Obezitede endotel fonksiyonlarının belirlenmesinde sitokinlerin rolü

Abstract

Obezitenin neden olduğu morbidite ve mortalitenin önemli nedenlerinden biri kardiyovasküler hastalıklardır. Çalışmamızda, bilinen diğer kardiyovasküler risk faktörlerinden herhangi birini taşımayan, sadece obez olan olguları, yaş ve cinsiyet dağılımı benzer özellikler gösteren, obez olmayan sağlıklı kişiler ile karşılaştırdık. Bu olgularda, kardiyovasküler hastalık için risk oluşturan hemostatik, fibrinolitik faktörleri ve bunların proinflamatuar sitokinler ile ilişkisini incelemeyi amaçladık. Çalışmamıza 54 obez (41 kadın, 13 erkek) ve 30 obez olmayan kontrol olgusu (19 kadın, 1 1 erkek) alındı. Tüm olguların demografik verileri kayıt edildi, lipid profilleri, insülin metabolizması, hemostatik, fibrinolitik sistem göstergeleri ve proinflamatuar sitokin düzeyleri incelendi. Obez olgularda, obez olmayanlara göre, fibrinojen ve plazminojen aktivatör inhibitörü-1 düzeylerinin anlamlı olarak yüksek (p=0,001, p=0,000), doku plazminojen aktivatörü düzeylerinin ve doku plazminojen aktivatörü / plazminojen aktivatör inhibitörü-1 oranlarının da anlamlı olarak düşük (p=0,000, p=0,000) olduğunu saptadık. Obezlerde, proinflamatuar sitokinler olan, interlökin-6 ve tümör nekroz faktör-alfa düzeyleri obez olmayan olgulara göre anlamlı olarak yüksekti (p=0,001, p=0,000). Obezlerde tümör nekroz faktör-alfa düzeyleri ile doku plazminojen aktivatörü düzeyleri ve doku plazminojen aktivatörü / plazminojen aktivatör inhibitörü-1 arasında ters ilişki olduğunu saptadık (p=0,007, p=0,016). İnsülin direnci rastlanma oram, obezlerde (%53,7), obez olmayan olgulara göre (%13,3) daha yüksekti. İnsülin direnci olan obez olgular ile, insülin direnci olmayan olgular arasında fibrinojen, von Willebrand faktör, doku plazminojen aktivatörü, plazaninojen aktivatör inhibitörü-1, interlökin-6 ve tümör nekroz faktör-alfa düzeyleri ve doku plazminojen aktivatörü/plazminojen aktivatör inhibitörü-1 oranlan arasında farklılık yoktu. Obezlerde, koagulasyon sistemi ve fibrinolitik sistemlerde değişiklik ile kendini gösteren endotel fonksiyon bozukluğu ortaya çıkmaktadır. Bu bozukluğun oluşmasında, insülin direncinden öncelikli olarak, adipoz dokudan salgılanan proinfiamatuar sitokinler aracılığı ile ortaya çıkan düşük dereceli, kronik inflamatuar sürecin etkili olduğunu düşünmekteyiz. Anahtar kelimeler: Hemostaz, fibrinoliz, proinflamatuar sitokinler, obezite. 50

One of the important causes of morbidity and mortality in obesity is cardiovascular diseases. In our study, we compared obese and nonobese healthy subjects with similar age and sex distribution who had no other known cardiovascular risk factors. We studied the relationship between haemostatic, fibrinolytic factors which cause a risk for cardiovascular disease and the proinflammatory cytokines. We included 54 obese (41 females, 13 males) and 30 nonobese control subjects (19 females, 11 males) into our study. The demographic data of all subjects were recorded down; also, t he 1 ipid p rofiles, i nsulin m etabolism, m arkers o f h aemostatic and fibrinolytic sy stem and proinflammatory cytokine levels were investigated. We detected significantly higher (p=0,001, p=0,Q00) fibrinogen and plasminogen activator inhibitor- 1 levels and significantly lower (p=0,000, p=0,000) tissue plasminogen activator and tissue plasminogen activator / plasminogen activator inhibitor- 1 ratios in obese subjects when compared to nonobese subjects. The levels of the proinflammatory cytokines interleukin-6 and tumor necrosis factor-alpha were significantly higher (p=0,001, p=0,000) in obese subjects than in nonobese ones. We detected an inverse relationship between tumor necrosis factor-alpha levels and tissue plasminogen activator and tissue plasminogen activator / plasminogen activator inhibitor- 1 ratio in obese patients (p=0,007, p=0,016). The frequency of insulin resistance among obese subjects (53,7 %) was higher than among nonobese ones (13,3 %). There was no difference in fibrinogen, von Willebrand factor, tissue plasminogen activator, plasminogen activator inhibitor- 1, interleukin-6 and tumor necrosis factor-alpha levels and tissue plasminogen activator/plasminogen activator inhibitor- 1 ratios between obese patients with and without insulin resistance.In obese subjects, endothelial dysfunction which manifests itself as changes in the coagulation and fibrinolytic systems occurs. We think that, other than insulin resistance, primarily a low-grade, chronic inflammatory process mediated by the secretion of proinflammatory cytokines from adipose tissue is responsible. Keywords: Haemostasis, fibrinolysis, pro-inflammatory cytokines, obesity.