Yüksek yağ, düşük karbonhidrat içeren enteral ürün destekli diyetin KOAH`lı hastaların kan gazlarına laboratuvar bulgularına, akciğer fonksiyon testlerine ve antropometrik ölçümlerine etkisi

Abstract

ÖZET Türner G., yüksek yağ, düşük karbonhidrat içeren enteral ürün destekli diyetin KOAH'lı hastaların kan gazlarına, laboratuvar bulgularına, akciğer fonksiyon testlerine ve antropometrik ölçümlerine etkisi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Diyetetik Programı Bilim Uzmanlığı Tezi, Ankara, 2002. Bu çalışma Ekim 2000-Temmuz 2002 tarihleri arasında Türkiye Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi, Göğüs Hastalıkları Kliniğinde yatan, akut döneminde olan ve kronik başka hastalığı bulunmayan, yaşlan 30-70 arasında değişen 30 KOAH'lı erkek hasta üzerinde yapılmıştır. Hastalar randomize olarak iki gruba ayrılmıştır. 1. grupta olan hastalara 10 gün normal hastane diyeti (R3), 2. gruptaki hastalara da günlük enerjilerinin %50'si normal hastane diyetinden, %50'si yüksek yağ, düşük CHO içeren enteral üründen gelecek şekilde deney diyeti verilmiştir. Çalışmanın 1., 10. günlerinde; solunum fonksiyon testleri, antropometrik ve biyokimyasal ölçümler alınmıştır. Hastalara sosyo-ekonomik durumlarını, beslenme alışkanlıklarını içeren anket formu uygulanmıştır. Sigara içimi, son bir yıldaki kilo kaybı, yaş, boy, kilo, BKİ'leri gruplar arasında benzer bulunmuştur (P>0.05). 10 günlük besin tüketiminde iki grup arasında, CHO, yağ, fosfor, kalsiyum, demir, tiamin, riboflavin, niasin, vitamin C, bakır, çinko, magnezyumun ortalama alımlarında anlamlı fark bulunurken (P<0.05), enerji, protein, vitamin A alımlarında fark bulunmamıştır (P>0.05). Biyokimyasal testlerde; 1. ve 10. gün ölçümler arasında 1. grupta kan, ürik asit, CPK, 2. grupta kolesterol, HDL'de anlamlı fark olduğu görülmüştür (P<0.05). SFT bulguları değerlendirildiğinde 1. ve 10. gün ölçümler arasında 2. grupta TV, FVC, VE'da istatistiksel olarak önemli fark bulunmuştur (PO.05). Çalışmanın 1., 3., 5., 7. ve 9. günlerinde ölçülen kan gazlarında anlamlı fark bulunmamıştır (P>0.05). Antropometrik ölçümlerde her iki grupta 1. ve 10. günler arasında fark bulunamamıştır (P>0.05). Bulgular arası korelasyonlara bakıldığında, 1. gruptaki hastaların l.gün FEVı ölçüm değerleri ile lO.gün ortalama yağ tüketimleri arasında (r =0.524) 2. grupta ki hastaların 10. gün BKİ değerleri ile 10. gün FEVı ölçümleri arasında (r =0.551) anlamlı pozitif ilişki bulunmuştur (P<0.05). Yüksek yağ, düşük CHO içeren diyet, KOAH'ta, akut atak döneminin atlatılmasında önemli bir etken olabilir. Hastalığın şiddet ve seyrinde özel beslenme desteği tedavinin ve hastanın yaşam kalitesini artıracaktır. Anahtar Kelimeler : KOAH, yüksek yağ, düşük karbonhidrat, enteral ürün.

VI ABSTRACT Turner G., The effect of the diet supported with enteral products, which consist of low carbohydrate and high lipid on blood gases, laboratory findings, respiratory function tests (RFT) and anthropometrical measurements in chronically obstructive pulmonary disease (COPD) patients as a master thesis in the Specialization Program of Dietician Division at Hacettepe University, Health Science Institute, Ankara, 2002. This study was performed on the hospitalized 30 patients in the Division of Pulmonary Diseases in Faculty of Medicine, Ondokuz Mayis University between October 200 and July 2002. All patients had an acute episode of COPD without any associated disease. All were men between 30 and 70 years-old age. Patients were randomly divided into 2 equal groups, normal hospital diet intake group and study group, respectively. The % 50 of total calorie requirement of study group was given with normal hospital diet, and remaining % 50 of it was given with low carbohydrate and high lipid diet enterally (Pulmocare ®). First th and 10 day of the study blood samples were taken to laboratory analysis, RFT and anthropometrical measurements were performed. In addition a socioeconomic status and nutrition habits were surveyed. Blood gases were studied every other day. Smoking habits, age, height, weight, weight loss in last year and body mass index (BMI) distribution were not statistically different in the groups (P>0.05). The given mean amount of carbohydrate, fat, phosphor, calcium, iron, thiamine, riboflavin, niacin, vitamin C, cupper, zinc and magnesium were statistically significant (P<0.05), and calorie, protein and vitamin A were not statistically significant (P>0.05), in respect to study groups. Uric acid and CPK values in-group 1, and cholesterol and HDL values in-group 2 were statistically significant according to the 1st and 10th day blood analyses (P<0.05). Tidal volume, functional vital capacity and ventilation index (per minute) were statistically significant according to the 1st and 10th day in-group 2 (PO.05). No statistically significant difference was found according to the blood gases analysis and anthropometrical measurements (P>0.05). According to the correlations between the results of the groups, there were positive correlations between functional expiratory volume (FEV 1) values and mean lipid consumptions in group 1 at 10th day(r:0.524), and BMI values and FEV 1 values in group 2 at 10th day (r:0.551) (PO.05). The special diet, which consist of of low carbohydrate and high lipid can be an important factor to manage acute episode of COPD. Life quality would be improving with additional special diet intakes in severe diseases. Keywords : COPD, high fat, low corbahydrate, enteral product.