Kayseri ilinde ceviz (Juglans regia L.) seleksiyonu

Abstract

Bu araştırmada; 2011-2013 yılları arasında Kayseri ili merkezi ve ilçelerinde yürütülen tohumdan yetiştirilen ceviz popülâsyonları içerisinden, üstün meyve özellikleri belirlenen ümitvar tiplerin seçilmesi amaçlanmıştır. İlk seleksiyon aşamasında hastalıklardan ari ve normalden daha fazla meyvesi olduğu gözlemlenen 50 adet tipten 2011 ve 2012 yıllarında meyve örnekleri alınmıştır. Seleksiyon kriterleri doğrultusunda 9 adet ümitvar tip belirlenmiştir. Selekte edilen tiplerde meyve ağırlıklarının 7.58-13.11 g, iç ağırlıklarının 3.83-5.40 g, iç oranlarının % 41.21-55.91, kabuk kalınlığının 1.12-1.83 mm, yan dallarda meyve tutma oranının % 55-90, ham yağ oranının % 64.99-69.58, protein oranının % 15.36-19.77, ağaç başına verimin 55-100 kg arasında değiştiği belirlenmiştir. Selekte edilen tiplerin 7?sinin dikogami, 2?sinin homogami karakterde çiçeklendiği; dikogami görülen tiplerin 4?ünde protandry, 3?ünde protogeny karakterde çiçeklenme özelliği gözlenmiştir. Anahtar kelimeler: Ceviz, Seleksiyon, Kayseri, Verim, Dikogami, Homogami, Protandry, Protogeny

In present study, walnut types gown from seeds in Kayseri center and towns were investigated during the years 2011-2013 to select the promising types with regard to superior fruit characteristics. During the first selection process, fruit samples of 50 disease-free types with fruit loads more than normal were collected in the years 2011 and 2012. Considering the selection criteria, 9 of them were selected as promising types. Fruit weights of selected types varied between 7.58-13.11 g, endocarp weights varied between 3.83-5.40 g, endocarp ratios between 41.21-55.91%, wall thickness between 1.12-1.83 mm, fruit setting ratio over side-branches between 55-90%, crude oil ratios between 64.99-69.58%, protein ratios between 15.36-19.77%, yield per trees between 55-100 kg. Among the selected types, 7 were dichogamious and 2 were homogamious; and among dichogamious ones 4 were protandry and 3 were protogyny flowering characteristics. Keywords: Walnut, Selection, Kayseri, Yield, Dichogamy, Homogamy, Protandry, Protogyny