Hipertansiyon riski taşıyan gebelerde yürüyüş ve solunum egzersizinin anksiyete ve tansiyon üzerine etkisi

Abstract

Araştırma, gebelikte hipertansiyon gelişme riski bulunan gebelerde düzenli yürüyüş ve solunum egzersizinin anksiyete ve tansiyon üzerine etkisini değerlendirmek amacıyla müdahale çalışması olarak yapılmıştır. Araştırma Ankara ili sınırları içinde bulunan, hasta ve yatak kapasitesi en büyük kadın sağlığı eğitim ve araştırma hastanesinin gebe polikliniğinde takipleri yapılan gebelerde yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini, önceki gebeliklerinde hipertansiyon öyküsü olan, gebeliğinin ilk 16. haftasında olan ve herhangi bir kronik hastalığı olmayan, gebelik boyunca bütün kontrollerini aynı hastanede düzenli yaptırmayı düşünen ve araştırmaya katılmayı kabul eden 30 müdahale, 30 kontrol grubu olmak üzere toplam 60 gebe oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında; Gebelere Ait Tanıtıcı Özellikler Formu, Spielberger Durumluk ve Sürekli Kaygı Envanteri, Gebe İzlem Formu, Solunum ve Yürüyüş Egzersizi Takip Çizelgesi kullanılmıştır. Araştırmanın gerçekleştirilebilmesi için hastane başhekimliğinden yazılı izin, etik kurul onayı ve tüm gebelerin yazılı onamları alınmıştır. Araştırmacı tarafından müdahale grubundaki gebelere düzenli yürüyüş ve solunum egzersizleri, hazırlanan broşürler eşliğinde anlatılmış ve gebelerin haftada en az üç gün, 16 hafta bu egzersizleri uygulamaları istenmiştir. Kontrol grubundaki gebelerin takipleri klinik prosedüre uygun yapılmıştır. Gebeler 16.,20.,24.,28. ve 32. gebelik haftalarında izlenerek egzersiz durumları, tansiyon değerleri ve anksiyete düzeyleri değerlendirilmiştir. Araştırmada elde edilen veriler Statistical Package for Social Sciences (SPSS) for Windows 11,5 bilgisayar programında; ortalama, yüzdelik sayılar, ?t? kesti, Ki-Kare testi, Fisher'in Ki-Kare testi, Mann-Whitney U testi, Bonferroni çoklu karşılaştırmalar testi ve tekrarlı ölçümlerde varyans analizi testileri kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda istatistiksel olarak anlamlı olmamakla birlikte (p> 0,05) gebelerin ortalama arteriyel basınçlarında (OAB) müdehale grubunda 1mmHg, kontrol grubunda 5,5 mmHg artış, sistolik kan basıncında(SKB) müdehale grubunda 4.3 mmHg, kontrol grubunda 7,5 mmHg artış, diyastolik kan basıncında (DKB) ise müdehale grubunda 0.67 mmHg azalma, kontrol grubunda 4,5 mmHg artış belirlenmiştir. Tüm tansiyon değerlerinde kontrol grubunda müdahale grubuna oranla daha fazla artış olduğu saptanmıştır. Gebelerin anksiyete düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı bir değişim saptanmamıştır (p> 0,05). Araştırmadan elde dilen bulgulara göre, yürüyüş ve solunum egzersizlerinin gebelikte hipertansif bozuklukların (GHTB) gelişimini önlemeye yönelik kullanılması ve gebelerin bu egzersizleri daha etkin bir şekilde uygulayabilmesi için yapılması gerekenlere yönelik önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Gebelikte hipertansif bozukluklar, gebelikte egzersiz, gebelikte hipertansif bozuklukları önleme, anksiyete.

The study was designed as an intervention study to investigate the effects of regular walking and breathing exercise in controlling blood pressure in pregnant women prone to hypertension risk during pregnancy. The study was implemented on pregnant women followed up in pregnancy polyclinic of Women?s Health Training and Research Hospital with the largest patient and bed capacity in Ankara Province. Study sample included a total of 60 pregnant women (30 in intervention and 30 in control groups) who had a hypertension history during previous pregnancies, were in the 16th week of pregnancy and did not have any chronic disease, considered to consult the same hospital for controls and accepted to participate in the study. Descriptive Characteristics Form for Pregnant Women, Spielberger State and Constant Anxiety Inventory, Pregnancy Inspection Form, Walking and Breathing Exercise Tracking Chart were used for data collection. Written permission of Chief Physician and approval of Ethical committee as well as written consent of all pregnant women were obtained prior to study. The researcher illustrated regular walking and breathing exercise to pregnant women with the aid of prepared booklets and they were asked to make the exercise at least three days a week for 16 weeks. Pregnant women in control groups were followed up in accordance with the standard clinic procedures. Pregnant women were followed up in the 16th, 20th, 24th, 28th and 32nd weeks of pregnancy to assess their exercise status, blood pressure values and anxiety levels. The data obtained in the study were evaluated in Statistical Package for Social Sciences (SPSS) for Windows 11.5 computer software using mean, percentage numbers, t-test, chi-square test and Fisher?s chi-square test, Mann-Whitney U test, Bonferroni multiple comparisons test and variance analysis in repetitive measurements. The results of the study demonstrated 1mmHg of increase in the mean arterial pressure in intervention group and 5.5 mmHg in control group; on the other hand, 4.3 and 7.5 mmHg of increases were observed in the systolic blood pressure of intervention and control groups, respectively; furthermore, 0.67 mmHg of decrease was detected in the diastolic blood pressure of intervention group, while 4.5 mmHg of increase was noted in the control group. There were higher increases in all blood pressure values of control group compared to those of intervention group; however, the differences were statistically insignificant (p>0.05). There was no statistically significant change in the anxiety levels of pregnant women (p>0.05). In conclusion, some suggestions were made on the use of walking and breathing exercise to prevent hypertension dysfunction in pregnancy and the certain points were emphasized for pregnant women to apply this exercise more effectively.Keywords: Hypertensive disorders in pregnancy, exercise in pregnancy, prevention hypertensive disorders in pregnancy, anxiety.