken in 1980 Turkey has adopted liberal policies and established its economical structure in parallel with them. Within the scope of the research, the current base prices fixed for those products taken under support in the 17-year period since 1980 (1981-1997) have been converted to real prices on the basis of 1981 and tables have been prepared. In this period, significant differences have been found among the years in terms of both the number of products under support and the base prices of those products. The significance of these differences brings an unbalance to agricultural production and supporting and puts the producer in ambiguity. The main reason of this unbalance between 1981 and 1997 is the lack of political authority. The price fluctuations makes it impossible for the producer to determine the planting model. It has been found that the prices of those products taken under support during the research period have much variations. In the eight part of the research, the effect of politics on agricultural support has been examined and the results revealed that base prices are kept high in the election periods and lower at other times. In the conclusion and suggestions part it has been pointed out that the agricultural prices and agricultural support policies should be stabilised and that this may be possible through political authority. KEY WORDS : Agriculture, support, balance, stability, authority, policy, population, structure, politics.