Relaps ve remisyonla seyreden multipl skleroz olgularında, serum sitokin ve nitrik oksit düzeyleri -MR görüntüleme ve klinik ile korelasyon

Abstract

ÖZETAmaç: Bu çalışmada, RRMS olgularında atak ve remisyon dönemlerinde,hastalığın immünopatogenezinde rol oynadığı düşünülen sitokinler ve NO serumdüzeylerinin araştırılması ve bu düzeylerin nörolojik dizabilite ve MRG bulgularıile korelasyonu irdelenmiştir.Gereç ve Yöntem: Çalışmaya, McDonald ve Poser tanı kriterlerine göre kesinMS tanısı almış olan 30 olgu dahil edildi. Atak döneminde steroid tedavisindenönce ve remisyona girdikten sonra ortalama iki ay içinde kan örnekleri alındı.Bulgular herhangi bir nörolojik hastalığı olmayan, 30 sağlıklı kontrol ilekarşılaştırıldı.TNF-α, IL-1, IL-10, IL-12, IL-13, TGF-β ve VCAM-1 düzeyleri ELISA yöntemi,NO düzeyleri ise Colorimetric Assay yöntemi kullanılarak belirlendi. Klinikdeğerlendirmede EDSS kullanıldı. MRG'ler olguların kliniğini bilmeyen birradyolog tarafından değerlendirildi. Sitokin ve NO düzeyleri ile EDSS ve MRGbulguları arasındaki ilişki araştırıldı. İstatistiksel çalışmada, Mann-Whitney Utesti, Wilcoxon testi, Student t testleri ve korelasyon analizi için pearson vespearman testleri kullanıldı.Bulgular: Atak dönemindeki NO düzeyleri, remisyon dönemindekinden belirginolarak daha yüksek bulundu (p<0.05). Atak dönemindeki TNF-α, IL-12 veVCAM-1 düzeylerinde artış yoktu. MS olgularının atak dönemindeki IL-12düzeyleri, kontrol grubundan daha yüksekti, ancak sonuçlar istatistiksel olarakanlamlı değildi (p>0.05). MS ve kontrol grubunda TNF-α, VCAM-1 ve NOdüzeyleri arasında belirgin fark yoktu. IL-1, IL-10, IL-13 ve TGF-β düzeyleri,hem MS hem de kontrol grubunda ELISA yöntemiyle ölçülebilir düzeydedeğildi. Kranial MRG'de %48 oranında kortikal atrofi saptandı. MRG bulgularıile EDSS ve sitokin düzeyleri arasında ilişki bulunamadı, sitokin düzeyleri ileEDSS arasında da ilişki yoktu.Sonuç: Bu çalışmada atak döneminde NO düzeylerinde artış olduğu görüldü. Bunedenle, MS tedavisinde NO salınımını önleyen tedavi seçeneklerinin yararlıolabileceği sonucuna varılabilir. Ayrıca, kranial MRG'de olguların önemli birkısmında kortikal atrofi görülmesi, MS'in dejeneratif bir beyin hastalığı7olduğunu düşündürebilir. Ancak bu konuda kesin yorumlar yapılabilmesi için,daha detaylı ve daha fazla olgu içeren çalışmaların yapılması gereklidir.Anahtar Kelimeler: Multipl Skleroz; İmmünopatogenez; Sitokinler; NitrikOksit; EDSS; MRG8

ABSTRACTObjectives: The aim of this study was to evaluate the serum levels of cytokinesand nitric oxide, which is considered to play a role in immunopathogenesis ofmultiple sclerosis, in RRMS patients both during relaps and remission periods,and these measurements were correlated with neurologic disability and MRIfindings.Materials and Methods: The study included 30 patients with definite MSaccording to McDonald and Poser diagnostic criteria. Blood samples werecollected twice, in relaps period before steroid treatment and approximately twomonths later after remission. These findings were compared to 30 healthysubjects, having no neurologic complaint.TNF-α, IL-1, IL-10, IL-12, IL-13, TGF-β and VCAM-1 levels were measuredusing the ELISA method and NO levels were measured using the ColorimetricAssay method. EDSS was used for clinical evaluation. MRI were evaluated byradiologist, who does not know patients clinically. The correlation between thecytokines and NO levels with EDSS and MRI findings is investigated. Mann-Whitney U test, Wilcoxon test, student t tests, Pearson and Spearman?scorrelation analysis were used in statistical studies.Results: NO levels in relaps period were found to be significantly higher thanthose in remission (p<0.05). There was no elevation on TNF-α, IL-12 andVCAM-1 levels in relaps period. IL-12 levels were higher in MS patients duringthe relaps period when compared to control subjects, but the difference was notstatistically significant (p>0.05). TNF-α, VCAM-1 and NO levels were similarboth in MS and control groups. IL-1, IL-10, IL-13 and TGF-β levels were notmeasurable by the ELISA method both in MS and control groups. The 48 percentof MS patients showed cortical atrophy on cranial MRI. There were nocorrelation between the cytokine levels, EDSS and MRI findings and alsocytokine levels and EDSS.9Conclusion: In this study, it is observed that NO levels were elevated during therelaps period. Therefore, it is concluded that the treatment options which preventNO releasing may be beneficial. Additionally, the cortical atrophy of MS patientswhich is demonstrated by MRI may be the evidence of axonal degeneration.However, in order to comment absolutely on this issue, more detailed studiesmust be performed.Key Words: Multiple Sclerosis; Immunopathogenesis; Cytokines; Nitric Oxide;EDSS; MRI10