Les débats de la laïcisation et de la sécularisation dans le processus de la fondation de la République en Turquie

Abstract

Osmanlı İmparatorluğu'nda, özellikle 19. yüzyıldan itibaren belirginlikkazanan modernleşme süreci, toplumda pek çok kurum üzerinde çeşitli değişimlereyol açmış, dinin toplumsal konumu da bu dönüşümler sonucunda sorgulanmayabaşlamıştır. Bu dönemde gündeme gelen laikleşme ve sekülerleşme meselesi,cumhuriyetin kuruluş döneminde de ana tartışma motiflerinden birini teşkiletmektedir. Söz konusu çalışma, bu dönemde yaşanan tartışmaları « devrimci kadro »olarak tanımlanan, seküler ve batılı bir toplum ve laik bir devlet kurmak isteyenkesim ile « islami bir düzen yanlısı » olarak adlandırılan, toplum ve devlet yapısındageleneksel ve dini özelliklerin korunmasını isteyen grup açısından ele almaktadır.Sekülerleşme ve laiklik kavramlarıyla ile ilgili teorik yaklaşımlara yer verilen birincibölümün ardından, çalışmanın ana gövdesini oluşturan ikinci bölüm, hukuk veyönetim, semboller ve eğitim ile ilgili olmak üzere üç ana başlık altındaincelenmektedir. Hukuk ve yönetim alanında meydana gelen dönüşümlerle ile ilgilikısımda halifeliğin kaldırılması, Şeriye ve Evkaf Vekaleti'nin lağv edimesi, İsviçreMedeni Kanunu'nun kabulü ve anayanın laikleşmesi meseleleri ele alınmaktadır.Sembolik alanda yaşanan sekülerleşme süreci, dilin türkçeleşmesi, kıyafet üzerineyapılan düzenlemeler ve kadının toplumdaki konumu üzerinden analiz edilmektedir.Çalışmanın son bölümü ise, Tevhid-i Tedrisat Kanunu ve aşılanmak istenen terbiyesisteminin milli ya da dini öğelerden hangisine dayandırılması gerektiği şeklindekialt başlıklara dayanarak, eğitim sisteminde meydana gelen laikleştirici adımlaraayrılmaktadır.

A L?Empire Ottoman, le processus de modernisation qui se montre dès le 19esiècle en particulier, aboutit à certaines transformations dans plusieurs institutions eton commence à interroger la position sociale de la religion. Dans cette période, laquestion de laïcisation et de sécularisation qui devient un sujet important, constituel?un des débats primordiaux dans le processus de la fondation de la RépubliqueTurque. Cette étude traite des débats entre le groupe qui désire construire un Etat laïcet une société occidentale et séculière que nous appelons « cadres révolutionnaires »et le groupe qui veut maintenir les caractéristiques religieuses et traditionnelles dansle structure étatique et sociale dans cette période.Par la suite de la première partie qui est consacré aux approches théoriques sur lesconcepts de laïcisation et de sécularisation, la deuxième partie qui constitue le troncdu travail se divise en trois titres principaux sur le droit et l?administration ; lessymboles et l?éducation. Dans le chapitre sur la dimension administrative etjuridique, l?abrogation du califat, et du Ministère de Charia et des Waqfs,l?adaptation du Code Civil Suisse et la laïcisation progressive de la Constitution sontabordés. La dimension symbolique des débats est analysée par la turquisation de lalangue, par les régulations vestimentaires et la position de la femme dans la société.La dernière partie est consacré aux étapes de laïcisation dans le domaine scolaire.