Vardiyalı çalışan işçilerde beslenme durumu, uyku kalitesi ve bazı biyokimyasal bulgular arasındaki ilişki

Abstract

Çakmak G. Vardiyalı Çalışan İşçilerde Beslenme Durumu, Uyku Kalitesi ve BazıBiyokimyasal Bulgular Arasındaki İlişki. Hacettepe Üniversitesi Sağlık BilimleriEnstitüsü Toplu Beslenme Sistemleri Programı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2016. Buçalışmada, vardiyalı çalışmanın beslenme durumu, uyku kalitesi ve bazıbiyokimayasal parametreler arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmakapsamına 70 vardiyalı çalışan güvenlik görevlisi ve 70 normal gün saatinde çalışanbireyler alınmıştır. Bireylere kişisel bilgiler, beslenme alışkanlıkları besin tüketimkaydı, fiziksel aktivite durumu ve uyku kalitesini içeren anket yüz yüze görüşmeyöntemi ile uygulanmıştır. Ayrıca, bireylerin açlık kan glikozu, LDL (düşük dansitelilipoprotein), HDL (yüksek dansiteli lipoprotein), trigliserit gibi biyokimyasal bulgularıincelenmiş ve kan basıncı ölçümleri alınmıştır. Çalışmadan elde edilen verilere göre;vardiyalı çalışan bireylerin LDL kolesterol düzeylerinin kontrol grubuna göre dahayüksek olduğu (p<0.05) ve alınan antropometrik ölçüm ve biyokimyasal bulgularagöre vardiyalı çalışan bireylerde Metabolik Sendrom (MetS) görülme oranının dahayüksek olduğu saptanmıştır (p<0.05). Beden kütle indeksi (BKI) ve bel çevresi ölçümdeğerlerinin vardiyalı çalışan grupta daha yüksek olduğu saptanmıştır (p<0.05). UykuKalitesi Değerlendirme sonuçlarına göre vardiyalı çalışan güvenlik görevlilerininnormal gün saatinde çalışan bireylere göre uyku kalitelerinin daha kötü olduğubulunmuştur (p<0.05). Diğer yandan, iki grubun da fiziksel aktivite düzeylerinin düşükolduğu ve aralarında istatistiksel olarak bir fark olmadığı görülmüştür (p>0.05).Vardiyalı çalışan bireylerin enerji, karbonhidrat, protein, yağ, sodyum, sakkaroz,doymuş, yağ asidi, tekli doymamış yağ asidi ve kolesterol alımı ortalamalarının kontrolgrubundan yüksek olduğu (p<0.05), buna karşın kontrol grubunun kalsiyum ve Avitamini alımının vardiyalı çalışan bireylerden daha yüksek olduğu görülmüştür(p<0.05). Vardiyalı çalışan bireylerin vardiya saatlerinin düzenlenmesi, devamlı birsağlıklı beslenme eğitimi almaları, beslenmelerinin bir diyetisyen tarafındandüzenlenmesi ileriye yönelik kronik hastalıkların önlenmesi ve erken müdahaledebulunulması açısından önem taşıdığı sonucuna varılmıştır.

Çakmak G. The relations between nutritional status, sleep quality and some biochemicalfindings of shift workers. Hacettepe University, Institute of Health Sciences, M.Sc. Thesis inFood Service Systems Program, Ankara, 2016. Aim of this study was the find out the relationsbetween shift working and nutrition habits, some biochemical findings, physical activities andsleep quality. 70 shift working security guards and 70 daytime workers are selected amongthe volunteers.Questionnaire was performed face to face to them in order to find out theirpersonal informations, nutrition habits, food consumption record, physical activity level andsleep quality. Individuals' fasting blood glucose, LDL (low density lipopretein), HDL (highdensity lipoprotein), triglycerides and blood presure findings evaluated in the privatelaboratory with doctor surveillance. As a consequence of it, shift workers' LDL values weredetermined higher (p<0.05) than daytime workers and metabolic syndrome (MetS) was morecommon in shift workers. Body mass index and waist circumference values were higher inthe shift workers (p<0.05). According to sleep quality evaluation, shift workers sleep qualitywas worse than daytime workers (p<0.05). In relation of physical activity level, both groups(shift workers and daytime workers) were inactive and there was not a difference statistically(p>0.05). Average values of energy, carbonhydrate, protein, fat, sodium, sucrose, saturedand mono unsattured fatty acid and cholesterol intake are higher in the shift workers(p<0.05) but calcium and vitamin A intake were higher in the control group (p<0.05).Inconclusion, shift workers' shift hours should be rearranged, they should educated about thehealty nutrition and their nutrition programs should be determined by nutritionists sochronic diseases can be prevented and (with early diagnosis) be cured.