Lise son sınıf öğrencilerinin uyumlarının bazı faktörlere göre incelenmesi

Abstract

ARAŞTIRMANIN ÖZETİ Bu araştırmada, liselerin son sınıf öğrencilerinin uyum düzeylerini etkilediği kabul edilen bazı değişkenlerin etkililik derecelerini ortaya koymak amacıyla seçilen hipotezler test edilmiştir. Araştırmada, öğrencilerin uyum düzeylerini belirlemek amacıyla, özgüven tarafından 1976 yılında geliştirilen ve 1982 yılında ikinci revizyondan geçirilmiş olan Hacettepe Kişilik Envanteri ile araştırmacı tarafından geliştirilen `Kişisel Bilgi Anketi` kullanılmıştır. Hacettepe Kişilik Envanteri, bireylerin uyum düzeylerini ölçebilen iki ana ve bunların içerdiği 8 alt ölçekten oluş maktadır. Kişisel Bilgi Anketi ise öğrencilerin cinsiyetlerine, kardeş sayılarına, anne ve babalarının sağ olup olmaması, aile'lerinin ekonomik düzeyleri ve kaçıncı kardeş oldukları gibi değişkenlerle ilgili bilgileri toplamak için oluşturulmuştur. Araştırmanın grubunu 1990-1991 öğretim yılı Trabzon il merkezinde bulunan lise son sınıf öğrencileri oluşturmaktadır, örneklem grubundaki öğrencilerin sayıları örneklem büyüklüğü formülü ile belirlenmiştir. örneklem büyüklüğü formülünde, araştırma grubunun standart sapması 18.87, p<0.05 güvenle, envanterin sapması artı -eksi 2 alınmıştır. Böylece, araştırmanın örneklem büyüklüğü 342 olarak belirlenmiştir. Lise son sınıf öğrencileri, değişkenlere göre gruplanmış ve öğrenciler genel uyum puanları ortalamalarına göre karşılaştırılmıştır. Genel uyum puanları ortalamaları arasındaki farklılıkları belirlemek amacıyla tek yönlü varyans analizi ve t testi istatistikleri kullanılmıştır. VIIAraştırmada, elde edilen bulgular şu şekilde özetlenebilir: 1. öğretim programlarına göre lise son sınıf öğrencilerinin genel uyum puanları ortalamaları düzeyleri arasında manidar farklılık bulunmuştur. 2. Lise son sınıf erkek öğrencilerinin genel uyum puanları ortalaması, lise son sınıf kız öğrencilerinin genel uyum puanları ortalamasından yüksek bulunmuştur. 3. Lise son sınıftaki öğrencilerin aile'lerinin ekonomik durumuna göre genel uyum puanları ortalaması arasında manidar farklılık bulunmuştur. 4. Anne-babaları sağ olan lise son sınıf öğrencilerinin genel uyum puanları ortalaması j anne-babaları sağ olmayan lise son sınıf öğrencilerinin genel uyum puanları ortalamasından yüksektir. 5. Annesi ev hanımı olan lise son sınıf öğrencilerinin genel uyum puanları ortalaması, annesi çalışan lise son sınıf öğrencilerinin genel uyum puanları ortalamasından yüksek bulun muştur. 6. Kardeş sayısı fazla olan lise son sınıf öğrencilerinin genel uyum puanları ortalamaları, kardeş sayısı az olan lise son sınıf öğrencilerinin genel uyum puanları ortalamasından yüksek bulunmuştur. 7. Lise son sınıf öğrencilerinin büyük, küçük ve ortanca kardeş olmalarına göre genel uyum puanları ortalamaları arasında manidar bir farklılık bulunmuştur. VIII

SUMMARY The aim of this research is to determine the psychologic adjustment levels of the last class student at high schools. With this aim, the factors affecting psychologic adjustment are expressed in the form of hypotesis. These hypotesis are demonstrated in the research and tested. In the research, psychologic adjustment of the students is measured by means of Hacettepe Personal Invantory. Hacettepe Personal Invantory was developed by özgüven in 1976 and revised in 1982. Personal Information Inquiry used in the research was developed by the researcher. Hacettepe Personal Inventory consists of two main and eight sub-measured surveying psychologic adjustment. Personal Inormation Inquiry is the one that gathers the datas related to the sex of the students, their financial conditions, their brothers or sisters and their parents. In the researchers group there were the last class students at high schools in the city centre of Trabzon in 1991_1992 Educational term. The sample group of the research was determined with the concerned statistic formula. The davation of Hacettepe Personal Invantory was taken as 2 plus or minus in 5 percent confidence. So the sample group number was determined as 342. In the research the students were divided into the groups according to variances and they were compared with each other acording to their general adjustment points. In these comparisons variance analysis and t-test were used. The conclusions of this research can be summarized such as*. l.High school students at the last class vary in their general adjustment in accordance with the training programmes. IX2. Girls at the last class have higher general adjustment levels than boys. 3. The students whose families are in good financial conditions have better general adjustment levels than the others. 4. Those whose parents are alive have also higher general adjustment points. 5. Students whose mothers are housewives have higher general adjustment levels than the others at the last class of high schools. 6. Those who have got more brothers or sisters are better at general adjustment levels than the others. 7. The middle child of the family at the last class has the higher general adjustment level than the first or last children of the families. 8. And also the oldest brother or sister in a family at this class has the higher general adjustment level than the youngest one. X