Sermaye maliyeti ve Türk sermaye piyasasında işletmelerin sermaye piyasası kuramına dayalı sermaye maliyetinin hesaplanması

Abstract

ÖZET Bu çalışmada ana amaç, işletmelerin faaliyetlerin iyi bir şekilde yürütülmesinde çok büyük önem taşıyan sermaye maliyetinin hesaplanmasını ortaya koymaktır. Bu amaca uygun olarak da îlk önce klasik anlamda sermaye maliyeti hesaplamaları anlatılmış daha sonra Sermaye Piyasası Kuramına dayalı sermaye maliyeti hesaplamaları ortaya koyularak, Türk Sermaye Piyasası ' ndaki işletmelere yapılan bir uygulamayla çalışma son bulmuştur. Sermaye Piyasası Kuramına dayanılarak Türk Sermaye Piyasası 'ndaki işletmelerin 101 tanesinin sermaye maliyetlerinin hesaplanması Ocak 1991- Aralık 1991 dönemi için yapılmıştır. Türk Menkul Kıymetler Piyasaları hem işlem hacmi hem de bilgi akışı yönünden henüz etkin olmadığından Sermaye Piyasası Kuramı 'nın varsayımlarının bu piyasalara uygulanabilirliğindeki zorluk, çalışmanın temel kısıtı olmuştur. Çalışma dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm, çalışmanın girişini içermektedir. İkinci bölümde, sermaye maliyetinin önemi ve sermaye maliyetini etkileyen temel etmenler açıklanmaktadır. üçüncü bölümde, sermaye maliyeti yaklaşımları incelenmiştir. Klasik Sermaye Maliyeti Yaklaşımı başlığı altında, sermaye maliyetinin tanımı verilmiş daha sonra da sermaye maliyeti ile ilgili kavramlar anlatılmıştır. Bunun devamında sermaye maliyeti bileşenleri açıklanarak ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti hesaplamaları ortaya koyulmuştur. Bu bölümün ikinci kısmında ise, Sermaye Piyasası Kuramına dayalı yeni sermaye maliyeti yaklaşımı ayrıntılı bir biçimde açıklanmaktadır.Dördüncü bölümde ise, Sermaye Piyasası Modeline dayanılarak Türk Sermaye Piyasası 'ndaki işletmelerin sermaye maliyetlerinin hesaplanması ve bulunan sermaye maliyeti rakamlarının karşılaştırılması sunulmuştur. Araştırma ile ilgili bulgulara bu bölümün sonunda ve sonuç bölümünde yer verilmiştir. Bu çalışmanın sonuçlarının Türk Menkul Kıymetler Piyasalarının etkinlik derecesini bir parça olsun aydınlatması beklenmektedir. Ayrıca kullanılan veriler, çalışmanın sonunda sunularak, bu alanda çalışan araştırmacılara yardımcı olmak amaçlanmıştır. VI

ÖZET Bu çalışmada ana amaç, işletmelerin faaliyetlerin iyi bir şekilde yürütülmesinde çok büyük önem taşıyan sermaye maliyetinin hesaplanmasını ortaya koymaktır. Bu amaca uygun olarak da îlk önce klasik anlamda sermaye maliyeti hesaplamaları anlatılmış daha sonra Sermaye Piyasası Kuramına dayalı sermaye maliyeti hesaplamaları ortaya koyularak, Türk Sermaye Piyasası ' ndaki işletmelere yapılan bir uygulamayla çalışma son bulmuştur. Sermaye Piyasası Kuramına dayanılarak Türk Sermaye Piyasası 'ndaki işletmelerin 101 tanesinin sermaye maliyetlerinin hesaplanması Ocak 1991- Aralık 1991 dönemi için yapılmıştır. Türk Menkul Kıymetler Piyasaları hem işlem hacmi hem de bilgi akışı yönünden henüz etkin olmadığından Sermaye Piyasası Kuramı 'nın varsayımlarının bu piyasalara uygulanabilirliğindeki zorluk, çalışmanın temel kısıtı olmuştur. Çalışma dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm, çalışmanın girişini içermektedir. İkinci bölümde, sermaye maliyetinin önemi ve sermaye maliyetini etkileyen temel etmenler açıklanmaktadır. üçüncü bölümde, sermaye maliyeti yaklaşımları incelenmiştir. Klasik Sermaye Maliyeti Yaklaşımı başlığı altında, sermaye maliyetinin tanımı verilmiş daha sonra da sermaye maliyeti ile ilgili kavramlar anlatılmıştır. Bunun devamında sermaye maliyeti bileşenleri açıklanarak ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti hesaplamaları ortaya koyulmuştur. Bu bölümün ikinci kısmında ise, Sermaye Piyasası Kuramına dayalı yeni sermaye maliyeti yaklaşımı ayrıntılı bir biçimde açıklanmaktadır.research took the place at the end of this part and also in the conclusion. It is expected that the findings of this work will be very helpful to improve the functionality of Turkish Capital Market. In addition this, it is intented to be functional for researchers in this field by giving used data at the end of the work. VIII