Akut gelişen hipotiroidide kognitif fonksiyonların değerlendirilmesi

Abstract

Giriş-Amaç: Tiroid papiller kanseri nedeni ile tiroidektomi yapılan ve tiroksin tedavisi alan hastalara uzun dönem takiplerinde iyot 131 (I131) taraması ve tiroglobulin ölçümü yapılır. Taramadan önce tiroid hormon tedavisi (ortalama 25-30 gün) kesilir. Bu dönemde hastalar akut hipotiroidiye girer ve yaşam kaliteleri olumsuz yönde etkilenir. Kognitif fonksiyon bozukluğu dikkat, bellek, lisan, öğrenme, muhakeme, problem çözme ve karar verme işlemlerinde bozulmanın bütünüdür. Kronik hipotiroidi vakalarında (ki bunların çoğunun ne zamandır hipotiroidide oldukları bilinmez) kognitif fonksiyonlarda bozulma olduğu daha önce gösterilmiştir. Ancak akut gelişen hipotiroidide kognitif fonksiyonlar ile ilgili bilgi yoktur ve araştırmamız bu boşluğu dolduracak bir klinik çalışma olacaktır.Hastalar ve Metod: Çalışmaya 23 tiroid papiller karsinom hastası ve 15 gönüllü katıldı. Tiroid kanseri nedeniyle opere edilen ve tiroid replasman tedavisi aldıkları dönem ötiroid hasta grubu ve I131 taraması öncesi ilacın kesilmesinden sonraki dönem ise hipotiroid hasta grubu olarak adlandırıldı. Sağlıklı gönüllüler de kontrol grubunu oluşturdu. Katılımcıların hepsine rutin biyokimyasal tetkikler yapıldı ve Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji AD'da bulunan MP150 sistemi ve bu sisteme uyumlu EEG amplifikatörleri ile, saçlı derinin frontal(Fz), santral(Cz), parietal(Pz), oksipital(Oz), F1, F2, P3, P4 bölgelerine 10-20 sistemine göre yerleştirilen Ag/AgCl elektrodlar vasıtasıyla uyarılma potansiyel kayıtları alındı.Bulgular: Hastaların hipotiroid döneminde ötiroid dönemine göre paryetal bölgede, kontrol grubuna göre ise frontal bölge hariç diğer bölgelerde P300 dalgasının latans değerleri uzamış olarak saptandı. Ötiroid dönemde ise kontrol grubuna göre frontal bölge haricinde diğer bölgelerde P300 dalgasının latans değerleri uzamış olarak saptandı. Hastaların hipotiroid döneminde ötiroid dönemine ve kontrol grubuna göre P300 dalgasının genlik değerlerinde anlamlı fark saptanmadı. Ötiroid dönemde ise kontrol grubuna göre oksipital bölgede standart uyaranlara karşı meydana gelen P300 dalgasının genlik değerlerinde istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı; ötiroid dönemde genlik değeri kısa bulundu, diğer bölgelerde ve uyaranlarda ise istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu.Sonuç: Tiroid hormon tedavisinin kesilmesi ile akut hipotiroidiye giren diferansiye tiroid karsinomlu (DTK) hastalarda P300 latansında uzama saptanmıştır. P300 latansı psikomotor performans hızının fizyolojik anlamıdır. P300'ün dikkat, beklenti ve uyaranın önemi ile ilişkili kognitif işlevleri yansıttığı düşünüldüğünde, bu bulguyu akut hipotiroidide kognitif bozuklukların elektrofizyolojik yorumu olarak değerlendirebiliriz. Anahtar Kelimeler: Akut hipotiroidi, kognitif fonksiyon, P300 testi.

Aim: I131 scanning and thyroglobulin measurement is fundemental during the follow-up in patients with papillary thyroid carcinoma (PTC). Thyroid hormones are withdrawn for approximately 25-30 days before I131 scanning. During this period, acute hypothyroidism evolves and the quality of life is negatively affected. Cognitive dysfunction encompasses the deterioration of attention, memory, speaking, learning, reasoning, problem solving and decission making process. The presence of cognitive dysfunction in chronic hypothyroidism was established previously. However, there is no any data regarding the effects of acute hypothyroidism on cognitive functions.Patients and Methods: 23 patients with PTC and 15 healthy volunteers were involved in the study. Patients were grouped as `euthyroid patient group` while on L-thyroxine treatment and `hypothyrid patient group` after thyroid hormone withdrawal. All the participants had routine biochemical evaluation and the EEG amplifiers computable with MP150 system, the Ag/AgCl electrodes placed in scalp frontal (Fz), central (Cz), parietal (Pz), occipital (Oz), F1, F2, P3, P4 the action potential were recorded at Erciyes University, Faculty of Medicine, Department of Physiology. Results: It has been found that in hypothyroid patient group, P300 latency was significantly prolonged at zones other than parietal and frontal, compared to euthyroid patient group and healthy volunteers, respectively. In euthyroid patient group, P300 latancy was prolonged in zones other than fronatal in comparison to healty volunteers. There were no significant diffrerence in terms of P300 amplitudes in hypothyroid patient group in comparison to euthyroid patient group and healthy subjects. In euthyroid patient group, there were no significant difference regarding P300 amplitudes at zones other than occipital, in comparison to healthy volunteers. Conclusion: P300 latancy is significantly prolonged in patients with acute hypothyroidism due to thyroid hormone withdrawal. P300 latancy is a physiological measure of physcomotor performance. In accordance to the role of P300 on attention, exceptations and importance of stimulus, we can consider those results as derangement of cognitive functions in acute hypothyroidism. Key Words: Acute hypothyroidism, Cognitive function, P300 test