AB ve Türkiye`de şekerde uygulanan tarım politikaları ve Trakya`da şekerpancarı tarımının ekonomik yönleri

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi AB ve TÜRKİYE'DE ŞEKERDE UYGULANAN TARIM POLİTİKALARI ve TRAKYA'DA ŞEKERPANCARI TARIMININ EKONOMİK YÖNLERİ Sema KONYALİ Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Danışman : Yrd.Doç.Dr.Okan GAYTANCIOĞLU 2001, Sayfa: 108 Jüri : Prof.Dr.İ.Hakkı İNAN Yrd.Doç.Dr.Okan GAYTANCIOĞLU Yrd.Doç.Dr.Fadıl ÖNEMLİ Tarım sektörü ekonomik, sosyal ve politik yönleri ile Türkiye için vazgeçilmez bir öneme sahiptir. Özellikle temel tüketim maddeleri üretiminin desteklenmesi Türkiye'de yıllardır sürdürülmektedir. Tarımsal desteklemeler birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de tartışma konusu olmaktadır. Türkiye'de bu tartışmalar 1994 yılında 5 Nisan kararlan olarak tarihe geçen ekonomik istikrar tedbirleri ile yeniden değerlendirilmiştir. Buna göre devletçe desteklenen ürünlerin sayısı azalmıştır. Şekerpancarı ise söz konusu istikrar tedbirlerine rağmen uzun yıllardan beri devletçe desteklenen bir üründür. Bunun en önemli nedeni şekerpancarından elde edilen şekerin önemli bir besin maddesi olmasıdır. Araştırmada Türkiye, AB ve dünya ülkelerinde şeker üretimindeki mevcut politikalar incelenerek yeni politikaların oluşması yönünde öneriler getirilmiştir. Ayrıca Trakya bölgesinde sulanan alanlarda çeltikten sonra en fazla yetiştirilen ürün olan şekerpancarında şekerpancarı tarımının ve üreticilerin sorunları hakkında anket uygulanarak üreticilerden bilgi alınmıştır. Türkiye şeker üretimi açısından kendine yeterli bir konumda olmasına rağmen bazı yıllar ithalat yapmak durumunda kalmıştır. Türkiye nüfusunun yılda yaklaşık %1.5'lar civarında artmasına karşılık, şeker üretiminde görülen dalgalanmalar, Türkiye'yi şeker tüketiminde dışa bağımlı hale getirebilecektir. Bu nedenle şeker üretimi konusunda devletçe uygulanan tarım politikalarının yeniden değerlendirilmesi gerekmektedir. ANAHTAR KELİMELER: Şeker, şekerpancarı, destekleme, şeker üretimi, şeker tüketimi, üretim politikaları

SUMMARY Master Thesis THE AGRICULTURAL POLICIES APPLIED FOR SUGAR IN THE EU AND TURKEY, AND THE ECONOMICAL ASPECTS OF THE SUGAR BEET AGRICULTURE IN THRACE REGION Sema KONYALI The University of Thrace The Faculty of Agriculture in Tekirdağ Dept.of Agricultural Economics Adviser : Yrd.Doç.Dr.Okan GAYTANCIO?LU 2001, Page : 108 Jury : Prof. Dr. İ. Hakkı İNAN Yrd.Doç.Dr.Okan GAYTANCIO?LU Yrd.Doç.Dr.Fadıl ÖNEMLİ Agricultural sector has a considerable significance for Turkey with its economic, social and political aspects. Supporting especially the production of main consumption materials is being maintained in Turkey for years. Agricultural supports are a matter of discussion as in several countries. These discussions have been re-assessed in Turkey with the economical consistency precautions in 1994, with the `April 5 Decisions`. Accordingly, the number of products supported by the state has been reduced. However, sugar beet is a product that is being supported by the state in spite of the mentioned consistency precautions. The most important reason for that is that the sugar obtained from sugar beet is an important source of nutrition. In the research, the current policies of the sugar production in Turkey, EU and the world countries have been studied and suggestions for creating new policies have been developed. Furthermore, a questionnaire has been carried out for sugar beet which is the most produced product in the irrigated area in Thrace Region, regarding the problems of the sugar beet agriculture and producers, and producers have given information. Although Turkey is self-sufficient as far as sugar production is concerned, in some years there had been an obligation for importation. Although the Turkish population has increased approximately 1.5 % per year, the fluctuations observed in an abroad regarding sugar consumption. Therefore, the agricultural policies applied by the state concerning sugar production need to be re-assessed. KEY WORDS : Sugar, sugar beet, support, sugar production, sugar consumption, production policies.