65 yaş ve üstü yerleşmiş osteoporozlu kadın hastalarda teriparatid tedavisinin glukoz toleransı ve insülin direnci ile yaşam kalitesi üzerine etkisi

Abstract

Amaç: Bu prospektif çalışmanın amacı yerleşmiş osteoporozlu kadın hastalarda teriparatid tedavisinin glukoz toleransı, insülin metabolizması ve yaşam kalitesi üzerine olan etkilerinin değerlendirilmesidir.Materyal ve metod: Bu çalışma 65 yaş ve üstü yerleşmiş osteoporozlu 21 kadın hasta üzerinde yürütüldü. Çalışmaya L1-L4 ortalama vertebra ve/veya kalça total T skoru -4 ve daha az olan ve en az 2 vertebral ve/veya nonvertebral kırığı olan hastalar dahil edildi. Hastalara 20 µg/sk/gün teriparatid (TPTD) tedavisi 6 ay boyunca uygulandı. TPTD tedavisi öncesi ve tedavi sonrası serum kemik ALP (kALP), spot idrar örneğinde deoksipridinolin/kreatinin (DPD/Cr), 24 saatlik idrarda kalsiyum ölçümü yapıldı. Oral glukoz tolerans testi (OGTT) ile eş zamanlı insülin ölçümleri yapıldı, glukoz ve insülin için eğri altında kalan alan (EAAglu, EAAins) ölçüldü. Homeostasis Model Assessment of Insulin Resistance (HOMA-IR) ve Matsuda-Insulin Sensitivity Index (Matsuda-ISI) yöntemleri ile sırasıyla insülin direnci ve tüm vücut insülin sensitivitesi hesaplandı. Tedavi öncesi ve sonrası yaşam kalitesi SF-36 ile ağrı şiddeti ise VAS ile ölçeklendirildi.Bulgular: Tedavi başlangıcında ve 6. ay kontrolde serum kALP, idrar DPD/Cr değerleri arasında anlamlı farklılık saptanmadı. TPTD tedavisi sonrası 24 saatlik idrar Ca değerleri tedavi öncesine göre anlamlı olarak yüksekti (p<0,05). TPTD tedavisi öncesi hastalarda diabetes mellitusa (DM) rastlanmadı. Tedavi sonrası yapılan OGTT'ye göre 21 hastanın 4'ünde (%19,1) DM tespit edildi. Tedavi başlangıcında ve 6. ay kontrolde hastaların OGTT glukoz değerleri, EAAglu değerleri arasında anlamlı farklılık saptanmadı. Bununla birlikte OGTT'ye göre insülin cevabında EAAins değerlerinde anlamlı azalma tespit edildi (p<0,05). HOMA-IR değerlerinde tedavi öncesi ve sonrası arasında anlamlı farklılık gözlenmedi. Matsuda-ISI değerlerinde 6 aylık TPTD tedavisi sonrası tedavi öncesine göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde artış gözlendi (p<0,05). Hastalarda tedavi sonrası öncesi değerlerine göre SF-36 parametrelerinde (Mental sağlık parametresi hariç) istatistiksel olarak anlamlı artış, VAS skorlarında istatistiksel olarak anlamlı azalma tespit edildi (p<0,01).Sonuç: Bu çalışmada TPTD tedavisi ile insülin duyarlılığında artış ve buna bağlı olarak muhtemelen pankreastan insülin sekresyonunda azalma gözlenmiştir. Diğer bir ifade ile pankreas ß hücresinden daha az insülin salgılanması yoluyla glukoz metabolizması düzenlenmektedir. TPTD tedavisi ileri yaş grubunda ve çoklu kırığı olan hastalarda sırt ağrısının azalmasına ve yaşam kalitesini artmasına neden olmaktadır. Bununla birlikte TPTD tedavisinin glukoz ve insülin metebolizması ile yaşam kalitesi üzerine olan etkilerinin değerlendirilmesi için, daha genç yaş grubu ve daha büyük hasta populasyonlarında gerçekleştirilecek yeni çalışmalara ihtiyaç vardır.Anahtar Kelimeler: Glukoz toleransı, insülin direnci, teriparatid, yaşam kalitesi, yerleşmiş osteoporoz.

Aim: The aim of this prospective study is to evaluate the effect of teriparatide treatment on glucose metabolism, insulin resistance and quality of life in women with established osteoporosis.Materyals and Metods: This study has been carried out on twentyone women patients with established osteoporosis who are 65 years and older. The patients who have L1-L4 mean vertebra and/or hip total T score are -4 and less and who have at least 2 vertebral and/or nonvertebral fracture were enrolled to this study. The patients were administered teriparatide (TPTD) treatment 20 µg/sc/day during 6 month. Before and after TPTD treatment serum bone ALP (bALP), urinary deoxypyridinoline/creatinine (DPD/Cr), 24 hour urine calcium were performed. Glucose and insulin concentrations during an oral glucose tolerance test (OGTT) were determined. Area under the curve for glucose and insulin (AUCglu, AUCins) were calculated. The insulin resistance and whole body insulin sensitivity were measured by HOMA-IR and Matsuda-ISI methods, respectively. At the beginning and end of treatment, the quality of life was scaled by SF-36 whereas the pain severity was scaled by VAS.Results: There was no statistically significant difference in the serum levels of bALP, urine DPD/Cr of the patients at the beginning of the treatment and 6th months? controls. The levels of 24 hr urine Ca at the end of the TPTD treatment were significantly higher when compared with the levels before the treatment (p<0.05). No patients were diagnosed as diabetes mellitus (DM) before the TPTD treatment. According to OGTT performed after the treatment, DM was determined at 4 of 21 (19,1%) patients. At the beginning of the treatment and at the 6th months? control, there were no statistically significant difference in OGTT glucose levels and AUCglu values. However, there was a significant decrease at AUCins values according to OGTT (p<0,05). There was no significant difference at HOMA-IR values before the treatment and after the treatment. Following the 6 month treatment with TPTD, there was statistically significant increase at Matsuda-ISI value when compared with basal scores (p<0,05). There were a statistically significant increase in SF parameters (except mental health parameters) and statistically significant decrease in VAS scores (p<0,01).Conclusion: In this study increase in insulin sensitivity with TPTD treatment and decrease in secretion of insulin from pancreas probably due to this result were seen. In another words, glucose metabolism is regulated by secretion of lower amounts of insulin from ß cells of pancreas. TPTD treatment provides decreased in back pain and increase in quality of life in older patient group and in the patients with multiple fractures. Therefore, in order to evaluate the effects of TPTD treatment on glucose and insulin metabolism, and quality of life, new studies with younger and wider patient populations are required.Key Words: Glucose tolerance, insulin resistance, teriparatide, quality of life, established osteoporosis.