Koroner arter cerrahisinde postoperatif erken dönemde uygulanan göğüs fizyoterapisi yöntemlerinin karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Koroner bypass operasyonu sonrası, oluşabilecek pulmoner komplikasyonları önlemek amacıyla geliştirilen göğüs fizyoterapisi yöntemlerinin solunum fonksiyonları üzerinde etkileri ve hangi tedavinin daha yararlı olduğu konusunda, kesin bilgi bulunmamaktadır. Bu amaçla gerçekleştirdiğimiz çalışmamızda, Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi Kardiyovasküler Cerrahi Kliniği'nde koroner bypass operasyonu geçiren 33 olguya `Rutin Göğüs Fizyoterapisi (GRUP I)`, 32 olguya ise, `Aktif Solunum Egzersiz Siklusu (GRUP II)` tedavisi uygulanmıştır. Tedavi yaklaşımlarının etkinliği; fizik muayene bulguları, solunum fonksiyon testi, akciğer grafileri, radyolojik skorlama, arteryal kan gazlarını içeren laboratuar bulguları, göğüs çevre ölçümleri, postür analizi, eklem hareketliliği, gerekli kaslara yapılan kısalık testi değerlerinde, ortaya çıkan değişmelerle karşılaştırılmıştır. Gruplar arasında yapılan karşılaştırmada, postoperatif dördüncü gün AKG/larında istatistiksel bir anlamlılık bulunmasa da (p>0.05), grup ll'de küçük artışlar olduğu gözlenmiştir. Gruplar arasında preoperatif ve postoperatif beşinci gün SFT'i fark değerleri karşılaştırıldığında, grup l'de FEV1 ve FVC'de istatistiksel olarak önemli artışlar meydana gelirken (p<0.05), diğer parametrelerde bir değişiklik oluşmamıştır(p>0.05). Olgularda postoperatif üçüncü ve beşinci gün yapılan SFT değerleri karşılaştırıldığında, her iki grupta da postoperatif beşinci gün FVC, FEV1, FEF25-75, FEF75-55 ve PEF'de istatistiksel olarak anlamlı artışlar saptanmıştır (p<0.01). Olgularda preoperatif ve postoperatif üçüncü gün yapılan SFT'i değerleri karşılaştırıldığında, grup l'de postoperatif üçüncü gün FEV1/FVC oranında istatistiksel olarak önemli azalmalar saptanırken (p<0.05), grup ll'de anlamlı bir değişikliğe rastlanmamıştır (p>0.05). Radyolojik skorlama sonuçlarında ise, postoperatif ikinci ve beşinci gün olgular arasında bir fark bulunamamıştır (p>0.05). Ancak postoperatif ikinci gün GRUP II lehine skor sonucunda istatistiksel olarak anlamlı olmasa da küçük azalmalar meydana gelmiştir. Fizik muayene bulguları, insentif spirometrede ulaşılan maksimum değerler açısından bir fark saptanamamıştır (p>0.05). Sonuç olarak, iki tedavi yaklaşımı sonrasında, solunum fonksiyonları, arteryal kan gazları ve diğer ölçümlerde, her iki gruptada benzer olumlu gelişmeler kaydedilmiştir. Ancak solunum fonksiyon testinde GRUP l'de daha anlamlı gelişmeler olurken, grup ll'de istatistiksel olarak önemli olmasa da, arteryal oksijenlenmede, radyolojik skorlamada olumlu gelişmeler kaydedilmiştir. Ayrıca aksular ve epigastrik bölgelerden yapılan GÇÖ 'ü değerlerinde grup II lehine istatistiksel olarak anlamlı artışlar meydana gelmiştir (p< 0.05). Hastanın gereksinimi, özelliği ve fizyoterapistin tercihine göre iki yönteminde, kullanım gerekliliği ortaya çıkmıştır. Anahtar Kelimeler: Koroner Bypass Operasyonu, Göğüs Fizyoterapisi, Aktif Solunum Egzersiz Siklusu Tedavisi, Solunum Egzersizleri, Zorlu Ekspirasyon Tekniği. IV

ABSTRACT Firm conclusions do not exist regarding the efficacy of various chest physiotherapy methods developed to avoid pulmonary complications after coronary artery bypass surgery. In order to evaluate effects of these methods on pulmonary function test and to conclude which method is superior. We undertook a study in Türkiye Yüksek İhtisas Hospital Cardiovascular surgery department. Among 65 patients having coronary bypass surgery. 33 received routine chest physiotherapy (GROUP I) and 32 received Active Cycle of Breathing Exercise (GROUP II). The most effective therapautic technique for these patients were investigated and compared according to changes occured in physical findings, pulmonary function tests, (PFT) chest radiography, radiologic scoring, Arteriyal blood gases analysis, measurement of chest excursion, analysis of posture range of motion and extensibility tests for required muscless. Although statistical analysis did not demonstrate a significant difference in Arterial blood gass analysis of the two groups in the 4 postoperative days (p>0.05). Partial Arterial oxygen pressure (Pa02) tent to be higher in group II in the postoperative period. When preoperative and 5th postoperative day pulmonary function tests of difference values are compared between two groups, FVC and FEV1, values had a significant improvement in group I (p<0.05), there was no difference in other parameters (p>0.05), when 3rd and 5th postoperative days pulmonary function tests are compared, there was a statistically significant increase in FVC, FEV1, FEF25-75, FEF75-55, PEF values and both of groups in the 5th postoperative day (p<0.01). When preoperative nd 3th postopertive days pulmonary function tests are compared, between two groups, there was a statistically Significant decreases in FEV1/FVC voluce in group l(p<0.05), there was no difference in group II (p>0.05). No significant difference was encountered between two groups bay means of radiologic scoring in chest radiographies taken in the 2nd and 5th postoperative days (p>0.05). Although not statistically significant, there were slight reductions in radiologic scoring in the 2nd postoperatif day in favor of group II. There were not statistically significant differences between two groups by means of physical findings, maximum values reached in insentive spirometry (p>0.05). In conclusion similiar improvements have been obtained in both groups following the application of the two therapeutic techniques. While group I patients demonstrated statistically significant differences in pulmonary function tests, Group II patients had slightly better results in Arterial oxygenation, and radiologic scoring although not statistically significant. Also there was a statistical^ significant increase for axillar and epigastric chest excursion measurement (p< 0.05) in group II. The choice of treatment methodology depends on the patient's clinical condition and the preference of physioterapist. Key Words: Coronary Artery Bypass Surgery, Chest Physiotherapy, Active Cycle of Breathing Exercises, Breathing Exercises, Forced Expiration Technique.