Menkul kıymet fiyatlandırma modelinin teorik yapısı ve modelin İstanbul Menkul Kıymetler Borsası`na uygunluğunun test edilmesi

Abstract

ÖZET Araştırmanın konusu, menkul kıymetlerin fiyatlan- dırılmasına yeni bir yaklaşım getiren Menkul Kıymet Fiyat- landırma Modeli'dir. Modelin en büyük sakıncası, oldukça çok sayıda varsayıma dayanılarak geliştirilmiş olmasıdır. Model, daha çok tam rekabet piyasasının özelliklerini ta¬ şıyan ülkelerde kullanım alanı bulabilmiştir. Araştırmanın kısaca tanıtıldığı giriş kısmından sonra menkul kıymetlerin f iyatlandır ı imasında kapital izasyon oranı olarak kullanılan risk kavram ve çeşitleri çalış¬ manın birinci bölümünde incelenmiştir. Sermaye Piyasası Teorisi'nin ve teorinin geçerlilik kazandığı Etkin Piyasa ile türleri, ikinci ve üçüncü bölümlerde yer almıştır. Dördüncü bölümde, Menkul Kıymet Fiyatlandırma Mode¬ li 'nin varsayımları,türetilmesi ve hisse senetlerinin fiyatlandırıimasında ne şekilde kullanılacağı geniş olarak incelenmiştir. istanbul Menkul Kıymet Borsası'nin Modeli ne ölçüde yansıttığının araştırıldığı beşinci bölümde, istatistik yöntemlerden faydalanılarak pazar portföyü kapsamına alı¬ nan, 110 ortaklığın beta katsayıları Cf3) tahmin edilmiş¬ tir. Ocak 1989-Aralık 1992 gözlem aralığı için, tahmin e- dilen beta katsayıları bağımsız, ortaklık hisse senetleri¬ nin aylık ortalama getir ilerinin bağımlı değişken olarak alınmasıyla üç çeşit denklem elde edilerek, gerçek sonuç¬ lar ile tahmini değerlerin bir karşılaştırılması yapılmış¬ tır. işlemler sonucunda bulunan tahmini değerlerin yorumlandığı sonuç ve öneriler kısmında, istanbul Menkul Kıymet Borsası'nin etkin bir Sermaye Piyasası niteliği taşımadığı sonucuna varılmıştır. VSermaye Piyasasının etkin bir piyasa niteliği taşıma¬ masına yol açan faktörlerin ve piyasanın gelişmesine olum¬ lu katkı yapacak gelişmeler, sonuç ve öneriler kısmında işlenmiştir» Menkul kıymetler ile ilgili bütün veriler ekler kısmında sunulmuştur.

ÖZET Araştırmanın konusu, menkul kıymetlerin fiyatlan- dırılmasına yeni bir yaklaşım getiren Menkul Kıymet Fiyat- landırma Modeli'dir. Modelin en büyük sakıncası, oldukça çok sayıda varsayıma dayanılarak geliştirilmiş olmasıdır. Model, daha çok tam rekabet piyasasının özelliklerini ta¬ şıyan ülkelerde kullanım alanı bulabilmiştir. Araştırmanın kısaca tanıtıldığı giriş kısmından sonra menkul kıymetlerin f iyatlandır ı imasında kapital izasyon oranı olarak kullanılan risk kavram ve çeşitleri çalış¬ manın birinci bölümünde incelenmiştir. Sermaye Piyasası Teorisi'nin ve teorinin geçerlilik kazandığı Etkin Piyasa ile türleri, ikinci ve üçüncü bölümlerde yer almıştır. Dördüncü bölümde, Menkul Kıymet Fiyatlandırma Mode¬ li 'nin varsayımları,türetilmesi ve hisse senetlerinin fiyatlandırıimasında ne şekilde kullanılacağı geniş olarak incelenmiştir. istanbul Menkul Kıymet Borsası'nin Modeli ne ölçüde yansıttığının araştırıldığı beşinci bölümde, istatistik yöntemlerden faydalanılarak pazar portföyü kapsamına alı¬ nan, 110 ortaklığın beta katsayıları Cf3) tahmin edilmiş¬ tir. Ocak 1989-Aralık 1992 gözlem aralığı için, tahmin e- dilen beta katsayıları bağımsız, ortaklık hisse senetleri¬ nin aylık ortalama getir ilerinin bağımlı değişken olarak alınmasıyla üç çeşit denklem elde edilerek, gerçek sonuç¬ lar ile tahmini değerlerin bir karşılaştırılması yapılmış¬ tır. işlemler sonucunda bulunan tahmini değerlerin yorumlandığı sonuç ve öneriler kısmında, istanbul Menkul Kıymet Borsası'nin etkin bir Sermaye Piyasası niteliği taşımadığı sonucuna varılmıştır. VSermaye Piyasasının etkin bir piyasa niteliği taşıma¬ masına yol açan faktörlerin ve piyasanın gelişmesine olum¬ lu katkı yapacak gelişmeler, sonuç ve öneriler kısmında işlenmiştir» Menkul kıymetler ile ilgili bütün veriler ekler kısmında sunulmuştur.