Kayseri ilinde apolipoprotein E gen polimorfizminin akut miyokard infarktüsü geçiren hastalar üzerine olan etkisinin incelenmesi

Abstract

ÖZET ApoE en geniş şekilde araştırılan apolipoproteinlerden biridir. ApoE şilomikron ve LDL reseptörleri için bağlayıcı görevi yaparak lipoprotein metabolizmasında önemli bir rol oynar. ApoE'nin genetik olarak belirlenmiş £2, 83, 84 şeklinde üç allelden oluşmaktadır. İki allelin ekspresyonu üç homozigot (E2/E2, E3/E3, E4/E4 ) ve üç heterozigot (E3/E2, E4/E2, E4/E3) genotiple sonuçlanır. Yapılan çalışmalarda yüksek LDL-K düzeyi ile ilişkili olan E4 genotipinin ateroskleroz ile ilişkisi olduğu bir çok çalışmada gösterilmiştir. Bu çalışmada erken yaşta akut Mİ geçiren hastalarda ve sağlıklı kişilerde apoE genotiplerinin görülme sıklığını ve bunların plazma lipid parametreleri ile olan ilişkisini saptamayı amaçladık. Ayrıca koroner anjiografi ile tespit edilen koroner arter lezyon yaygınlığı ile apoE genotiplerinin ilişkisini saptamayı amaçladık. Çalışmaya, akut Mİ tanısıyla yatırılan ve taburcu edilmeden önce koroner anjiografileri yapılan 50 yaşından küçük 10'u kadın, 56'sı erkek toplam 66 hasta ve koroner arter 68hastalığı yönünden özgeçmişinde herhangi bir hikayesi ve şikayeti olmayan 16'sı kadın, 28'i erkek toplam 44 kişi alındı. Hastaların yaş ortalaması 44,9±7,5 (yaş aralığı 26-50)'dır. Kontrol grubunun yaş ortalaması 48, 1± 10,1 'dır. Her iki grupta risk faktörleri olan DM, sigara, aile hikayesi ve hipertansiyon, Mİ geçiren grupta istatistiksel açıdan anlamlı derecede yüksek çıktı. Mİ geçirmiş hasta grubunda total Kolesterol, LDL-K ve trigliserid düzeyleri daha yüksek olmasına rağmen istatistiksel açıdan anlamlı bir fark tespit edilmedi. HDL-K düzeyi ise hasta grubunda istatistiksel açıdan anlamlı olarak daha düşük saptandı. Hasta ve kontrol grubunun apoE genotip açısından değerlendirildiğinde; her iki grupta en sık görülen genotip E3/E3 olduğu saptandı. Hasta grubunda 46 vakada (%69,7) kontrol grubunda 40 vakada (%90,9) saptandı. E4/E3 genotipine hasta grubunda 9 vakada (%13,6) kontrol grubunda 2 vakada (%4,5) tespit edildi. ApoE4 taşıyıcısı hasta grubunda 12 vakada (%18,1), kontrol grubunda 2 vakada (%4,5) tespit edildi. Mİ geçirmiş hasta grubunda apoE4/E3 genotipi ve apoE4 taşıyıcısı kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksek saptandı. ApoE3/E2 genotipi Mİ geçirmiş hasta grubunda daha fazla olmasına rağmen istatistiksel açıdan anlamlı sonuç çıkmadı. Allel sıklığı açısından bakıldığında s2 ve s3 allel sıklık oranlan her iki grupta karşılaştırıldığında anlamlı sonuç tespit edilmedi. e4 allel ise hasta grubunda %10,6 iken, kontrol grubunda %2,27 saptandı. Mİ geçiren hasta grubu ile kontrol grubu karşılaştırıldığında e4 allel sıklığı hasta grubunda anlamlı olarak yüksek saptandı. ApoE gen polimorfiannm (E2, E3, E4) serum lipid profiline etkisi incelendiğinde apoE4/3 genotipini taşıyanlarda apoE3/3'e göre yüksek total kolesterol ve LDL-KÖZET ApoE en geniş şekilde araştırılan apolipoproteinlerden biridir. ApoE şilomikron ve LDL reseptörleri için bağlayıcı görevi yaparak lipoprotein metabolizmasında önemli bir rol oynar. ApoE'nin genetik olarak belirlenmiş £2, 83, 84 şeklinde üç allelden oluşmaktadır. İki allelin ekspresyonu üç homozigot (E2/E2, E3/E3, E4/E4 ) ve üç heterozigot (E3/E2, E4/E2, E4/E3) genotiple sonuçlanır. Yapılan çalışmalarda yüksek LDL-K düzeyi ile ilişkili olan E4 genotipinin ateroskleroz ile ilişkisi olduğu bir çok çalışmada gösterilmiştir. Bu çalışmada erken yaşta akut Mİ geçiren hastalarda ve sağlıklı kişilerde apoE genotiplerinin görülme sıklığını ve bunların plazma lipid parametreleri ile olan ilişkisini saptamayı amaçladık. Ayrıca koroner anjiografi ile tespit edilen koroner arterlezyon yaygınlığı ile apoE genotiplerinin ilişkisini saptamayı amaçladık. Çalışmaya, akut Mİ tanısıyla yatırılan ve taburcu edilmeden önce koroner anjiografileri yapılan 50 yaşından küçük 10'u kadın, 56'sı erkek toplam 66 hasta ve koroner arter

SUMMARY ApoE plays an important role in lipid metabolism. ApoE has a key role in lipoprotein metabolism working as a receptor ligand for chylomicrons and very low density lipoprotein. ApoE has three common alleles known as 82, 83, 84 and in different populations it is composed of these three alleles as 8 %, 77 %, and 15 % respectively. Expression of two alleles results three homozygous (E2/E2, E3/E3, E4/E4 ) and three heterozygous (E3/E2, E4/E2, E4/E3) genotype. Sixty percent of the people are homozygous for apoE3. ApoE3 isoform is mostly seen and is accepted as normal type. ApoE2 and E4 are accepted as variant type. The main effect of ApoE polymorphism on lipoprotein metabolism occurs when E3 is exchanged with a polymorph gene which has defect on receptor binding. ApoE4 when compared with apoE3 is related with higher serum total cholesterol and LDL cholesterol and lower apoE levels on the other hand apoE2 is related 71with lower total cholesterol and LDL cholesterol and higher apoE levels. The effect of allele differences on apoE gene locus on serum lipid and lipoprotein levels in patients with lipid disorders and normal subjects are well known and apoE polymorphism is hypothesized to be prone to developing CAD. In this study we aimed to evaluate the incidence of apoE genotype and its relation with plasma lipoproteins in patients with acute myocardial infarction and normal healthy subjects in Kayseri and surrounding cities. Also we aimed to investigate the role of apoE gene polymorphism in the development of CAD in subjects whose coronary arteries were evaluated by means of coronary angiography. The study population consisted of 66 young patients (mean age: 44±7,5 years, range 26 to 50 years) with diagnosis of acute myocardial infarction and control group consisted of 44 normal healthy individuals (mean age 48±10,1 years). Diabetes, smoking, hypertension, and family history were significantly in CAD group. Total cholesterol, LDL cholesterol, and triglycerides were higher in the patient group but it was not statistically significant. The levels of HDL cholesterol in the patient group were lower and reached statistically significance. In two groups, the most frequent genotype was E3/E3; 46 subjects of the CAD group (69,7%), and 40 subjects in the control group (90,9%) had E3/E3 genotype. E4/E3 genotype was found in nine subjects in patient group (13,6%) and in two subjects (4,5%) in control group. Twelve subjects ( 18,1%) of patient group and two subjects (4,5%) of control group were apoE4 carriers. In the patient group, the apoE4/E3 genotype and the number of apoE4 carriers was higher than control group and the difference was statistically significant ApoE3/E2 genotype was higher in the patients group, but not statistically 72significant. No significant difference was found in e2 and e3 alleles frequencies between two groups, e4 allele frequency was significantly higher in patient group. ApoE4/E3 genotype compared with apoE3/E3 was associated with a higher elevated triglycerides and LDL cholesterol level. Lipid levels were not significantly different in E2 carriers compared with E3 carriers. The relation between the diseased vessel number and apoE genotype was evaluated. Two or multiple vessel disease was found at higher in E4/E4 and E4/E3 genotype compared with E3/E3 genotype, but the difference was not statistically significant. In conclusion, this study demonstrated that the premature CAD is related with apoE4 gene polymorphism and we suggest that the patients with early onset CAD and family history may be evaluated for apoE polymorphism. 73