Hemifasiyal spazm ve trigeminal nevraljide manyetik rezonans görüntüleme bulguları ve tanıya katkısı

Abstract

ÖZET Hemifasiyal spazm (HFS) ve trigeminal nevraljinin (TN) gelişiminden en sık kraniyal sinirlerin REZ bölgesinde vasküler yapılarla olan teması sorumludur. Olguların geriye kalanından ise intrakraniyal tümörler, kistler ve vasküler anomaliler ile demiyelinizan hastalıklar sorumludur (%2-15). Bu çalışmada HFS ve TN klinik yakınma ile başvuran olgularda MRG yönteminin yeri ve etkinliği ortaya konulmaya çalışıldı. HFS ve TN ön tanısı ile MRG istemi yapılan 68 olgu çalışma kapsamına alındı. Olguların 44'ü kadın 24'ü erkek olup yaşlan 17-83 arasında (51.68) değişmekteydi. Çalışmamızda aksiyel ve koronal planlarda 3D Tl A FFE ve T2 A SE volümetrik kesitler ile MRA görüntüleri elde olundu. Kitle lezyonu görülen olgularda ek olarak üç planda kontrastlı Tl A SE kesitler elde edildi. Radyolojik olarak MRG ile incelenen TN ve HFS klinik yakınmalı toplam 68 olgunun 61'inde NVİ, 7' sinde kitle lezyonu tespit edildi. Semptomları şiddetli ve medikal tedaviye cevap vermeyen 24 NVI ve 7 kitle lezyonu saptanan toplam 31 olguda cerrahi uygulandı. Kitle lezyonlannda operasyon sonrası histopatolojik tanı elde edildi. Öpere olan NVİ olgularının tümünde (24 olgu) en az bir planda REZ' de NVİ mevcuttu. Öpere olmayan grupta ise 27 olguda REZ, 10 olguda REZ dışı NVİ saptandı. Olguların (öpere ve öpere olmayan) asemptomatik taraflarında iki olguda REZ' de, 17 olguda REZ dışı vasküler yapı ile ilişki bulundu. £1NVİ'den sorumlu damarlar HFS'de VA, PİSA, AİSA ve venöz yapılar olarak bulunurken TN de ise SSA, AİSA, BA. VA ve venöz yapılardı. TN ya da HFS kliniği bulunan olgularda semptoma neden olması yönünden NVİ'nin REZ ya da REZ dışında olması önemlidir. NVİ REZ ile ilişkili ise semptomlar daha belirgin olmaktadır. Bu sonuca göre REZ ile ilişkinin varlığı olgularda semptomatik olmanın göstergesi olmakla birlikte operasyon karan vermek için yeterli değildir. Semptomların şiddeti ve medikal tedaviye direncin varlığı operasyon kararını belirlemede esastır. 62

SUMMARY The most common etiopathogenetic mechanism in the development hemifacial spasm (HFS) and trigeminal neuralgia (TN) is the contact of the vascular and neurological structures at the REZ level. Intracranial tumors, cysts and vascular malformations that compress the nerve and demyelinating diseases account for the rest of the cases (2-15%). In this study we evaluated the efficacy of MRI in patients with TN or HFS. Sixty-eight patients with clinical suspicion of TN or HFS were included in this study (44 females and 24 males; age range 17-83 years; mean,years). We obtained axial and coronal 3D Tl -weighted FFE and volumetric T2-weighted SE and MRA images from each patient. When a mass was detected, contrast enhanced axial, sagittal and coronal T 1 -weighted images were obtained. In 61 patients with clinical symptoms of HFS or TN, MRI revealed neurovascular contact (NVC) and in remaining seven patients, a mass was detected. Twenty-four patients with NVC whose symptoms did not respond to medical treatment, and seven patients with an 63intracranial mass was detected underwent surgery with subsequend histopatological diagnoses. In all the 24 patients who underwent surgery, MRI revealed NVC at root entry zone (REZ) level in at least one plane. In patients without surgery, NVC was at the level of REZ in 27 out of 37 cases. In the asymptomatic sides of all patients, NVC was at the REZ site in two patients and beyond REZ in 17 patients. The vascular structures involved in clinical symptoms of HFS were VA, PİSA, AİSA and venous structures whereas SSA, AISA, BA, VA and venous structures of TN. The level of NVC (REZ or not) is important for causing clinical symptoms of HFS or TN. When the NVC is at REZ, the clinical symptoms are more appearent. However, this finding alone is not sufficient for surgery planning. The severity of the symptoms and respone to medical treatment are the major factors for surgical treatment decision. 64