Kronik obstrüktif akciğer hastalığı alevlenmesinde akciğer embolisi sıklığı, mortaliteye etkisi

Abstract

ÖZETAmaç: KOAH alevlenmesi etiyolojisinde pulmoner tromboembolinin sıklığını tespitetmek, alevlenme ile başvuran olgulara hastanede kaldıkları süre boyunca verilenantikoagulan tedavinin bir yıllık KOAH mortalitesi üzerine etkisini araştırmaktır.Materyal ve metod: Çalışma prospektif olarak Haziran 2001-Haziran 2003 tarihleriarasında yatarak tedavi gören peşpeşe kabul edilmiş 61 hastada yapıldı. Tam kansayımı, solunum fonksiyon testleri, arteryel kan gazı analizleri, balgam gram boyaması,D-Dimer, protein C, protein S, Antitrombin III, Aktive protein C direnci (APCR), alt veüst ekstremite venöz doppler ultrasonografisi, perfüzyon-ventilasyon sintigrafisi,transtorakal ekokardiyografi, emboli protokolü ile spiral tomografi çekildi. Olgulararastgele antikuagulan tedavi verildi. Tetkikler sırasında PTE ve/veya DVT tespitedilenler taburcu edilirken antikuagulan tedaviye devam etti. Hastalara ve yakınlarınaaltıncı ve 12. ay sonunda telefonla ulaşarak hayatta olup olmadıkları soruldu.Bulgular: Antikoagulan tedavi verilen grupta (ATVG) 37, antikoagulan almayan grupta(ATAG) 24 olgu vardı. Altmış bir olgunun %68.9'u erkek, %31.1'i kadındı. Yaşortalaması ATVG'ta 61,3 yıl ± 8.6, ATAG'ta 59,2 ± 7.9 yıl idi. 43 olguda sigara içmeöyküsü olup, her iki grupta (sırasıyla %94, %83) nefes darlığı en sık şikayet idi.Olguların yapılan solunum fonksiyon testleri, arteryel kan gazı analizleri,D-Dimer, protein C, protein S, Antitrombin III ve APCR düzeyleri arasında istatistikselaçıdan anlamlı farklılık yoktu (p>0.05).VIIPerfüzyon -Ventilasyon sintigrafisi sonuçlarına göre ATVG'ta 27 olguda (%72,9),ATAG'ta 17 olguda (%70,8) orta veya yüksek olasılıklı emboli ile uyumlu bulgular eldeedildi. Alt ve üst ekstremite venöz doppler incelemesinde 13 (%21,5) hastada derin ventrombozu bulundu. Emboli protokolü ile çekilen spiral akciğer tomografisinde 14hastada pulmoner arterlerde trombüs gösterildi. Bu olguların onunda ise ana pulmonerarterlerde trombüs mevcuttu. Transtorakal ekokardiyografi ile iki olguda sağ ventriküdetrombüs bulundu. Olguların tüm klinik ve laboratuvar bulguları değerlendirildiğinde18'inde (%29,5) derin ven trombozu (DVT) ve/veya pulmoner tromboemboli (PTE)tespit edildi.Bir yıllık takip sonunda ATVG'ta 27 (%64.3), ATAG'ta 10 (%52.6) olgunun öldüğütespit edildi (P>0.05). Bir yıllık takip sonunda iki grup arasında mortalite bakımındanistatistiksel açıdan bir fark bulunamadı(p<0.053).DVT ve/veya PTE tespit edilen 18 olgunun 3'ü (%16.6), DVT ve/veya PTE tespitedilmeyen 43 olgunun ise 21'i (%48.8) bir yıl sonunda hayatta idi (p< 0.02).Sonuç: Çalışmamızda 61 KOAH alevlenmeli olgunun %29.5'inde DVT ve/veya PTEtespit edildi. Bir yıllık mortalite takipleri sonunda hangi nedenle olursa olsunalevlenmeyle başvuran KOAH'lı olgularda hastanede kaldıkları süre boyuncaantikoagule edilmenin mortaliteye katkı sağlamadığı görüldü (p<0.053). KOAHalevlenmesi ile yatırılıp nedeni DVT ve/veya PTE tespit edilen KOAH'lı olguların iseantikoagule edilmesine rağmen yaşam süresinin daha kısa olduğu gözlendi (p<0.02).KOAH'lı hastaların immobil, polisitemik, hipoksemik olması, sağ kalp yetmezliğininmevcut ve KOAH'a bağlı damar yatağında vaskülit varlığı bu olgularda DVT ve/veyaPTE gelişmesinde önemli risk faktörleridir. Bu nedenle özellikle nefes darlığı nedeniylebaşvuran KOAH olgularında PTE araştırılmalıdır. Ancak alevlenme nedeni PTE olanolguların mortalitesinin yüksek olacağı göz önünde tutulmalıdır.Anahtar kelimeler: KOAH alevlenme, pulmoner tromboemboli, mortaliteVIII

THE FREQUENCY OF PULMONARY THROMBOEMBOLISM INEXACERBATIONS OF CHRONIC OBSTRUCTIVE PULMONARY DISEASE(COPD), THE EFFECTS OF ON MORTALITYABSTRACTAim: To find out the frequency of pulmonary thromboembolism in the etiology ofexacerbations of chronic obstructive pulmonary disease (COPD) and to investigate theeffect of anticoagulant treatment administered during hospitalization on one year COPDmortality.Material and Methods: We conducted a prospective study of a consecutive patients of61 patients who were hospitalized between June 2001 and June 2003. Whole bloodcount, spirometric tests, arterial blood gas analyses, sputum gram stain, D-Dimer,Protein C, protein S, antithrombin III, Activated Protein C Resistance (APCR), lowerand upper extremity venous doppler ultrasonography, perfusion-ventilationscintigraphy, transthoracal echocardiography and spiral CT using the pulmonaryembolus protocol were obtained. Patients were prospectively randomized toanticoagulant treatment. Patients, who have had PTE or DVT at the time of diagnosis,were included in anticoagulant treatment group. Patients were asked if they were aliveor not on the sixth and 12th month.Results: Number of patients in anticoagulant treatment given group (ATGG) was 37whereas number of patients in anticoagulant treatment restricted group (ATRG) was 24.Of sixty-one patient, %68.9 were male and %31.1 were female. Mean age was 61,3±8.6years in ATGG and 59,2±7.9 years in ATRG. 43 patients had a history of cigarettesmoking, and the most common complaint for both groups (94%, 83% respectively)was dyspnea.IXThere were no statistically significant differences in spirometric tests, arterial blood gasanalyses, D-Dimer, Protein C, protein S, antithrombin III and Activated Protein CResistance (APCR) levels between these 2 groups (p>0.05).Perfusion-ventilation scintigraphy results indicated a moderate or a high probability ofPE in 27 patients (%72,9) in ATGG and in 17 patients (%70,8) in ATRG. Deep veinthrombosis is diagnosed in 13 patients (%29,5) by lower and upper extremity venousdoppler ultrasonography. Spiral CT using the pulmonary embolus protocol detectedpulmonary arterial thrombus in 14 patients. Ten of these 14 patients had thrombus inmain pulmonary arteries. Transthoracal echocardiography revealed a ventricularthrombus in two patients. Deep vein thrombosis (DVT) and/or pulmonarythromboembolism (PTE) was diagnosed in 18 (%29,5) patients when all clinical andlaboratory results were taken together.With a one year follow-up, 27 patients in ATGG (%64,3) and 10 patients in ATRG(%52,6), died(p>0.05). At the end of one year follow-up, there were no statisticallysignificant differences in mortality between two groups (p<0.053). At the end of oneyear follow-up, 3 of 18 patients (%16,6) with DVT and/or PTE and 21 of 43 patients(%48,8) without DVT and/or PTE, were alive(p<0.02).Conclusion: In our study, %29,5 of 61 patients with exacerbations of COPD weredetected to have DVT and/or PTE. At the end of one year mortality follow-up,anticoagulant treatment administered to the patients with exacerbations of COPD of anyetiology during their hospitalization didn?t improve mortality(p<0.053). Patients whowere hospitalized with exacerbations of COPD and subsequently diagnosed also to haveDVT and/or PTE had a shorter lifetime, although they have been anticagulated(p<0.02). These patients are immobile, polycytemic, hypoxic, have right heart failureand all have vasculitis in the vascular bed secondary to COPD, which are important riskfactors for DVT and/or PTE and must be investigated as the reason of exacerbations.Inour study, an increase in the mortality of cases whose exacerbations are due to PTE, isdetected.Key Words: exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease, pulmonarythromboembolism, mortalityX