Ankara il sınırları içindeki ebe ve hemşirelerin çocuk sağlığına ilişkin bilgileri

Abstract

-114- V. ÖZET / Araştırma Ankara il sınırlan içindeki köylerde, kırsal ve şehirsel tip sosyalize bölgelerde ve A,Ç.S. merkez ve şubelerinde çalışan hemşire, ebe ve köy ebelerinin Çocuk Sağlığına ilişkin bilgi¬ lerini ve bu bilgileri etkiliyen faktörleri.saptamak amacı ile yapıl¬ mıştır. Araştırma Sosyalizasyon Bölgesinde 47 ebe, 15 hemşire, A.Ç,S. merkez ve şubelerinde 58 ebe, 32 hemşire, Ankara Aile Planlaması ve Ana-Çocuk Sağlığı Entegre Projesi bölgesinde 48 ebe, Diğer köyler bölgesinde 73 ebe olmak üzere toplam 226 köy ebesi ve 47 hemşire Üzerinde yapılmıştır. Araştırma toplam 359 denek üzerinde uygulanmıştır. Verileri toplamak amacı ile çeşitli kaynak kitaplardan yararla¬ narak hazırlanan soru kağıtları Etimesgut ve Çubuk Eğitim ve Araştırma bölgelerinde Bölge başkanları ve ocak hekimleri tarafında'n, Ankara Projesi köyleri ile Diğer köyler bölgelerinde Sağlık ve Sosyal Yardım Müdürlüğü ve Hükümet tabibleri tarafından deneklere dağıtılmıştır. Ana Çocuk Sağlığı Merkezleri ile Abidinpaşa Eğitim ve Araştırma Bölgelerinde çalışan deneklerin anket uygulamaları ise araştırmacı tarafından yapılmıştır. Etkileşim ve yardımlaşmayı önlemek amacı ile soru kağıtları - deneklere bir sefer ilçe merkezlerine, sağlık ocaklarına ve A.Ç.S, merkezlerine toplanarak dağıtılmıştır. ?-115- Ânke t uygulanması sırasında bulunamıyan deneklere ikinci kez soru kağıdı götürülmemiştir. Denekleri iki ayrı tip eğitimden geçmeleri göz önüne alınarak araştırma kapsamına giren hemşire ve ebeler ile köy ebelerinin değer lendirilmesi ayrı ayrı yapılmıştır. Soru kağıdı deneğin yaşı, okulun eğitim süresi, hizmet yılları, çocuk sahibi olup olmama, çocuk sağlığına ilişkin görev-içı eğitim alıp almadığım gösteren bağımsız değişkenler yanında çocuk sağlığına ilişkin 57 bilgi sorusuda içermektedir. Çocuk sağlığına ilişkin bilgi sualleri (0-18) aylık çocuğun motor gelişmesi, beslenmesi ve aşılanmasına yönelik 3 konu alanını içermektedir. Her bölge için ebelerin aldıkları bilgi puanları toplanmış, o bölgedeki denek sayısına bölünerek 4 bölge 1çın bilgi puan ortalaması hesaplanmıştır. Bu ortalamalar deneklerin yaş, çocuk sahibi olma ve hizmet süreleri ile karşılaştırmıştır. Hemşire lerinde aldıkları bilgi puan ortalamaları hesaplanarak gene yaş, çocuk sahibi olma ve hizmet süreleri ile karşılaştın İmi ştır. Ayrıca deneklerin her bir soruya verdikleri doğru yanıtları yüzde olarak ebe ve hemşirelerde ayrı ayrı olarak gösterilmiştir. Deneklerin çocuk sağlığına ilişkin bilgi puanları bölgeler arasında önce tüm olarak sonra 3 konu alanına yönelik olarak diğer bölgelerle karşılaştın İmi ştır. Değerlendirme sonucunda sosyalizasyon ve A.Ç.S. merkezlerinde çalışan deneklerin bilgi puanları Ankara projesi köyleri ride ve diğer?116- köylerde çalışan deneklerden daha yüksek olarak saptanmıştır. Ayrıca Etimesgut sosyalizasyon bölgesinde çalışan denekler ile karşılaştırıl dığında bilgi puanlarında fark olduğu görülmüştür. Etimesgut eğitim ve araştırma bölgesinde görev yapan ebelerin, çocuk sağlığı ve (0-18) aylık çocuğun motor gelişmesine ilişkin bilgileri A.Ç.S. merkezlerinde görev yapan ebelerden daha fazladır. Ankara projesi köylerinde ise deneklerin (0-18) aylık çocuğun beslenmesi hariç, genel çocuk sağlığı, (0-18) aylık çocuğun motor gelişmesi ve aşılanmasına ilişkin bilgileri diğer köyler bölgesinde çalışan ebelerin ise bütün konu alanlarına ilişkin bilgileri Etimesgut Eğitim ve Araştırma bölgesinde çalışan ebelerden daha düşük olarak saptanmıştır. Aynı zamanda Etimesgut sosyalizasyon bölgesindeki ebelerin çocuk sağlığfna ilişkin bilgilerinin araştırma kapsamına giren hemşirelerden daha fazla olduğu da saptanmıştır. Bunun yanında, köy ebelerinin yaşının ve hizmet sürelerinin artması, çocuk sahibi olup olmamaları, çocuk sağlığına ilişkin bilgilerini artırıcı faktörler olarak gözlenmiştir. Aynî faktörler araştırma kapsamına giren hemşirelerde çocuk sağlığına ilişkin bilgiyi etkilememiştir. Araştırma sonucunda soruna çözüm getirmek amacl ile bazı öneriler saptanmıştır.