Poikistik over sendromu bulunan hastaların birinci derece yakınlarında insülin direnci, glukoz intoleransı ve polikistik over sendromu sıklıgının arastırılması

Abstract

ÖZETAMAÇ: Polikistik over sendromu premenapozal kadınların yaklaşık %5-10'unuetkileyen yaygın bir endokrin hastalıktır. PKOS'lu erişkin kadınlar %30-40'a ulaşanoranlarda bozulmuş glukoz toleransı veya tip 2 diabetes mellitus prevalansınasahiptirler. Diğer yandan PKOS'un aile içi birikiminin varlığı genetik etyolojisineişaret etmektedir. Bu bulgulardan dolayı bu çalışmada PKOS'lu kadınların birinciderece yakınlarında glukoz intoleransı ve insülin direnci sıklığının tespit edilmesiamaçlandı.HASTALAR VE METOD: Bu çalışmaya 66 PKOS'lu hastanın 70 birinci dereceyakını (indeks vakaların kız kardeş veya anneleri) ve uygun yaşta 20 sağlıklı kadınkontrol grubu alındı. Tüm indeks vakalara ESRM/ASRM konsensus kriterlerine görePKOS tanısı konuldu. Birinci derece yakınlar ve kontrol grubundaki kişileremenstrüel siklusun foliküler fazında değerlendirme yapıldı. Bazal kan örnekleri FSH,LH, östradiol, serbest testosteron, DHEAS, androstenedion, insülin ve açlık kanşekeri ölçümü için alındı ve OGTT yapıldı. nsülin direnci HOMA skoru kullanılarakdeğerlendirildi. Ovaryan steroidogenezi araştırmak amacı ile buserelin testi yapıldı.SONUÇLAR: VK ve ortalama yaş kontrol grup ve birinci derece yakınlardabenzerdi. Birinci derece yakınlarda bazal DHEAS, total testosteron ve FSH düzeylerikontrol gruba göre anlamlı olarak yüksek (p<0.05), bazal 17-0HP düzeyleri anlamlıolarak düşüktü (p<0.05). Birinci derece yakınlardan 18 kişide hiperandrojenemive/veya hiperandrojenizm bulunmaktaydı, 11'inde (%15.7) oligomenore, 7'sinde(%10) polikistik ovaryan değişiklik vardı. Bu vakalardan 10'unda polikistik oversendromu bulunmaktaydı. Hiperandrojenemi/hiperandrojenizmin altta yatannedenleri tespit edildi. Birinci derece yakınların 10'unda (%14.2) PKOS, 6'sında(%8.5) idiyopatik hirsutizm, 3'ünde (%4.2) idiyopatik hiperandrojenemi bulunmaktaidi. Birinci derece yakınların 22'sinde (%31.4) akne, 11'inde (%15.7) alopesi ve2'sinde (%2.8) infertilite bulunuyordu. Birinci derece yakınlardan 4'ünde (%5.7)BGT'ı tespit edilirken indeks vakalarda BGT oranı %10.6 idi. Birinci derece yakınlarvikontrol grubuna göre belirgin olarak artmış AKŞ ve bazal insülin seviyelerinesahipti, ayrıca OGTT'ye pik ve AUC glukoz cevapları ve HOMA skoru kontrolgrubuna göre belirgin olarak yüksekti. Vaka ve kontrol grubunda bazal FSH, LH veöstradiol düzeyleri benzerdi. Birinci derece yakınlarda buserelin testine pik ve AUCLH cevapları kontrol grubuna göre düşük iken, pik ve AUC östradiol cevaplarıkontrol grubuna göre yüksekti. FSH ve 17-OHP cevapları benzerdi.SONUÇ: Sonuç olarak verilerimiz PKOS'lu kadınların birinci derece yakınlarındaartmış glukoz intoleransı olduğunu göstermektedir. Ayrıca birinci derece yakınlardahiperandrojenemi/hiperandrojenizm prevalansı da artmıştır.ANAHTAR KEL MELER: PKOS ve birinci derece yakını, insülin direncivii

SUMMARYOBJECT VE: Polycystic ovary syndrome (PCOS) is a common endocrine disorderaffecting approximately 5-10% of premenopausal women. Adult women with PCOShave increased prevalence rates of impaired glucose tolerance (IGT) or type 2diabetes mellitus, up to 30-40%. On the other hand familial aggregation of PCOSconsistent with a genetic etiology has been suggested. In view of these findings wehave intended to investigate the prevalence of PCOS, glucose intolerance and insulinresistance in the female first degree relatives of the PCOS patients.PATIENTS AND METHODS: Seventy first degree relatives (sisters or mothers ofindex cases) of 66 patients with PCOS and 20 BMI and age matched healthy womenwere involved in the study. All the index cases were diagnosed as PCOS according tothe ESRM/ASRM consensus criteria. The first degree relatives and the controlsubjects were evaluated in the follicular phase of their menstrual cycle. Baselineblood sample was obtained for the determination of FSH, LH, estradiol, freetestosterone, DHEAS, androstenedione, insulin and fasting plasma glucose and anOGTT was performed. The insulin resistance was also evaluated by HOMA score.Buserelin testing was performed to investigate ovarian steroidogenesis.RESULTS: The mean age and BMI of the first degree relatives and control subjectswere similar. The first degree relatives had significantly higher basal DHEAS, totaltestosteron and FSH levels (p<0.05) than in control subjects and basal 17-OHP levelssignificantly lower (p<0.05). Eighteen (%25.7) of the first degree relatives weresuffering from hyperandrogenemia and/or hyperandrogenism, 11 (%15.7) hadoligomenorrhea and 7 (%10) had polycystic ovarian changes. Overall 10 hadpolycystic ovary syndrome. The underlying causes of thehyperandrogenemia/hyperandrogenism are ten (%14.2) of the first degree relativeswere PCOS, six (%8.5) of the first degree relatives were idiopatic hirsutsim, three(%4.2) of the first degree relatives were idiopatic hyperandrogenemia.viiiTwenty two (31.4 %) of the first degree relatives were suffering from acne, 11(%15.7) had alopesia, 2 (%2.8) had infertility. Four (%5.7) of thefirst degree relativesshowed IGT while 10.6 % (7 of the 66) of the index cases had IGT. Thefirst degreerelatives had significantly higher FPG (p<0.05) and basal insulin level (p<0.05) thanin control subjects. Peak and AUC insulin (p<0.05) and AUC glucose responses toOGTT (p<0.05) were significantly higher in the first degree relatives than in thecontrol subjects. HOMA score of the first degree relatives was significantly (p<0.05)higher than in the control subjects. Basal FSH, LH and estradiol levels were similarbetween the first degree relatives and control subjects. Peak (p<0.05) and AUC(p<0.05) LH responses to buserelin testing were lower in the first degree relativesthan in the control subjects while peak (p<0.05) and AUC (p<0.05) estradiol responsesto buserelin were higher in the first degree relatives than in control subjects. FSH and17-OHP responses to buserelin testing were similar.CONCLUSIONS: In conclusion, our data suggest that first degree relatives ofPCOS women also have an increased risk of glucose intolerance. The first degreerelatives also have an increased prevalence of hyperandrogenemia/hyperandrogenism.KEY WORDS: PCOS and first degree relative, insulin resistanceix