Alıç (Crataegus aronia L.) meyvesinin kuruma davranışının incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, tıbbı bitki olarak kullanılan ve önemli bir C vitamini kaynağı olan alıç (Crataegus aronia L.) meyvesinin kurutma davranışı incelenmiştir. Deneyler laboratuvar tipi konvektif bir kurutucuda 50, 60 ve 70ºC kuruma hava sıcaklıkları ve 0,50, 0,90 ve 1,30 m/s kuruma hava hızlarında gerçekleştirilmiştir. Yapılan kurutma işlemleri sonunda; en kısa kurutma süresi, kurutma hava sıcaklığı 70ºC ve kurutma hava hızı 1,30 m/s olduğu şartlarda 17 saat, en uzun kuruma süresi ise hava sıcaklığı 50ºC ve hava hızı 0,50 m/s olduğu şartlarda 140 saat olarak belirlenmiştir. Elde edilen deneysel veriler, literatürde yer alan 12 farklı matematiksel modellere uygulanarak kurutma kinetiği tanımlanmıştır. Regrasyon analizi (R2), tahmini standart hatası (RMSE) ve khikare (χ2) değerleri uygun modelin seçimi için kriter olarak kullanılmıştır. Alıç meyvesinin farklı sıcaklık ve hava hızlarında kuruma davranışını tanımlayan en uygun model, Midilli et al. (2002) modeli olmuştur. Nemin materyal içinde hareketini tanımlayan etkin difüzyon katsayısı (Deff) değerleri 2,315*10-10- 2,034*10-9 m2/s aralığında bulunmuştur. Buharlaşma için gerekli olan aktivasyon enerji (Ea) değerleri; 0,5, 0,9 ve 1,3 m/s hava hızlarında sırası ile 81,62, 87,12 ve 91,71 kJ/mol olarak hesaplanmıştır. Hesaplanan bu değerler literatürdeki diğer çalışmalarla da uygunluk göstermektedir.

In this study, medical plant used as and an important source of vitamin C of hawthorn fruit (Crataegus aronia L.), behavior is examined. The experiments have been carried out on a laboratory-type convective dryer with 50, 60 and 70ºC drying air temperature and 0.5, 0.9 and 1.3m/s drying air flow. At the end of the drying process; the short drying time, drying air temperature of 70ºC and drying air velocity of 1.30 m/s under the conditions of 17 hours, the longest drying time the air temperature is 50°C and air velocity of 0.50 m/s under the conditions of 140 hours under the conditions was determined as. The experimental data obtained was modeled with 12 different mathematical models. Regression analysis (R2), the estimated standard error (RMSE) and khi-kare values are used as criteria for selecting the appropriate model. Hawthorn fruit drying behavior in different temperature and air velocity that defines the most appropriate model, Midilli et al. (2002) has been. Describing the motion of moisture in the material of the effective diffusivity (Deff) values 2,315x10-10-2.034x10-9 m2/s it has been found in the range. The activation energy which is necessary for evaporation (Ea) values; 0.5, 0.9 and 1.3 m/s in air velocities 81.62, 87.12 and 91.71 kJ/mol, respectively. These calculated values are demonstrate suitability with other work in the literature.