Mikropartiküler sistemlerin formülasyonu ve beyine implantasyonu üzerinde çalışmalar

Abstract

ÖZET Eroğlu H., Mikropartikfiler sistemlerin formülasyonu ve beyine implantasyonu üzerinde çalışmalar, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Biyofarmasötik ve Farmakokinetik Programı Bilim Uzmanlığı Tezi, Ankara, 2000. Deksametazon sodyum fosfat, beyin tümörüne eşlik eden ödemin tedavisinde en çok kullanılan kortikosteroiddir. DSF'ın da dahil olduğu farmakolojik grubun genel özelliği gibi kardiyovasküler, immün sistem ve sinir sistemi, üzerinde pek çok yan etkisi vardır. Immün sistemi baskılamakta, uzun süreli tedavisinde nörolojik komplikasyonlara neden olmakta ve potasyum kaybına bağlı olarak kasların zayıflamasına neden olmaktadır. Etkin dozlamayı kısıtlayan en önemli faktörler bu yan etkilerdir. Çalışmada DSF'ın bu yan etkilerini en az düzeye indirmek ve salım süresini uzatmaya yönelik olarak, BSA, PLGA, L-PLA ve PLGA:L-PLA(1:1) karışımı gibi doğal ve sentetik biyoparçalanabilir polimerler kullanılarak DSF'ın mikroküre formülasyonları hazırlanmıştır. Salım sürelerinin değiştirilmesine yönelik olarak etkin madde oram, çapraz bağlayıcı miktarı ve çapraz bağlama süreleri değiştirilerek formülasyonlar geliştirilmiştir. Geliştirilen formülasyonlann in-vitro koşullarda salım özellikleri incelenerek, salım profilleri çıkarılmış ve salımı etkileyen parametreler değerlendirilmiştir. Hazırlanan mikroküre formülasyonlannın partikül büyüklükleri, yüzey özellikleri ve etkin madde yükleme oranları incelenmiştir. ln-vivo koşullarda da incelenen formülasyonlann etkinliklerinin değerlendirmesi için soğuk lezyon yöntemiyle ödem oluşturulan sıçanlara implante edilmiştir. Ödem derecesindeki değişimler yaş-kuru ağırlık tayini, lipid peroksidasyonu ve histolojik incelemelerle değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmeler sonucunda, oluşturulan deneysel ödemin iyileştirilmesinde, implante edilen % 5 DSF içeren PLGA:L-PLA polimer karışımıyla hazırlanan mikrokürelerin, sistemik olarak DSF uygulanmasına göre daha etkili olduğu bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Mikroküre, BSA, PLGA, L-PLA, Deksametazon sodyum fosfat, Beyin Ödemi, Sıçan Modeli Destekleyen Kurumlar: HÜAF 99.01.301.001 IV

ABSTRACT Eroğlu H., The formulation studies of microparticular systems and implantation to brain, Hacettepe University Health Sciences Institute M.Sc. Thesis in Biopharmaceutics and Pharmacokinetics, Ankara, 2000. Dexamethasone sodium phosphate is a widely used corticosteroid, which is used in the treatment of brain edema associated with brain tumours. As other corticosteroids, DSP has many side effects that limit its use in an effective concentration. DSP suppresses the immune system, causes neuropathological complications in long time treatment, due to potassium loss weakness of the muscles and many other. The aim of this study is to minimize these side effects and extend the release time of the active ingredient by preparing the microsphere formulations using biodegradable and biocompatible natural and synthetic polymers such as BSA, PLGA and L-PLA. For altering the release time, the amount of the cross linking agent, the time of cross linking and amount of DSP were changed. The in-vitro release studies were performed and release profiles were determined. The factors that affect the release time, particle size distribution, surface morphologies and drug loading ratios of the microspheres were investigated. For in-vivo studies, an experimental model, called as cold lession method, was used to form edema in rat brain. The microspheres were implanted and the effectiveness of the formulations was investigated by wet-dry weight method, lipid peroxidation ratios and microscopic evaluations. As a result, implantation of the batch prepared by using PLGAL-PLA (1:1) polymer mixture containing 5 % DSP was found more effective in treating experimental brain edema than systemic DSP usage. Key Words: Microsphere, BSA, PLGA, L-PLA, Dexamethasone sodium phosphate, Brain Edema, Rat Model Supported by HUAF 99.01.301.001