Türk Ceza ve Ceza Usul Hukukunda uzlaşma kurumu

Abstract

Ceza hukukunda mağdurun korunması ve yargılamanın kısaltılması amacıylaortaya atılan onarıcı adalet fikri ve uyuşmazlıkları yargı dışı usullerle çözme eğilimi,somut uygulamasını ?fail- mağdur arabuluculuğu? olarak adlandırılan alternatifuyuşmazlık çözüm yolunda bulmuştur. Cezai uyuşmazlığın, fail ile mağdurun tarafsız birüçüncü kişi aracılığıyla bir araya getirilmesi suretiyle muhakeme dışında çözülmesiniifade eden bu usul, 1970'li yıllarda Anglo-Sakson hukuk sistemini benimseyen ülkelerdedoğmuş ve ilk olarak özel hukuk uyuşmazlıklarında uygulanmıştır. Günümüzde ise Kıta-Avrupası hukuk sistemlerini hızla etkisi altına almak ve ceza hukukunda dauygulanmaktadır.Bu çalışmada, Türk Ceza Hukuku mevzuatında 2005 yılında gerçekleştirilen yasadeğişiklikleri kapsamında ?uzlaşma? adıyla uygulamaya konulan kurumun, kamudavasının mecburiliği ilkesinin geçerli olduğu sistemimizle bağdaşırlığı, ceza ve cezausul hukukunun temel ilkeleri ve özellikle sanık hakları bakımından incelenmiştir.Anahtar kelimeler : Uzlaşma, Fail-Mağdur Arabuluculuğu, OnarıcıAdalet, Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, Muhakeme DışıSistem

The Restorative Justice concept and tendance resolving criminal conflicts out-oflegal procedure which is sourced from the necessity of the protection of the victim andreducing criminal proceedings, formalised an alternative dispute resolution, called ?victimoffendermediation?. This method, by which the resolution of criminal conflict has beenrealised out of the judicial proceedings by the mediation of neutral third person, has beenarose among the common law countries in 1970?s, and initially implemented in civil lawconflicts. Recently, it has been speedly effecting the civil law countries and also criminallaw.This method was also put into force in Turkish Criminal Law under the name of?uzlaşma? with the context of total amendment in criminal legislation, in 2005. In thisstudy, the compatibility of this method in our legal system which is based on ?compulsionof public prosecution? from the point of view of basic principles of criminal and criminalprocedure law, and also the rights of defendant.Keywords :Mediation, Victim-Offender Mediation, Restorative Justice,Alternative Dispute Resolution/ADR, Diversion,