İbn Haldun`un Asabiyye kuramına göre devletleşme sürecinde hukukun yeri

Abstract

Bir tarihçi olarak İbn Haldun, dünya genelinde sosyolojinin ve uygarlık tarihinin kurucusu sayılmaktadır. Bu tezde `İbn Haldun'un görüşleri ışığında toplumlar nasıl ve neden egemenlik oluşturur, devlet kurar ve hukuk düzenleri tasarlar?` gibi sorular yanıtlanmaya çalışılacaktır. Bu nedenle, öncelikle asabiyye kavramı açıklanacak, ardından devletleşme süreci -toplumların kır yaşamından kentliliğe evrilme süreciyle birlikte- açıklanacaktır. Sonrasında İbn Haldun'un siyaset ve hukuk hakkındaki düşünceleri birbirleri ile bağlantıları da belirtilerek anlatılacaktır. Ayrıca İbn Haldun'un yaşadığı çağdaki hukuk düzeni çözümlenerek toplum ve devlet ilişkileri içindeki yeri belirlenmeye çalışılacaktır.

As a historian Ibn Khaldûn is widely known as true founder of modern sociology,history of civilization. In this thesis questions like: `How and why societies form a government, a state and constitute a law system in the light of Ibn Khaldûn's vision?` will try to be answered. For this purpose, firstly asabiyye term will be explained and then the forming process of state will be explained as with evolution process from nomadic society to urban society. Then Ibn Khaldûn's political and judicial ideas will be explained with their connections. After that the law system which was in use in Ibn Khaldûn's era will be analyzed and its position in 'state and society affairs' will be tried to determine.