Hemşirelerin işyeri şiddetine maruz kalma durumları ile iş doyumları ve işten ayrılma eğilimleri

Abstract

Bu çalışma, hemşirelerin işyeri şiddetine maruz kalma durumları ile iş doyumları ve işten ayrılma eğilimlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma Ankara'da 2'si Sağlık Bakanlığı, 4'ü üniversite ve 2'si özel hastane olmak üzere toplam 9 hastanede yapılmıştır. Araştırmanın evrenini 3047 hemşire, örneklemini ise tabakalı rasgele yöntemi ile seçilen 407 hemşire oluşturmuştur. Araştırmanın kapsamına alınan hastanelerden yazılı izin, araştırmaya katılmayı kabul eden hemşirelerden yazılı onamları alınmıştır. Araştırmada ILO, ICN, WHO ve PSI tarafından hazırlanan ?Workplace Violence in the Health Sector? isimli anket formunun dil geçerliliği ve kültürel adaptasyonu gerçekleştirildikten sonraki hali olan ?Hemşirelikte İşyeri Şiddeti Anket Formu?, ?Minesota İş Doyum Ölçeği? ve ?İşten Ayrılma Eğilimi? bölümlerini kapsayan ?Hemşirelerin İşyeri Şiddetine Maruz Kalma Durumları ile İş Doyumları ve İşten Ayrılma Eğilimleri? adlı anket formu kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin istatistiksel değerlendirmesinde sayı ve yüzdelik hesapları, aritmetik ortalama ki-kikare testi, bağımsız gruplarda t testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre hemşirelerin %67.1'i işyerlerinde en az birkez ya da daha fazla sayıda şiddete maruz kalmışlardır. Hemşirelerin fiziksel şiddete maruz kalma durumları ile medeni durum, hemşire olarak çalışılan süre, çalışılan birim ve çalışılan görev arasındaki, sözlü tacize maruz kalma durumları ile yaş arasındaki, cinsel tacize maruz kalma durumları ile çalışılan birim arasındaki, yıldırmaya maruz kalma durumları ile çalışılan şehirde uyum sorunu yaşamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p?0.05). Hemşirelerin genel iş doyumu puan ortalaması 62.13±13.50'dir. Yapılan istatistiksel değerlendirmede yıldırma davranışına maruz kalan hemşirelerin içsel, dışsal ve genel iş doyumları arasında bulunan fark önemli bulunmuştur (p<0.05). Başka bir kurumda iş bulmanın kolaylık derecesi ile fiziksel şiddete, sözlü tacize ve yıldırma davranışına maruz kalma arasında, yine fiziksel şiddete maruz kalma ile önümüzdeki altı ay içinde işten ayrılma düşüncesi arasındaki fark önemli bulunmuştur (p<0.05).Sonuç olarak hemşirelerin işyerinde şiddete maruz kalma oranlarının oldukça yüksek olduğu, maruz kaldıkları şiddetin (özellikle yıldırma davranışları) iş doyumunu etkilediği ve bunun sonucunda işten ayrılmayı düşündükleri belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen bu sonuçlar doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur.Anahtar kelimeler: İşyeri şiddeti, hemşirelik, iş doyumu, işten ayrılma eğilimi

This study has been conducted to determine the violence at workplace over the nurses, the job satisfaction and the tendency to leave the job of nurses. The research was carried at nine hospitals including two hospitals of the Ministry of Health, four university hospitals and two private hospitals. The study population consists of 3047 nurses. 407 nurses were selected by using the method of the simple random sampling for study sample. Written permission was obtained from the study hospitals and informed consents were taken from the nurses who agreed to participate to the study. Workplace Violence in the Nursing Profession Questionnaire, Minnesota Satisfaction Questionnaire and The Violence on Nurses at Workplace and The Tendency to Leave the Job and Job Satisfaction of Nurses Questionnaire which includes the part to determine the tendency of leave the job of nurses were used in the study. Before using the Workplace Violence in the Nursing Profession Questionnaire which was designed by ILO, ICN, WHO and PSI, validation and cultural adaptation study was performed by the researchers.In the statistical analyze of the data frequency and percent, arithmetic mean, chi-square test, t test and analysis of varience were used. According to the findings of the study 67.1% of the nurses have been exposed to violence at least once or more at their workplaces. The differences between the exposure to physical violence and nurses? marital status, the length of the working time as a nurse, the working unit, tasks undertaken; differences between the verbal abuse and age; differences between the sexual abuse and the working unit; differences between the mobbing and the adaptation of the working city were found statistically significant (p?0.05). The mean of the general job satisfaction of nurses is 62.13±13.50. According to statistical analysis the differences between internal, external and general job satisfaction of the nurses who exposure to the mobbing were statistically significant (p<0.05). The stastistical differences between the degree of finding a new job easily at another institution and the physical violance, the verbal abuse, the mobbing and the statistical difference between the phisical violence and leaving the job in the following 6 months were found significant (p<0.05). As result, it is determined that the rate of violence exposure of the nurses at their workplace was too high and that the violence (especially mobbing) had negative effects on nurses? job satisfaction. It is also determined that because of the violance, nurses were thinking about to leave their job. Some suggestions have been made in the light of the findings obtained from the study.Key Word: Workplace violence, nursing, job satisfaction, the tendency to leave the job