Erzincan ovasında yetişen armut (Pyrus spp.) çeşitleri arasındaki genetik ilişkinin RAPD yöntemi ile belirlenmesi

Abstract

Armut (Pyrus spp.), kültür tarihi çok eskilere dayanan dünyada üretimi ve tüketimi yaygın olan bir meyve türüdür. Ülkemizin çeşit zenginliği, meyve ıslahçılarına damızlık materyal sağlayacak bir kaynak teşkil etmektedir. Elimizdeki bu gen stokunun korunması ve ıslah materyali olarak kullanılması, yeni değerlerin ortaya çıkarılması, bitki ıslahında çalışanların başlıca görevleri arasındadır. Ekonomik değere sahip ve genetik stokumuz özelliğinde olan yerel çeşitlerimizin zamanla yok olma tehlikesiyle karşı karşıya gelmelerine fırsat verilmeden, genetik materyalin koruma altına alması gerekir. Bu amaçla yapılacak seleksiyon ve moleküler karakterizasyon çalışmalarına gereksinim vardır. Bu çalışmada, Erzincan ilinin merkez köylerinde yetişmekte olan 21 armut çeşidi arasındaki genetik ilişki, RAPD yöntemi kullanılarak karakterize edilmiştir. Çalışmada, RAPD analizi için 27 primer kullanılmıştır. Amplifikasyon durumuna göre seçilen 17 primerden toplam 102 adet bant elde edilmiştir. Bu 102 adet banttan 99?u genotipler arasında polimorfizm göstermiş olup polimorfizm oranı % 97,05 olarak belirlenmiştir. Çalışma sonuçlarına göre, ?Hacı Hamza? çeşidi ile ?Esma Hatun` çeşidi birbirine en yakın çeşitler olarak değerlendirilmiştir. ?Göksulu? ve ?Orak Armudu?nun ise diğer çeşitlere daha uzak akraba olduğu belirlenmiştir. Elde edilen sonuçların ileride yapılacak olan armut ıslah çalışmalarına önemli bir altyapı oluşturacağı ortaya çıkmıştır.Anahtar kelimeler: Pyrus spp., Genetik İlişki, RAPD

Pear (Pyrus spp.) is a kind of fruit whose cultural history dates back ancient times, production and consumption is quite common in the world. Assortment richness provides breeders with a source for breeding. The protection of this gene stock and use of them as improvement material and the discovery of new values are among the main tasks of the producers in plant breeding. The genetic material should be protected before local varieties with economic value and genetic stock face with the danger of extinction. For this purpose selection and molecular characterization is required. In this study, genetic relationships among 21 varieties of pears were characterized using RAPD method, growing in the central villages of the province of Erzincan. In the study, 27 primer were used for RAPD analysis. 102 bands were obtained from 17 primers selected depending on amplification trait. Ninetynine of these 102 bands showed polymorphism among genotypes and polymorphism rate was found 97.05%. According to the results, the varieties of `Haci Hamza` and `Esma Hatun` were evaluated as the closest species. `Goksulu` and `Orak Armudu` were determined to be a distant relative. We reached the coclusion that the results obtained from this study will provide an important base and background for the future studies in pear improvement.Keywords : Pyrus spp., Genetic Relationship, RAPD