Disk ödeminde etyoloji, demografik veriler ve bulgular arasındaki korelasyonun araştırılması

Abstract

AMAÇ: Optik disk ödemi tanısı alan hastalarda etyolojik nedenler, yaş, cinsiyet, meslek, yaşadığı yer, sistemik hastalıklar araştırılarak, disk ödemi üzerine etkilerinin olup olmadığını tespit etmeye çalışmak ve bu demografik verilerin optik disk ödemine sebep olan hastalıklarla korelasyonunun istatistiksel bağlantılarını incelemek amaçlanmıştır.GEREÇ YÖNTEM: Mayıs 1999- Haziran 2010 tarihleri arasında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı Polikliniği'ne başvuran ve Nörooftalmoloji Birimi'nde optik disk ödemi tanısı alan hastalar arasından çalışma kriterlerine uygun verileri bulunan 85 hasta retrospektif olarak çalışmaya dahil edildi. Hastaların tanıda en iyi düzeltilmiş görme keskinlikleri, ön segment muayeneleri, göz içi basıncı ölçümleri, Ishiara kartları ile renkli görme muayeneleri, afferent pupiller defekt mevcudiyeti ve fundus bulguları kaydedildi. Bütün hastalara bilgisayarlı görme alanı testi, gerekli olanlara Sine Wave kontrast duyarlılık testi ve VEP uygulandı. Renkli fundus fotoğrafları çekildi. Hastalar etyolojiye yönelik araştırmaların yapılması için Nöroloji, Dahiliye, Nöroşirurji ve Endokrinoloji bölümlerine konsülte edildi. İntrakranyal kitle tanısını ekarte edebilmek için santral sinir sistemi görüntülemesi yapıldı, görüntüleme sonuçları negatifse gerekli olgularda beyin omurilik sıvısı basıncı ölçümü için lomber ponksiyon yapıldı.BULGULAR: Çalışmamız kapsamında değerlendirilen hastalardan %36,5'u nonarteritik iskemik optik nöropati, %29,4'ü idiopatik intrakraniyal hipertansiyon, %14,1'i optik nevrit, %3,5'i Behçet hastalığı ile ilişkili nöropati , %2,4'ü hipertansif papillopati, %2,4'ü nöroretinit, %1,2'si intrakraniyal kitleye ikincil optik disk ödemi, %2,4'ü kavernöz sinüs trombozu, %3,5'i papilloflebit, %2,4'ü diabetik papillopati, %1,2'si radyasyon papillopatisi ve %1,2'si Leber'in optik nöropatisi tanısına sahip idi. İdiopatik intrakraniyal hipertansiyon grubunda kadın hastaların sayısı istatistiksel olarak anlamlı şekilde yüksek saptanırken, erkek hastaların oranı da literatürdeki serilere göre yüksek idi. NAION grubunda yaş ortalaması ve vasküler bir risk faktörü bulunma olasılığı istatistiksel olarak anlamlı biçimde yüksek bulundu. Optik nevrit grubunun hem görme keskinliği hem renkli görme keskinliği değeri, diğer gruplara göre daha düşük iken, bu değerler İİH grubunda en yüksek olarak tespit edildi. Meslek grupları karşılaştırıldığında, gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı. Uzun süre yaşanan ve optik disk ödeminin geçirildiği yerin rakımları karşılaştırıldığında, gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı.SONUÇ: Optik disk ödemi pek çok etyolojiye bağlı oluşabilen, bu sebeple belirli bir algoritm içerisinde değerlendirilip, tedavi şeklinin belirlenmesi gereken bir durum olduğu düşünüldü.

Object: The aim of this study was to investigate the role of etiology, age, gender, occupation, residency and systemic diseases in the pathogenesis of optic disc edema. The correlation between these demographic data and the causative diseases is also evaluated.Methods: This is a retrospective study of 85 subjects diagnosed with optic disc edema within time period, May 1999 ? June 2010. Best corrected visual acuity, anterior segment examination, intraocular pressure measurement, color vision test with Ishihara chart, afferent pupillary defect and fundus findings were recorded. All of the patients underwent visual field testing and fundus photography. VEP and Sine Wave contrast sensitivity test were performed in required cases. The neurology, internal medicine, endocrinology and neurosurgery departments performed systemic evaluations. Central nervous system imaging was performed to rule out intracranial mass lesions and lumbar punctures were done in cases with normal imaging results.Results: The most common etiology for the disc edema was nonarteritic ischemic optic neuropathy (36.5% of all cases) followed by; idiopathic intracranial hypertension (29,4%), optic neuritis (14,1%), Behçet?s disease related optic neuropathy (3,5%), hypertensive papillopathy (2,4%), neuroretinitis (2,4%), disc edema secondary to intracranial mass (1,2%), cavernous sinus thrombosis (2,4%), papillophlebitis (3,5%), diabetic papillopathy (2,4%), radiation papillopathy (1,2%), Leber?s hereditary optic neuropathy (1,2%). There was a statistically significant female predominance in the idiopathic intracranial hypertension and the ratio of male patients was higher compared to other series published in the literature. The mean age and presence of a vascular risk factor was significantly higher in the NAION group. Visual acuity and color vision testing values were lowest in the optic neuritis group and highest in the IIH group. There was no difference in terms of occupation and altitude values where the patients had been residing and the incidence of optic disc edema took place were also not different.Conclusion: Optic disc edema may be related to various different diseases, and must be evaluated in an algorithm for determining the way of treatment.