Rehabilitasyon programına alınan edinsel ve konjenital çocuk üst ekstremite amputelerinde fonksiyonelliğin değerlendirilmesi

Abstract

Çalışmanın amacı edinsel veya konjenital üst ekstremite kaybı olan çocukların fonksiyonel seviyelerinin her iki grupta nasıl etkilendiğini tesbit etmek ve en uygun test ile rehabilitasyon programını belirlemektir. Çalışmaya 8-17 yaşları arasında, 20 konjenital ve 20 edinsel çocuk ampute olmak üzere toplam 40 olgu dahil edilmiştir. Olgulara genel fizyoterapi değerlendirmeleri ışığında, protez yapım, eğitimi ve rehabilitasyon programı verilmiştir. Çocuklar ünitemize başvurduklarında, protez eğitimlerinin tamamlandığı 3 haftalık dönem sonrasında ve protezleri tamamlandıktan 6 ay sonra olmak üzere 3 kez değerlendirilmişlerdir. Değerlendirmeler kapsamında Çocuk Amputelerde Fonksiyonel Durum Belirleme Testi (CAPP-FSI), Unilateral Dirsek Altı Testi (UBET) ve Prostetik Üst Ekstremite Fonksiyonel İndeks (PUFI) ile fonksiyonel değerlendirmeleri protezli ve protezsiz olarak yapılmıştır. Tüm testlerin protezsiz ilk değerlendirmeleri ile 3 hafta ve 6 ay sonraki değerlendirmeleri arasında ve protezli 3hafta ile 6ay sonraki değerlendirmeleri arasında fark olduğu görülmüştür (p<0.05). İlk ve 3 haftalık dönem sonrası CAPP-FSI, UBET ve PUFI değerlendirme sonuçları gruplar arası karşılaştırıldığında konjenital grubun daha başarılı olduğu, aynı değerlendirme sonuçları 6 ay sonra incelendiğinde ise her iki grubun da daha iyi sonuçlar aldıkları ve fonksiyonel seviyelerinin daha iyi düzeye geldiği belirlenmiştir (p<0.05). Edinsel ve konjenital amputelerde fonksiyonel testlerin protezli ve protezsiz olarak ilişkileri incelendiğinde aralarında pozitif ilişki olduğu saptanmıştır. Protezi kullanma süresi açısından konjenital grubun 8 saat ve edinsel grubun 4-8 saat protez kullandıkları belirlenmiştir. Fonksiyonel başarı için, çocuğun fonksiyonel düzeyinin belirlenmesi, buna uygun protez tasarımları ile birlikte seçilen fizyoterapi-rehabilitasyon yaklaşımlarının uygulanması önem taşımaktadır.Anahtar Kelimeler: Çocuk amputeler, fonksiyonel testler, üst ekstremite amputasyonu, rehabilitasyon.

The purpose of this study was to determine functional level of children with amputation and to apply an appropriate rehabilitation program. A total of the 40 children, 20 with congenital extremity loss and 20 with acquired amputations, aged 8-17 years, participated in this study. Prosthetic fitting, prosthetic training and rehabilitation were given to the children after general physiotherapy evaluations. The assessments were performed three times, at the initial visit to prosthetic unit, three weeks after the prosthetic training and six months after their discharge. Child Amputee Prosthetics Project-Functional Status Inventory (CAPP-FSI), Unilateral Below Elbow Test (UBET) and Prosthetic Upper Extremity Functional Index (PUFI) evaluations were performed with and without their prostheses. There were significant differences in all the tests performed at baseline, at three weeks, and at six months without prosthesis at 3 weeks and at six months with prosthesis (p<0.05). Congenital group was more successful in CAPP-FSI, UBET and PUFI evaluations at baseline and at three weeks. At six months, both groups had better results, and both groups? functional level were improved (p<0.05). There was a positive relationship between the scores obtained with and without prosthesis. Patients in the congenital group were using their prostheses for 8 hours daily and acquired group were using for 4-8 hours. For functional success, evaluation of children?s functional level and applying appropriate physiotherapy and rehabilitation programs is important together with the designing appropriate prosthesis.Key Words: Child amputees, functional tests, upper extremity amputation, rehabilitation.