Bulaşıcı hastalıklarla ilgili bilgi, tutum ve davranış araştırması: Değişik sağlık hizmeti götürülen iki köyde

Abstract

Ülkemizde yapılan sağlık hizmetleriyle ilgili ista- tistiki kayıtların incelenmesinde ? bulaşıcı hastalıkların büyük bir sorun olduğu görülmektedir,, Bu sorunon çözümü pek çok diğer faktörlerin yanında sağlık eğitiminin nite likli olarak kırsal alanlara kö türülme sine bağlıdır» Gö türülen sağlık eğitiminin ne derece etkili olduğu ise sü rekli olarak araştırılmalıdır Bu gerekçe ile iyi bir sağlık eğitimi hizmeti götürülmüş bir köy i:e?bu hizmet ten yoksun bir köy arasında bulaşıcı hastalıkların bil gisi ve davranışı yönünden bir fark bulunup bulunmadığını saptamak bü araştırmanın amacı olmuştur» Sosyaİleştirilmiş bölgede bulunan Yenikıyı köyü Anka- rstnın güney-batısmda Yenimahalle ilçesine bağlıdır. Sağ lık gereksinimlerini Etimesgut Eğitim ve Araştırma Sağlık Grubu Başkanlığı 'na bağlı Yenikent Sağlık 0 ağı ve Yeni- kayı Sağlık Evi aracılığı ile karşılamaktadır* Köy nüfusu 1977 yılıûda 549 olup araştırma kapsamına 87 aile reisi ve eşi alınmıştır» Bu ailelerden 7i erkek vî 81 kadın a- raştırma süresi içinde köyde bulunduğundan soru-kâğıdı uygulamalarına katılmış geri kalarlar çeşitli nedenlerle bulunamamıştır. Sosyalleştirme dışı bölgede bulunan Kavaklı köyü Anka ra'nın kuzey-doğusuhda Altındağ ilçesine bağlıdır» Sağlık gereksinimi erini köyde veya yakında sağlık örgütü bulunma dığı için doğrudan doğruya Ankara merkezinde bulunan sağlık Örgütlerinden karşılamaktadır* Kfcy nüfusu 1977 yılında 302 kişi olup araştırma kapsamına 51 aile alınmıştır. Bu aile lerden 46 erkek ve 49 kadın araştırma süresi içinde köyde bulunduğundan soru-kâğıdı uygulamalarına katılmış geri ka lanlar çeşitli nedenlerle bulunamamıştır»- 60 - Araştırma amacını gerçekleştirmek üzere uygulanan soru-kâğıtları iki form halinde hazırlanmıştır. Birinci form ile bireylerin bulaşıcı hastalıklarda bilgi, tutum ları açık ve kapalı uçlu sorularla saptanmaya çalışılmış tır* İkinci formda araştırma kapsamına giren ailelerin bulaşıcı hastalıklarla ilgili davranışları gözlem yolu ile saptanmıştır. Elde edilen bulguların istatistiksel analizinde köy lerin benzerliğini ortaya koyan değişkenler yönünden, araş tırmaya katılanların yaş, ailelere düşen oda sayısı, öğrenim ve ekonomik düzeyler i, uğraşı şekillerine göre dağılımları nın karşılaştırılmasında köy toplumları arasında fark bu lunmadığı, yalnız, köy bireylerinin şehire gidip gelme sık lığı yönünden, Kavaklı köyü lehine bir fark bulunduğu sap tanmıştır* Yenikayı ve Kavaklı köylerinde amaca yönelik değişken lere ait dağılımların karşılaştırılmasında, insandan insana geçen bulaşıcı hastalıkları sayma, isimleri sayılan çeşitli hastalıklar içinden bulaşıcı olanları bulma (tanıma), kızamık,, tifo, verem hastalıklarının bulaşma yollarını bilme, bulaşıcı hastalıklardan koruyucu aşıların isimlerini sayma, bireyle rin hastalandıklarında başvurdukları yerler, her iki köyde araştırmaya katılanların bulaşıcı hastalıklardan aldıkla rı tüm puvan ortalamaları arasındaki fark ve hela yapımı davranışı Yenikayı köylüleri lehine anlamlı bulunmuşturs GS-rip, sarılık hastalıklarında bulaşma yolları ve su kaplarının korunması şekline göre dağılımı arasındaki fark ise anlamsız bulunmuştur. Böylece `araştırmamızı tüm olarak değerlendirmek gerekirse, sağlık hizmetlerinin sosyalleşti rildiği bölgede topluma sağlık hizmetleriyle birlikte gö türülen sağlık eğitimi hizmetleri bulaşıcı hastalıklarda özellikle bilgi,. yönünden etkisi olmuş ve yapılan eğitimle rin yararlı olduğu sonucuna varılmıştır.