Usnik asit bileşiğinin in vitro koşullarda risk değerlendirmesi

Abstract

Usnik Asit Bileşiğinin İn Vitro Koşullarda Risk DeğerlendirmesiÜlkemizde yaygın olarak bulunan likenler, mantarlar ve alglerin birlikteliğinden oluşan simbiyotik organizmalardır. Liken sekonder metabolitleri liken birliğinin elemanlarından biri olan mantarlar tarafından üretilen ve genellikle fenolik yapılı olan bileşiklerdir. En yaygın liken metabolitlerinden biri olan usnik asidin (UA) antiviral, antitümör, antiprotozoal, antienflamatuar, analjezik, antipiretik ve antiproliferatif gibi farmakolojik kullanımlarda geniş bir etki yelpazesi olduğu rapor edilmektedir. Ancak, UA?in kültürleri yapılmış periferik insan kan hücreleri üzerindeki genotoksik ve antioksidan etkileri hakkında bilinenler oldukça sınırlıdır. Bu nedenle, mevcut tez çalışmasında, periferik insan tam kan kültürlerinde (n=5) UA?in genetik ve oksidatif etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Farklı konsantrasyonlarda (0-200 ?g/ml) liken ekstreleri kültür tüplerine ilave edildi. Genotoksik etkilerin değerlendirilmesi için Kromozom aberasyonları (KA) ve Mikroçekirdek (MÇ) testleri kullanıldı. Ayrıca, oksidatif değişimlerin belirlenmesi amacıyla biyokimyasal parametreler (Toplam antioksidan kapasite [TAK] ve Toplam oksidatif durum [TOD]) değerlendirildi. In vitro test sistemlerimizde, insan lenfositlerinde usnik asidin non-mutajenik olduğu gözlendi. Üstelik sonuçlarımız usnik asidin 1 ve 5 ?g/ml?lik konsantrasyonlarının kültürleri yapılmış insan kan hücrelerinde TAS seviyelerini arttırdığını ortaya koydu. Diğer taraftan, usnik asit uygulandığı tüm konsantrasyonlarda (200µg/ml hariç) TOS seviyelerinde istatiksel açıdan önemli bir değişikliğe yol açmadı (P>0,05). Sonuç olarak, mevcut çalışmada non-mutajenik ve antioksidan özelliklere sahip olan usnik asit terapötiklerin yeni bir kaynağı olarak önerilmektedir.

Lichens are symbiotic organisms composed of fungi and algae, and are very common in Turkey. Lichen secondary metabolites are mainly phenolic compounds produced by fungal partner of lichen symbiosis. Usnic acid (UA) is one of the most common lichen metabolites, and it was reported that to be effective for a wide range of pharmacological purposes including antiviral, antitumor, antiprotozoal, antiinflammatory, analgesic, antipyretic and antiproliferative. However, there are limited data on the genotoxic and antioxidant effects of UA in cultured human peripheral blood cells. Therefore, the aim of this thesis study was to investigate the genetic and oxidative effects of UA in cultured human blood cells (n=5). The UA was added into culture tubes at various concentrations (0 to 200 ?g/ml). Chromosome aberrations (CA) and micronucleus (MN) tests were performed for genotoxic demage influences estimation. In addition, biochemical parameters (total antioxidant capacity [TAC] and total oxidative status [TOS]) were examined to determine oxidative effects. In our in vitro test systems, it was observed that UA had no mutagenic effects on human lymphocytes. Furthermore, our results indicated that low concentrations (1 and 5 ?g/ml) of UA caused increases of TAC levels in cultured human blood cells. And the TOS levels were not changed (P>0,05) when the all concentrations (except for 200 µg/ml) of UA were applied In conclusion, usnic acid can be a new resource of therapeutics as recognized in this study with their non-mutagenic and antioxidant features.