Doğu Karadeniz`de istavrit (Trachurus mediterraneus Steindachner, 1868) balığında kemiksi yapılardan yaş tayini ve bazı populasyon parametrelerinin tespiti

Abstract

Bu çalışmada Ocak 2010- Ağustos 2011 tarihleri arasında Ordu-Rize arasında gırgır, uzatma ağı ve olta balıkçılığıyla elde edilen 6586 adet istavrit (Trachurus mediterraneus Steindachner, 1868)'ten alınan kemiksi yapılar incelenmiştir. İstavritte yaş tayininde güvenilir yapı belirlenmiş ayrıca türün bazı populasyon parametreleri tespit edilmiştir.Pul, operkulum ve yüzgeç ışınının yaş belirlemeye uygun bulunmadığı çalışmada en güvenilir yapı otolit olarak belirlenmiştir. Otolitten yapılan yaş tespitinde örneklerin dağılımı 0-5 yaş olarak belirlenmiş ve her yaş için otolitlerin biyometrik ölçüm aralıkları çıkarılmıştır. 3872 otolit ve 188 omur örneğinde yapılan yaş tayini çalışmalarında uyum yüzdeleri, ortalama yüzde hata değeri ve değişim katsayısı hesaplanmıştır.Örneklerin total boy dağılımı 4,8 cm ve 22,4 cm arasında değişim göstermiştir. Yaş-boy değerleri kullanılarak Von Bertalanffy büyüme parametreleri L?= 23,72, W?= 116,43, K= 0,280 ve t0= -1,451 olarak, büyüme denklemleri ise Lt= 23,72*(1-e-0,280(t+1,451)) ve Wt= 116,43*(1-e-0,280(t+1,451))b olarak hesaplanmıştır. Yaşlara karşılık gelen boylar ve ağırlıklar arasındaki ilişkiler incelenmiş uygulanan t testi sonucunda dişi ve erkek bireylerin boya göre yaşları arasında önemli bir farklılığın olmadığı belirlenmiştir (P>0,05). Gözlenen ve hesaplanan boylar arasında önemli bir farklılık olmazken (P>0,05), ağırlıklar arasındaki farkın önemli (P<0,05) olduğu belirlenmiştir.Anlık toplam ölüm oranı Z= 1,26, doğal ölüm oranı, M= 0,51, avcılık ölüm oranı F= 0,75 olarak tahmin edilirken, tür üzerindeki av baskısının devam ettiği görülmüştür.Anahtar Kelimeler: İstavrit, kemiksi yapılar, otolit, büyüme parametreleri, Doğu Karadeniz

In this research, 6586 horse mackerel (Trachurus mediterraneus Steindachner, 1868) were analyzed which were gained on January 2010- August 2011 between Ordu and Rize by purse-seine, gill-net and recreational fishing. A reliable structure was determined in age determination of horse mackerel also some population parameters of this species were identified.The most reliable structure were determined otolith, while scale, opercle and fin ray is not appropriate for age determination. Age distribution of samples were determined as 0-5 and biometric measure intervals of otoliths are defined. Age determination examines with samples that 3872 otoliths and 188 vertebrae, the percent agreement, the avarege percent error and the coefficient of variation were calculated.Total length distribution of samples are determined between 4,8 cm and 22,4 cm. Using age-length values Von Bertalanffy growth parameters are calculated as L?= 23,72, W?= 116,43, K= 0,280 ve t0= -1,451 and growth equations are calculated as Lt= 23,72*(1-e-0,280(t+1,451)), Wt = 116,43*(1-e-0,280(t+1,451))b. Lengths correspond to ages and weights were analyzed and as a result of t- test, no significant (P>0,05) difference was determined between males and females? ages correspond to lengths. While there is no significant (P>0,05) difference between observed and calculated lengths, significant (P<0,05) difference was determined among weights.While instantaneous total mortality rate, natural mortality rate and fishing mortality rate were estimated to be Z= 1,26, M= 0,51 and F= 0,75, respectively, it was seen that fishing pressure on the species had continued.