La physique de Leibniz du Conatus à la force

Abstract

Leibniz'i kuvvetin bilimi olarak dinamigi kurmaya götüren süreci ele aldıgımızçalısmamız, onun kuvvet kavramını kullanmaya baslamadan önceki ve sonraki fizikgörüslerine ayrılan iki bölümden olusuyor. Birinci bölüm Leibniz'in ilkgençlik yıllarından,1676'da neden-etki esitligi ilkesini kesfine kadar olan dönemi ele almaktadır. Bu dönemde ikifarklı fizik görüsüne rastlarız. ilkinde genç Leibniz, cisimde aktif ilkeler olarak tözsel formlarıtamamen reddederek, cismin dogasını uzam ve girilmezlikten ibaret görür ve evrenin tek etkinve ereksel nedeni olarak Tanrı'yı kabul eder. 1671 yılında ortaya koydugu soyut ve somuthareket kuramlarına dayanan ikinci fizik görüsünde ise, cisim kendi hareketinin kaynagıolarak kendi aksiyon ilkesine kendisinde sahiptir. Bu nedenle Leibniz artık, cismin dogasınınuzamdan ziyade harekete dayandıgını ileri sürecektir. Üstelik cisim, kendi aksiyon ilkesinekendisinde sahip oldugu için, Tanrı'nın evrene sürekli müdahale etmesine de gerekkalmamıstır. Çalısmamızın ikinci bölümünde ise, Leibniz'in 1676 yılında neden-etki esitligiilkesini kesfiyle beraber felsefesine giren kuvvet kavramını ve bu kavrama baglı olarak onu,cisimde aktif ilkeler olarak tözsel formların bulundugunu kabul etmeye götüren süreci elealıyoruz.Anahtar kelimeler : Hareket, Kuvvet, Hareket Miktarı, Conatus, Mens,Tözsel Form

In this study is treated the process driving Leibniz to found the dynamics as thescience of the force and it consists of two parts, each related to his ideas on the physics, priorand posterior to his use of the concept of the force. In the first part is focused the period of hisyouth until he discovered the principle of the equivalence of cause and effect in 1676. Thisperiod is marked with two different perspectives on the physics. In the first perspective, byrejecting completely the substantial forms as active principles in the body itself the youngLeibniz considers, first of all, the nature of the body consists of the extension and theimpenetrability alone, and sees the God as the only efficient and final cause of the universe.According the second perspective, developed by him in 1671, based on theories of concreteand abstract movements, the body has its own principle of action as the source of its ownmovement. That?s why Leibniz would claim now that the nature of the body consists ofmovement rather than of extension. Furthermore, since the body has its own principle ofaction, God doesn?t have to interfere no longer to the universe perpetually. In the second partof our study, is treated the concept of force, which is introduced into the philosophy ofLeibniz with the discovery of the principle of the equivalence of cause and effect in 1676, andrelated to that, the process which drove him to recognize the substantial forms as activeprinciples in the bodies.Keywords : Motion, Force, Quantity of motion, Conatus, Mens, SubstantialForm